İlk Roma kanunları krallık döneminde ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet Dönemi'nde Roma hukukunun  temel taşı olarak aile, borç, ceza, miras hukuklarını düzenleyen ve İ.Ö. 450 yıllarında çıkartılan 12 levha kanunu ile yazılı hale gelmeye başlayan Roma kanunları, Roma Cumhuriyeti'nin son yıllarında farklı kategorilerde konulara cevap verebilecek geniş bir hale ulaşmıştır, Bu dönemde kanun koyma yetkisi senatoda idi. Konsül yardımcısı olan praetorlar yargıçlık görevini üstlenerek kanunlarda belirtilen hukukun yorumlanmasını ve uygulamasını sağlamışlardır. Zanlıların kendilerini savunabilmesi için avukatlık mesleği ortaya çıkmıştır. Ünlü hatip Cicero, devlette çeşitli kademelerde hizmet vermiş olsa da ana mesleği avukatlıktı. İmparatorlık Dönemi'nde  senato kanun çıkartmaya devam etmiştir. Ancak imparator emirleri (Constitutio)de kanun hükmünde sayılmıştır. İmparator Diocletianus döneminde itibaren bütün kanun yapma yetkisi imparatorda toplanmıştır. İmparatorların emirnameleri Geç Roma Dönemi'nde bir araya getirilerek kodexler halinde yayınlanmışlardır. Bugün Batılı devletler ve Türkiye'nin kullandığı kanunlar, eski Roma hukukunun günümüz şartlarına uyarlanması ile kaleme alınmıştır.