Sözleşmenin esaslı ihlali, her somut olaya göre belirlenmektedir. Aşağıda, sözleşmenin satıcı tarafından nasıl esaslı olarak ihlal edilebileceğine ilişkin örnek olaylar verilecektir. Ancak, sözleşmenin, alıcı tarafından da esaslı ihlal edilebileceği gözden kaçırılmamalıdır.
Malları Teslim Etmeme
Satıcının asıl yükümlülüklerinden ilki malı teslim etme borcudur (m. 30). Satıcının, objektif veya sübjektif imkânsızlık sebebiyle malı teslim etmemesi (non-delivery), daima sözleşmenin esaslı ihlalini içerir. Satıcının, vadeden önce veya vadede malın teslimini reddetmesi de sözleşmenin esaslı ihlalidir. Ancak satıcının malı elinde tutma yani hapis hakkı söz konusu ise, sözleşmenin esaslı ihlali yoktur. Sözleşmenin uyarlanmasını talep etmek, örneğin fiyat değişikliği talebi, talep kabul görmeyince ifanın reddi tehlikesine yol açmadığı sürece, tek başına esaslı ihlal olarak kabul edilmemektedir.
Geç İfa
Edimin ifası mümkün olmakla birlikte borçlu edimin ifasını geciktiriyorsa, geciktirmenin esaslı ihlale yol açıp açmadığının tespiti, kararlaştırılan vadenin önemine bağlıdır.
Sezonluk bir mal söz konusuysa ve bunun kesin bir tarihte teslim edilmesi gerekiyorsa veya alıcı, malların kesin bir tarihte teslimini satıcıya bildirmişse ki, alıcı da o malları kendi alıcılarına teslim edecektir. Bu sebeplerle söz konusu hâlde malın tesliminin geciktirilmesi kural olarak sözleşmenin esaslı ihlalidir. Örneğin, Oldenburg Bölge Mahkemesi, bir Alman alıcı ile İtalyan satıcı arasındaki bir uyuşmazlıkta, satıcının yazlık giysileri, sözleşmede kararlaştırılan tarihten bir gün sonra gönderilmesini esaslı ihlal olarak kabul etmemiştir. Mahkeme, buradaki tarihin sözleşmenin esaslı bir unsuru olmadığına karar vermiştir. Aynı şekilde, Ludwingsburg Petty Bölge Mahkemesi, Fransız satıcının Alman alıcıya, kadın giysilerini sözleşmede kararlaştırılan tarihten iki gün sonra gönderilmesini esaslı ihlal olarak görmemiştir. Mahkeme, iki günlük gecikmenin Alman alıcı bakımından küçük bir öneminin olduğuna karar vermiştir.

Kısmi İfa
Sözleşmenin kısmi ifa edilmesi veya art arda teslimli sözleşmelerde, münferit teslimatlardan birinin yapılmaması hâlinde, esaslı ihlalin var olup olmadığının tespiti bakımından,
alıcının eksiksiz ifaya verdiği öneme (ki bu sözleşmeden anlaşılabilir) veya bu konudaki ticari teamüllere bakmak gerekir. İfa edilmeyen bölüm olmadan ifa, alıcı için hiçbir değer ifade etmiyorsa ve bu husus sözleşmeden de anlaşılabiliyorsa, esaslı ihlal kabul edilebilir.
Ayıplı İfa
Malın ayıplı teslim edilmesi durumunda, bunun esaslı ihlal olup olmadığının tespiti de önem taşımaktadır. Yani, mal, vaktinde teslim edilmiş ancak ayıplıdır. Uygulamada ayıplı ifanın esaslı ihlal olup olmadığının tespitinde, sözleşmeye aykırılığın ciddiyeti, malın ayıplı olmasına rağmen kullanılması veya yeniden satılması ve bunun alıcıdan beklenebilir olup olmadığı, ayıbın giderilmesinin mümkün olup olmadığı gibi kriterlere başvurulduğu görülmektedir. Örneğin sözleşme konusu etin, kararlaştırılandan daha fazla yağ içermesine rağmen, başka bir ayıbının olmaması ve fiyatının düşürülmesi suretiyle fazla zorluk çekilmeden piyasada satılabilmesi durumunda esaslı ihlalin olmayacağı ifade edilmektedir.