Temel Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Deneme Sınavı Sorusu #1190777

I. Nöro-medyatörler, sinaps veya kavşaklarda bir nöronun ucundan salıverilen ve diğer hücre veya nöro-efektör yapının zarında bulunan reseptörlere etkiyerek uyarının geçişini sağlayan maddelerdir.

II. Nöro-modulatörler, sinir ucundaki ana sinaps veya kavşakta uyarının geçişini sağlamayan ama bunu ayarlayan maddelerdir; sinaps öncesi ucun (presinaptik-uç) veya sinaps sonrası (postsinaptik) zarın uyarılabilirliğini değiştirerek etkili olurlar. 

III. Nöro-hormonlar, hipotalamustaki bazı nöron gruplarında hazırlanıp, hipotalamohipofizyal-portal sistem ile ön-hipofize gelen ve hipotalamustan arka hipofize gelen sinir uçlarından salıverilen hormonlardır.

Yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur?


Yalnızca III

I ve II

I ve III

II ve III

I, II ve III


Yanıt Açıklaması:

Nöro-regülatörler olarak da bilinen bu maddeler nöro-medyatörler (NM’ler), nöro-modulatörler ve nöro-hormonlar diye üçe ayrılırlar. Nöro-medyatörler: Sinaps veya kavşaklarda bir nöronun ucundan salıverilen ve diğer hücre veya nöro-efektör yapının zarında bulunan reseptörlere etkiyerek uyarının geçişini sağlayan maddelerdir; NM’lerin başlıcaları noradrenalin (NA), asetilkolin (Ak), serotonin (5-hidroksitriptamin, 5HT), dopamin, histamin, glutamik asit, glisin, gamma-aminobutirik asit (GABA) ve endorfinlerdir. Nöro-modulatörler: Sinir ucundaki ana sinaps veya kavşakta uyarının geçişini sağlamayan ama bunu ayarlayan maddelerdir; sinaps öncesi ucun (presinaptik-uç) veya sinaps sonrası (postsinaptik) zarın uyarılabilirliğini değiştirerek etkili olurlar. Böyle bir sinaps veya kavşakta sinaps öncesi uçla nöro-modulatör maddeyi salgılayan sinir ucu arasında ikinci bir sinaps daha vardır; burada açığa çıkan nöro-modulatör madde sinaps öncesi ucu depolarize ederek buradan NM maddenin salıverilmesini azaltır veya engeller. Örneğin, omurilik-arka boynuzundaki 1’inci duyusal sinir ucu ile 2’nci duyusal nöron arasında uyarının geçişi P maddesi ile sağlanır; burada sinaps öncesi uçta bulunan enkefalinerjik ara-nöronlar P maddesinin salıverilmesini ayarlarlar (azaltırlar) ve ağrılı uyarının geçişini ve ağrının algılanmasını önlerler. Nöro-hormonlar: Hipotalamustaki bazı nöron gruplarında hazırlanıp, hipotalamohipofizyal-portal sistem (hipotalamus ve hipofiz bezi arasındaki dolaşım sistemi) ile ön-hipofize gelen, buradan bazı hormonların salıverilmesine ve/veya salıverilmesinin engellenmesine yol açan hormonlar (hipofizotropik hormonlar) ile hipotalamustan arka hipofize gelen sinir uçlarından salıverilen oksitosin ve antidiüretik hormon’dur. Tüm ifadeler doğrudur.

Yorumlar
  • 0 Yorum