Toplumsal Değişme Kuramları Deneme Sınavı Sorusu #725785
Mübeccel Kıray’ın işlevselci teoriye yapmış olduğu “tampon mekanizmalar” kavramı nedir?
|
Farklı kültürel grupları birbirinden ayırmak için kullanılan stratejiler ve ayrılmış bölgeler ile toplumda birleşim ve bütünleşmenin önüne geçilir. |
|
Değişimi kolaylaştıran ve toplumsal bütünleşmeyi sağlayan tampon kurumlar, eskinin örüntülerini belirli bir düzeyde sürdürerek yeniye geçişi kolaylaştırır ve değişimin bir kriz olarak yaşanmasının önüne geçerler. |
|
Bütünleşmeyi engelleyen ve toplumsal değişimi kolaylaştıran stratejik unsurlar, belirlenen örüntüleri belirli düzeyde sürdürerek kurgulanan etkileşim ve iletişim düzeyini korur ve kontrollü kriz sağlanarak, toplum kontrol altında tutulur. |
|
Bütünleşmeyi sağlayan ve toplumsal değişimi engelleyen stratejik unsurlar, belirlenen örüntüleri belirli düzeyde sürdürerek kurgulanan etkileşim ve iletişim düzeyini korur ve kontrollü kriz sağlanarak, toplum kontrol altında tutulur. |
|
Değişimi engelleyen ve toplumsal ayrışmayı sağlayan tampon kurumlar, eskinin örüntülerini belirli bir düzeyde sürdürerek yeniye geçişi zorlaştırır ve değişimin bir kriz olarak yaşanmasının önüne geçerler. |
Mübeccel B. Kıray ise Türk sosyolojisinde toplumsal değişmeyi açıklamak üzere yapısal-işlevselci yaklaşımı kullanmış ve bu teoriye kavramsal katkılar yapmıştır. Ona göre bir toplumsal yapı dört unsurdan müteşekkildir:
- mekan/ekolojik çevre
- nüfus
- organizasyon
- değerler sistemi
Kıray toplumsal yapının bu unsurların karşılıklı etkileşimi ile bir uyum içerisinde bulunduğunu ifade eder. Bu unsurlardan birisinde gerçekleşen değişimlere bağlı olarak sosyal uyum da bozulur ve değişim ortaya çıkar. Kıray’ın teoriye yaptığı en önemli katkı bu değişimin gerçekleşme mekanizmasına dair geliştirdiği açıklamalardır. Ona göre bir toplumsal yapıda bir tipten diğerine geçiş gerçekleşirken her bir unsur aynı hızda hareket etmez. Özellikle maddi unsurlar ile değerler arasındaki bu uyumsuzluk değişimi bir değer krizine dönüştürebilme riskine sahiptir. Bu riski gidermek üzere Kıray’a göre değişimi kolaylaştıran ve toplumsal bütünleşmeyi sağlayan tampon kurumlar ortaya çıkar. Bu kurumlar eskinin örüntülerini belirli bir düzeyde sürdürerek yeniye geçişi kolaylaştırır ve değişimin bir kriz olarak yaşanmasının önüne geçerler.
Yorumlar
- 0 Yorum