XIX. Yüzyıl Türk Dünyası Deneme Sınavı Sorusu #981742

Kafkasyalı Hasan Melikov Zerdabi tarafından 1875’te Bakü'de çıkarılan ilk Müslüman gazetesi aşağıdakilerden hangisidir?


Türkistan Vilayetinin Geziti

Tercüman

Ekinci

Ziya-i Kafkasiya

Keşkül


Yanıt Açıklaması:

Rusya’da Türk dilinde çıkan ilk gazete, 1832’de Tiflis’te çıkmaya başlayan Rus gazetesi Tifliskie Vedemosti’nin Azeri Türkçesiyle olan kısmıydı. İkinci gazete, 1870’te Taşkent’te yayınlanan olan Türkistan Vilayetinin Geziti oldu. Müslümanlar tarafından çıkarılan ilk gazete Kafkasyalı Hasan Melikov Zerdabi tarafından 1875’te Bakü’da çıkarılan Ekinci idi. Rusya Müslümanlarının en önemli gazetesi ise 1883’te Kırım’ın Bahçesaray şehrinde çıkarılan Tercüman oldu. Bunları Tiflis’te Azeri Türkçesiyle çıkarılan Ziya (1879), Ziya-i Kafkasiya (1880), Keşkül (1884), Şark-i Rus (1903); Omsk’ta Kazakça olarak yayınlanan Dala Vilayetinin Geziti (1899) ve Petersburg’da Kazan Türkçesiyle yayınlanan Nur (1904) gazeteleri izledi. 1905 Rus Devriminin getirdiği basın özgürlüğü sayesinde gazete yayınında hızlı bir artış oldu. 1905-1917 yılları arasında Rusya Müslümanlarının yayınladıkları 159 süreli yayının 62’si Kazan Tatar, 61’i Azeri, 17’si Özbek, 8’i Kazak, 6’sı Kırım Tatar ve 2’si Türkmen Türkçelerinde idi.

Yorumlar
  • 0 Yorum