Temel Gerontoloji Deneme Sınavı Sorusu #1330449

Hayflick sınırlayıcı faktörü aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?


ROS (reaktif oksijen türleri), glikozasyon gibi faktörler, proteinlerde deamidasyon, izomerizasyon ve rasemizasyon süreçlerine neden olurlar. Bu süreçler ise proteinlerin ikincil üçüncül yapılarını değiştirerek protein molekülerinin kümeleşmesine ve parçalanmalarına neden olarak, hücre fonksiyonlarını bozar.

Telomeraz, linear kromozun sonlarında ve tekrarlayan spesifik DNA dizilerinde bulunan bir proteindir. Kültür ortamında hücre bölündükçe telomeraz kısalır ve belli bir uzunluğun altına inildiğinde hücrenin bölünmesi durur.

Artmış DNA hasarı, tamir mekanizmaları ile onarılamaz düzeye ulaştığında hücre bölünmesi, transkripisyon ve tranlasyon yetersizliğine neden olarak hücrede fonksiyon yetersizliğine yol açarak yaşlanmada rol oynar.

Serbest oksijen radikalleri DNA, protein, fosfolipit gibi moleküllerine kolayca bağlanarak yapı ve fonksiyonlarını değiştirir. Bunun sonucu olarak DNA’da mutasyon ve gen fonksiyon değişikliği olurken, protein ve fosfolipit yapısında değişimler ise hücrede yapısal ve fonksiyonel değişimlere neden olarak hücrede bölünebilme yeteneği ve hücrenin tamir mekanizmaları azalır.

Şekerin (glikoz) karbonil grubu ile makromoleküllerin (protein, DNA vb.) amino grupları arasındaki enzimatik olmayan reaksiyonu sonucu artmış glikasyon son ürünleri (AGE) yapımının artması.


Yanıt Açıklaması:

Hücre kültüründe yapılan çalışmalarda, hücreler belli bir süre bölündükten sonra sayılarının daha fazla artmadığı ve yaşlanmış hücre şeklini aldığı Hayflick tarafından gösterilmiş ve bu durum “Hayflick sınırlayıcı faktörü” olarak tanımlanmıştır. Son yıllarda yapılan araştırmalarda, telomeraz ile yaşlılık arasında bir ilişkinin olduğu sonucuna varılmıştır. Telomeraz, linear kromozun sonlarında ve tekrarlayan spesifik DNA dizilerinde bulunan bir proteindir. Kültür ortamında hücre bölündükçe telomeraz kısalır ve belli bir uzunluğun altına inildiğinde hücrenin bölünmesi durur. Doğru cevap B şıkkıdır. Diğer şıklarda verilenler hücre bölünmesi değil yaşlanmanın hücresel-moleküler mekanizmalarıyla ilgilidir.

Yorumlar
  • 0 Yorum