İlk defa 1950-1960 döneminde olmak üzere, sosyolojinin birçok alanına ilişkin kitap ve makaleler de kaleme alınmıştır. Bunları, daha sonraki dönemlerde geli- şecek olan bazı sosyoloji disiplinlerine başlangıç çalışmaları olarak görmek müm- kündür. Bu çalışmalar arasında, çevre sorunlarını konu alan, “İnsan Ekolojisinin Gelişmesi ve Problemleri”ni gösterebiliriz. Yine bu dönemde sanat, hukuk, Doğu ve Batı düşünce tarihi, küçük gruplar ile ilgili yayınları, alanlarının giriş çalışmaları, öncü araştırmalar olarak göstermek mümkündür. Bu dönemde, genel sosyoloji ve sosyoloji tarihi ile ilgili kitap ve makaleler de yayınlanmıştır. Felsefe alanında kitap yazan sosyolog ise hiç kuşkusuz Hilmi Ziya Ülken’dir.