Türkiye´de Demokrasi Ve Parlemento Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #950094

  1. “Cumhuriyet” ve “Güçler Birliği” esasları baş ilkelerdir.
  2. Cumhuriyet ilkesi üzerine kıskançlıkla durulmuş, devlet biçiminin “Cumhuriyet” olduğu yolundaki maddenin değiştirilmesinin, hatta değiştirilmesinin önerilmesinin bile olanaklı bulunmadığı vurgulanmıştır.
  3. Yasama Gücü açısından; güçler birliğinin doğal sonucu olarak yasaları yapma ve onları yorumlama yetkisi TBMM’ye aittir.
    Yukarıda bahsedilen yapıya sahip olan ilk anayasa hangisidir?


1924

1961

1982

1921

1972


Yanıt Açıklaması:

1924 Anayasası iki temel ilke üzerinde inşa edilmiştir. “Cumhuriyet” ve “Güçler Birliği” esasları baş ilkelerdir. Cumhuriyet ilkesi üzerine kıskançlıkla durulmuş, devlet biçiminin “Cumhuriyet” olduğu yolundaki maddenin değiştirilmesinin, hatta değiştirilmesinin önerilmesinin bile olanaklı bulunmadığı vurgulanmıştır. (Madde 102) Ulusal Cumhuriyetin güçler birliği esası üzerinde yükselmesinin en önemli sonucu ise, egemenliğin kayıtsız şartsız Türk Ulusuna ait bulunduğu ve ulusa ait bu hakkı kullanacak tek makamın TBMM olduğudur. Meclisin üstünlüğü mutlaktır. Yasama Gücü açısından; güçler birliğinin doğal sonucu olarak yasaları yapma ve onları yorumlama yetkisi TBMM’ye aittir. Yasama organı olarak Meclis’in seçimine bütün Türk Ulusu katılırsa da kadınlara bu hak verilmemiştir. Anayasa tasarısında kadınları seçme ve seçilme hakkına kavuşturacak hüküm mecliste kabul edilmediği için egemen olan ulus erkek ulustur. Anayasa, seçimlerin nasıl yapılacağının özel yasa ile saptanacağını hükme bağlamıştır. Anayasaya aykırı yasaları saptayarak onları geçersiz kılacak bir mekanizma (günümüzdeki Anayasa Mahkemesi) bulunmadığı için TBMM Anayasa’ya aykırı yasa koyabilir. Yalnız Meclis’in kendisi bir yasasını Anayasaya aykırı gördüğünde onu kaldırabilir. Cumhurbaşkanı bir yasayı ancak bir kez “yeniden görüşülmek üzere” Meclis’e geri gönderebilir. Meclis’in ısrarı karşısında hiçbir yetkisi yoktur. Meclis, yasama gücünü aşan yetkilerle de donatılmıştır. Savaş ilanı, barış ve diğer uluslararası antlaşmaların yapılması, para basımı, akçalı yüklenme sözleşmelerinin ve ayrıcalıkların onaylanması gibi yetkiler tümüyle TBMM’ye aittir.

Yorumlar
  • 0 Yorum