Genel kurallardan, özel veya bireysel sonuçlar çıkarılır. Probleme teorik bir çözüm düşünülür ve geçerli verilerin toplanması, analizi yoluyla hipotez test edilir

Tarihi incelemekle, ekonomik, sosyal ve teknik olayların geçirdiği değişimler, bunların nedenlerini ortaya koyan kanunlar bulunur.

Olayların izlenmesi, gözlem ve tecrübe ile olur. Gözlemde olaylar doğal akışı içinde incelenir. Gözlem araştırıcı tarafından veya gözlemi tespit eden mekanik bir araçla yapılır. Tecrübede ise küçük ölçüde testler yapılarak, bunların daha geniş uygulanmasıyla ortaya çıkacak sonuçlar öğrenilmeye çalışılır.

Anket, sosyal ve ekonomik olayların belirli bir kısmını incelemek amacıyla yapılan veri temininde kullanılan bir görüşmedir. Ankette bilgi toplayana anketör, bilgi verene ise denek denir. Anketle elde edilen sonuçlar, benzer olayların tümüne uygulanabilir.

Tek tek olaylardan, genel kurala ulaşmak şeklinde ifade edilebilir. Verilerin toplanması ve analizi, hipoteze bağlı olmadan objektif şekilde yapılır. Her araştırmada, olaylara ait veri ve belgelerin toplanması, nedenleri bulmak, kanunlara varmak şeklinde üç aşama görülür.