Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri Deneme Sınavı Sorusu #43564

I. Toplumsal gerçeklik dış dünyada, bireyin ötesinde ve üzerinde bulunan, baskıcı ve dışsal bir gerçekliktir. II. Toplumsal gerçeklik insanların anlamlı eylemleriyle, öznel, göreceli ve devamlı değişen yorumlamalarıyla oluşan bir gerçekliktir. III. Toplumsal gerçeklik ilk anda görüldüğü gibi olmayan, örtülü ve katmanlı bir gerçekliktir. Yukarıdaki toplumsal gerçeklik tanımlarının hangi sosyolojik yaklaşımlara ait olduğu aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak gösterilmiştir?


I. Pozitivist II. Yorumlayıcı III. Eleştirel
I. Eleştirel II. Yorumlayıcı III. Pozitivist
I. Yorumlayıcı II. Pozitivist III. Eleştirel
I. Pozitivist II. Eleştirel III. Yorumlayıcı
I. Eleştirel II. Pozitivist III. Yorumlayıcı

Yanıt Açıklaması: Pozitivist sosyal bilim, doğal gerçeklik ile toplumsal gerçeklik arasında önemli bir fark görmeyen doğal bir toplum modeline dayanır. Buna göre doğal gerçeklik gibi toplumsal gerçekliğin de bağlı olduğu nedensel yasalar vardır ve bu yasalar, tıpkı doğal yasalar gibi, değişmez niteliktedirler. Bu bakımdan pozitivist sosyal bilim, doğa bilimsel yöntemlere benzer yöntemler kullanılarak bu yasaların keşfedilebilmesi durumunda gelecekle ilgili öngörülerde bulunmanın ve olayları kontrol etmenin mümkün olacağını savunur. Pozitivist sosyal bilimin aksine yorumlayıcı sosyal bilim, sembolik bir toplum modeline dayanır. Buna göre toplumsal gerçeklik, anlamlı insan eylemleri tarafından oluşturulur. Toplumsal eylemler anlamlı oldukları için de nesnelermiş gibi ele alınarak açıklanamazlar. Bu nedenle yorumlayıcı sosyal bilim, bireylerin toplumsal gerçekliği anlamlı toplumsal eylemleri ile nasıl oluşturduklarını önce anlamaya, sonra da açıklamaya çalışan bir yaklaşımdır. Eleştirel sosyal bilim yaklaşımı ise toplumsal gerçekliği çelişkili/paradoksal ve çatışmacı niteliği ile görünen değil görünenin ardında olan olarak tanımlar. Bu bakımdan eleştirel yaklaşım toplumsal gerçeklik ile ilişkili doğru bilginin genel olarak yanılsamalar, mitler ve çarpıtmalarla örtülmüş olduğunu savunur. Bu nedenle de eleştirel yaklaşım, gerçekliği örten bu yanılsamaların kaldırılması ile birlikte insanların kendi durumları ve toplumları için iyileştirmeler yapabilmelerinin olanaklı hâle geleceğini savunur.
Yorumlar
  • 0 Yorum