Bir suçun işlenmesiyle birlikte Devlet ile fail arasında ceza ilişkisi kurulmaktadır. Bu ilişki; suçun ve failinin saptanmasıyla sona erer.

Ceza muhakemesi; suç işlenip işlenmediği, işlenmişse failinin veya faille- rinin kim olduğu, ceza sorumluluklarının bulunup bulunmadığı, sorumlu iseler bunun türü ve miktarının belirlenmesi ve infaz edilebilir bir yaptırımın ortaya konulması ama- cıyla yapılan bir dizi faaliyetten oluşmaktadır. Ceza muhakemesi, kısaca, suç iddiasının doğruluğunun araştırılması faaliyetidir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, ceza muhakemesinin nasıl yapılacağı hususundaki kurallar ile bu sürece katılan kişilerin hak, yetki ve yükümlülüklerini düzenler.

Ceza muhakemesinin ilke ve esaslarını ortaya koyan ceza muhakemesi hukukunun amacı, insan hakları ihlallerine yol açmadan şekli gerçeği araştırıp bulmaktır.