Nâsırî’nin yolunu izleyenlerden biri Kazanlı Ayaz İshakî’dir. O aynı zamanda Rusya’daki halkçılık akımından en çok etkilenen ve bunu Tatar edebiyatına taşıyan kişidir. Onun fikrî serüveni son derece ilginçtir. Kazan’da medrese eğitimi aldığı yıllarda en münâzir (tartışma ustası) talebe olarak ünlendi. İlk okuduğu eserler daha ziyade Osmanlı eserleriydi. Namık Kemal (1840-1888) ve Abdülhak Hamid’in (1852-1937) eserlerini okudu. Tatarların hayatını konu alan romanlar kaleme aldı. Tüccarlar, medrese softaları, hocalar ve köylülerin hayatını konu alan hikâye ve komediler yazdı. Medrese hayatını, çok iyi bildiğinden, bunları güzel bir şekilde tasvir etti; zamana ters düşen görenek ve alışkanlıkları acımasızca eleştirdi. İshakî, gençlik yıllarında halkçıların (narodniklerin) ve sosyalistlerin fikirlerine tutkuyla bağlandı. Sanatın sosyal bir faydaya hizmet etmesi, yüksek tabakalar için değil, halk için olması gerektiğine inandı. Halkçı edebiyatın toplumun yükselmesinde ne derece önemli rol oynadığına dikkati çekti: Bu edebiyat hürriyet ve ilerleme taraftarıydı; zayıf ve fakirlerin savunucusuydu; temel amacı ve ideali, halkın çıkarlarına hizmet etmekti. Halkçı edebiyat, toplumsal hayattaki eksiklikleri, haksızlıkları ortaya çıkarıyor, bunların giderilmesi için çareler arıyor, okumuş kesimi ve gençleri halka hizmet etmeye davet ediyordu. Bu akımın etkisine kapılan binlerce üniversite öğrencisi, öğretim üyesi, doktor, köylere dağıldı, halka faydalı olmak için seferber oldular. Halkçılık akımından etkilenen Tatar gençleri, ulemanın Buhara’dan getirdiği eğitim sistemini beğenmiyor, toplumun devamı ve ilerlemesi için yeterli görmüyorlardı