Yanıt Açıklaması: H-O Teorisi’nin eksikleri şunlardır: • İki ülkeli, iki mallı ve iki faktörlü analiz gerçek hayattaki durumu yansıtmamaktadır. • Gerçek hayatta, ne mal piyasasında ne de faktör piyasasında tam rekabet piyasası şartları yoktur. Genellikle piyasalar aksak rekabet şartlarında işlemektedir. • Üretim faktörlerinin ülke içinde tam hareketli, ülkeler arasında ise tam hareketsiz olması söz konusu değildir. Ülke içerisinde bir bölgeden diğer bir bölgeye veya bir sektörden diğer bir sektöre faktör aktarımının önünde ciddi engeller vardır. • İki ülkedeki üretim faktörleri homojen değildir. Üretim faktörleri homojen olmadığı için ticaret imkânları ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu faktörlerin sayılması da çok zordur. • Üretimde sabit maliyet şartları geçerli değildir. Çünkü ülkeler ticaret yaptık- ça ve ihraç malının üretimini artırdıkça ölçek ekonomileri ortaya çıkabilecek ve maliyetler azalabilecektir. Bu durumda karşılaştırmalı üstünlüklerin yönü değişebilecektir. • Bir malın iki ülkede de üretim tekniğinin aynı olduğu varsayılmıştır. Oysa gerçek hayatta üretim teknolojisinde farklılıklar vardır. Bir ülke teknolojiyi kendi ekonomik bünyesine uydurabilmektedir. Eğer teknolojide ufak bir farklılık olursa H-O Teorisi geçersiz olur. • Gerçek hayatta, iki ülkenin zevk ve tercihlerinin birbirinin aynısı olma ihtimali azdır. Eğer ülkelerde bir mala duyulan ihtiyacın şiddet derecesi farklı ise veya bir malın bir ülkede kullanımı moda değilse iki ülkede de gerçek maliyetler bulunamaz ve karşılaştırılamaz. • Üretim faktörlerinin nispi zenginliğinin yanında, üretim faktörlerine olan talebin şiddet derecesi de onların fiyatında etkili olacaktır. Heckscher-Ohlin, fiyat tanımlamasına göre faktör zenginliklerini tespit etmiş ve analizlerini yapmıştır. Eğer, bir ülkede emek bol olmasına rağmen, ona olan talep de çok fazla ise bu faktörün fiyatı yüksek çıkacaktır. Bu durumda, faktör fiyatları gerçek faktör zenginliklerini yansıtmayacaktır. • Heckscher-Ohlin Teorisi’ne göre, ülkede dış ticaret yapıldıkça ülke bir malda uzmanlaşacaktır. Bu malın üretimi için yoğun olarak kullanılan üretim faktörüne talep artacaktır. Dolayısıyla o faktörün fiyatı da artacaktır. Kıt faktörün fiyatı ise azalacaktır. Maliyet minimizasyonu gereği, üreticiler fiyatı azalan faktörü, fiyatı artan faktör yerine ikame edecektir. Bu durumda malların faktör yoğunlukları tersine dönebilir ve teori geçersiz olur.