Şerif Mardin, tek-parti dönemi reformlarını değerlendirdiği Türkiye’de Din ve Siyaset adlı eserinde önemli bir iddiayı dile getirmektedir. Şöyle ki, ona göre, Cumhuriyetin ilk yıllarında ortaya konan laikleştirici reformların esas ortak özelliği İslam cemaatinin kolektif baskısından kişiyi kurtarma çabasında karşımıza çıkar.