Öte yandan, söz konusu bu sömürülme (çevre ülkeler için) ve zenginleşme (merkez ülkeler için) süreci içerisinde kolonyalizme ilişkin farklı birçok form da gözlemlenmiştir. Bunları içsel kolonyalizm, vekâlet kolonyalizmi, yerleşimci kolonyalizm ve sömürgeci kolonyalizm olarak ifade etmek mümkündür.