Tanzimat’ın üç büyük mimarından Mustafa Reşid Paşa 1834’te Paris’e ve sonra Londra’ya;
Âli Paşa 1836’da Viyana’ya; Fuat Paşa 1840’ta Londra’ya gitmiştir. Onların seçkin çalışma arkadaşlarından Sadık Rifat Paşa 1837’de Viyana’da orta elçidir. Mehmet Şekip de
1841’de oradadır. İbrahim Sarım Paşa 1834’te Londra’da hizmet görmüştür. Bu ilk diplomatların çocukları bile, çocukluk ve gençliklerinde Avrupa’da bulunmak fırsatlarından
yararlanarak gelecek kuşakta yüksek devlet makamlarını çok geniş ölçüde doldururlar
(Lewis, 1970, s. 89-90). Görülüyor ki Çelebi Mehmet’in elçiliği ile başlayan ve akabinde
eğitim için Avrupa’ya giden gençlerle devam eden Avrupa medeniyeti ile temas, Tanzimat
Dönemi’nin fikrî çerçevesini çizen üç büyük Osmanlı paşasının yetişmesinde büyük rol
oynamıştır. Yirmili yaşlarında kazandıkları Avrupa tecrübesi onların zihin dünyasını değiştirmiştir. Siyasete ve günlük hayata dair dile getirdikleri özgün fikirlerde bu tecrübenin
rolü yadsınamaz