Aydınlanmacıların ilerleme kavramına yükledikleri anlam toplumun doğuşuna ve değişimine
yönelik tutumlarını anlamamız için bir hareket noktası teşkil etmektedir.

Aydınlanma düşünürleri, toplumsal değişmeyi her zaman olumlu bir anlam yükü ile donatmışlardır.

Fransız aydınlanmasının saygın ismi olan Smith ise toplumların gelişmesini açıklayan
bu iktisadi değerlendirmeyi daha da ileri bir noktaya taşımıştır.

Aydınlanma düşüncesi içinde doğmuş ve olgunlaşmış olan evrimci gelişme teorisi sosyolojinin değişime yaklaşırken kullandığı ilk ve en uzun soluklu teorik ve kavramsal çerçeveyi sunmuştur.

Aristokrasi ve kilisenin ilahî düzen fikri karşısında Aydınlanmacılar mekanik doğa anlayışında temellenen bir doğal düzen fikrini savunmaktaydılar.