Gaspıralı, Osmanlı dilini, sadeleştirmek veya Türkleştirmek girişimlerinin olumlu bir sonuç vermediğini, dolayısıyla Osmanlı Türkçesinin Rusya Türklerine örnek oluşturamayacağını düşünüyordu. Onun öngördüğü dil, 1883’den beri Tercüman gazetesi aracılığıyla yaygınlaştırmaya çalıştığı Kırım Türkçesiydi. Osmanlı Türkçesine yakın olan Kırım Türkçesi, Kıpçak lehçesinden de unsurlar taşıması sebebiyle, bütün Türk lehçeleri arasında “orta” bir konumdaydı. Zaten coğrafî olarak da Kırım, Türk bölgeleri arasında ortada bulunuyordu.