Temel Veteriner Parazitoloji Deneme Sınavı Sorusu #1291907

Fasciolosis için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?


Birçok evcil ve yabani memeli hayvan rezervuar konak olarak rol oynamalarına rağmen özellikle buzağılar hastalığın yayılmasında ön plana çıkmaktadır. Ookist adı verilen gelişim safhaları enfekte hayvanların dışkısıyla dış ortama çıkmakta ve insanlar tarafından ağız yoluyla alınarak bulaşma gerçekleşmektedir. İnsanlarda, özellikle immun sistemi baskılanmış kişilerde (Örn: AIDS hastalarında) en önemli belirti olarak ishal şekillenmektedir.

Enfekte hayvanların otladığı alanlarda yetişen marul, soğan, maydanoz gibi çiğ tüketilen sebze ve meyvelerin iyi yıkanma­dan ağız yoluyla aldıklarında enfeksiyona yakalanırlar ve etken ince bağırsaktan karın boşluğuna, oradan da karaciğer paranşim dokuya geçerek son olarak safra kanallarına yerleşir. Alınan metaserker sayısı düşük olduğunda hastalık prepatent dönemde belirli bir semptom göstermez. Akut dönemde ateş, çabuk yorulma ve iştahsızlık dikkat çeker. Safra kanalında erişkin parazitlerin görülmesiyle birlikte safra kanallarında inf­lamasyon, kalsifikasyon şekillenebilir. Hastalığın devamında kansızlık, değişken ateş, iştahsızlık, ağırlık kaybı, sağ karın bölgesinde ağrı gibi semptomlar görülür. Erişkin parazitlerin safra kanalını tıkamasıyla da sarılık şekillenebilir.

Tek hücreli parazit tarafından meydana getirilen bir bağırsak enfeksiyonudur. Hastalık insanlara köpek ve diğer birçok memeliden (kedi, sığır, koyun, domuz, kemiriciler, gibi) direkt veya dolaylı yollarla bulaşabilir. Enfekte insanların ve yukarıda bahsedilen hayvanların dışkısıyla dış ortama çıkan mikroskobik boyuttaki kistler elleri ve elin temas ettiği cisimleri, içme sularını ve değişik gıda maddelerini kontamine ederler. Enfektif kistlerin bu şekilde ağız yoluyla alınmasıyla da insanlar enfeksiyona yakalanır.

Plasenta yoluyla bulaşmada, hamilelik esnasında annenin enfeksiyona ilk defa yakalanması veya annedeki mevcut latent haldeki enfeksiyonun bu dönemde aktif hale geçmesi sonucu parazit anne karnındaki fötusa geçer ve onun ölümüne neden olur veya erken ve sakat doğum görülür ya da bebek sağlam görünüşte doğar ve hastalık uzun süre gizli seyrederek ileriki yaşlarda sinir sistemi, göz ve diğer organlardaönemli bozukluklarla kendini belli eder.

Hastalığın insana bulaşması vektör sineğin kan emmesi esnasında etkenin kana verilmesiyle olur. Sineğin soktuğu yerde önce küçük bir kabarcık oluşur. Bu kabarcık zamanla genişler ve yara şeklini alarak ülser oluşur. Ülserin üzeri daha sonra bir kabukla örtülür. Kabuk düştükten sonra vücudun o kısmında kalıcı bir iz bırakır.


Yanıt Açıklaması:

Fasciolosis

Fasciola cinsinde yer alan trematod türlerinin (Fasciola hepatica = halk arasında yaprak kelebeği de denir; F. gigantica = halk arasında yılan kelebeği de denir) insanlarda karaciğer paranşim dokuda göçü (akut) ve karaciğer safra yollarında yerleşimi (kronik) sonucu oluşan zoonoz bir hastalıktır. Parazitler başta geviş getiren hayvanlar olmak üzere birçok memeli hayvanda bulunabilir. Bu gibi enfekte hayvanların dışkısıyla çevreye saçılan parazit yumurtalarından gelişen miracidium adlı paraziter formlar ara konak sümüklü böceklere girdikten sonra oluşan serkerler dış ortamda metaserkerlere dönüşerek otlara yapışırlar. İnsanlar, metaserkerleri ihtiva eden gıda maddelerini (Örn: enfekte hayvanların otladığı alanlarda yetişen marul, soğan, maydanoz gibi çiğ tüketilen sebze ve meyveler) iyi yıkanma­dan ağız yoluyla aldıklarında enfeksiyona yakalanırlar ve etken ince bağırsaktan karın boşluğuna, oradan da karaciğer paranşim dokuya geçerek son olarak safra kanallarına yerleşir. Alınan metaserker sayısı düşük olduğunda hastalık prepatent dönemde belirli bir semptom göstermez. Akut dönemde ateş, çabuk yorulma ve iştahsızlık dikkat çeker. Safra kanalında erişkin parazitlerin görülmesiyle birlikte safra kanallarında inf­lamasyon, kalsifikasyon şekillenebilir. Hastalığın devamında kansızlık, değişken ateş, iştahsızlık, ağırlık kaybı, sağ karın bölgesinde ağrı gibi semptomlar görülür. Erişkin parazitlerin safra kanalını tıkamasıyla da sarılık şekillenebilir.

Yorumlar
  • 0 Yorum