Hâkimlerin, sadece yasama ve yargı organları karşısında bağımsız olmaları yeterli değildir; davalı ve davacı karşısında da bağımsız ve tarafsız olmaları gerekir. Bu nedenle, bazı durumlarda hâkimin davaya bakması yasak edilmiş, bazı durumlarda da taraflara hâkimi reddetmek yetkisi tanınmıştır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, hâkimin davaya bakmaktan yasaklanması ve reddi konularında, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) uygulanacağını öngörmüş, 56 ve 57. maddelerinde ise bu konuda izlenecek usulü düzenlemiştir. HMK m. 36’da ret sebepleri beş bent hâlinde belirlenmiştir: Buna göre hâkimin davada; iki taraftan birine öğüt vermiş ya da yol göstermiş, iki taraftan birine veya üçüncü kişiye kanunen gerekmediği hâlde görüşünü açıklamış, tanık veya bilirkişi olarak dinlenmiş veya hâkim ya da hakem sıfatıyla hareket etmiş olması; davanın, dördüncü derece de dâhil yansoy hısımlarına ait bulunması, dava esnasında, iki taraftan birisi ile davası veya aralarında bir düşmanlık bulunması ret sebebidir. Hâkimin davaya bakmasının yasaklandığı durumlar, HMK m. 34’te sayma yolu ile belirli ve sınırlı sayıda olmak üzere belirtilmiştir. Bunlara yenileri eklenemez. Belirtilen yasaklardan birinin bulunması hâlinde, taraflar istemese bile hâkim davaya bakamaz; kendiliğinden çekinmek zorundadır. Aksi hâlde, yani bakması yasak olan davaya hâkim tarafından bakılması, yargılamanın yenilenmesi (İYUK m. 53/1-g) sebebidir. Hâkim; kendisine ait olan veya doğrudan doğruya ya da dolayısıyla ilgili olduğu davada; aralarında evlilik bağı kalksa bile eşinin; kendisi veya eşinin altsoy veya üstsoyunun; kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın; üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan veya kendisini oluşturan evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların; nişanlısının davasında ve iki taraftan birinin vekili, vasisi, kayyımı veya yasal danışmanı sıfatıyla hareket ettiği davada davaya bakamaz; talep olmasa bile çekinmek zorundadır. Doğru cevap D'dir.