Uluslararası Hukuk 1 Deneme Sınavı Sorusu #1393808

Aşağıdakilerden hangisi uygulamada tabi devletlerin hami devletten izin almadan sınırlı birtakım uluslararası ilişkilere (ticari ve teknik antlaşmalar) girdiği örneklerden biridir?


Fransa- Fransız Guyanası

ABD- Grönland

Fransa- Yeni Kaledonya

İsviçre-Lüksemburg

İtalya- Vatikan


Yanıt Açıklaması:

Devlet türleri içinde başka bir sınıflandırma ölçütü bağımsızlık kategorisidir. Bu açıdan devletler tam bağımsız ve bağımlı devletler şeklinde ikiye ayrılmaktadır: Tam bağımsız devletler uluslararası hukuk uyarınca üstlendikleri hak ve borçlar dışında başka bir otoriteye tabi olmayan devletlerdir. Bağımlı devletlerde bir hami devlet (protectorate) ve bir de bu devletin vesayeti altındaki tabi devlet veya toprak parçası (suzerain) bulunmaktadır. Günümüzde bağımlılık ilişkisi batılı devletler ile bazı eski kolonileri arasında devam etmektedir, örneğin Fransa ile Fransız Guyanası, İngiltere ile Bermuda, ABD ile Porto Rico arasındaki ilişkiler; Kıbrıs adasındaki İngiliz askeri üs bölgesi ile Akdeniz çıkışındaki Cebelitarık bölgesi hâlen İngiltere egemenliğindedir. Rusya ile Baltık denizi kıyısındaki Transdinyester ve İspanya ile Fas kıyısındaki Ceuta ve Melilla arasındaki ilişkiler de buna benzetilebilir. Bu ilişki türünde genellikle hami devlet savunma ve dış ilişkilerde tek yetkilidir ve bunun karşılığında tabi devleti korumakla yükümlüdür. Ancak uygulamada tabi devletler de hami devletten izin almadan sınırlı birtakım uluslararası ilişkilere (ticari ve teknik antlaşmalar) girmişlerdir. Örneğin ÇinTibet, Danimarka-Grönland, Fransa-Monako, Fransa-Andorra,İtalya-SanMarino, İtalya-Vatikan, İsviçre-Lichtenstein, İngiltere-Channel Islands arasında. Bu durum uluslararası kişilik bakımından sınırlı kişiliğe haiz tabi devletler statüsünün yaratılması sonucunu doğurmuştur Bu statüye göre hami devletin yapmış olduğu kanunlar ve antlaşmalar doğrudan tabi devlet ülkesinde uygulanmamakta veya tabi devlet hami devletin girdiği bir savaşa doğrudan taraf olmuş sayılmamaktadır. Bu konuda ilginç bir başka örnek de Vatikan’dır. 1929 Concordat Antlaşması ile Vatikan Şehri üzerindeki egemenliği İtalya tarafından tanınan Vatikan uluslararası alanda kendi adına diplomatik ilişkilere girmekte ve uluslararası antlaşmalar yapmaktadır.

Yorumlar
  • 0 Yorum