Adalet Meslek Etiği Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsan haklarının adının konması, bir öğreti, akademik bir disiplin halini alması kaçıncı yüzyılda başlatılmıştır?
14. yüzyılda |
15. yüzyılda |
16. yüzyılda |
17. yüzyılda |
18. yüzyılda |
İnsan haklarının adının konması, bir öğreti, akademik bir disiplin halini almasının tarihi 17. yüzyıldan başlatılsa da insanlığın adalet mücadelesi insanlık tarihi kadar eskidir.
2.Soru
Max Scheler'in değerler hiyerarşisine göre haz lama, acı çekme hangi basamak altında yer alır?
Yaşamsal değerler |
Tinsel değerler |
Mutlak değerler |
Bağıl değerler |
Duyusal değerler |
Max Scheler'in değerler hiyerarşisine göre haz lama, acı çekme duyusal değerler altında yer alır.
3.Soru
“İş” kısaca, ücret karşılığında gerçekleştirilen çalışmaya denir buna göre “İş” kavramı ne ile ilişkilidir?
“İş” kavramı toplumsal işbölümü ile ilgilidir. |
“İş” kavramı ekonomik bakış açısının ürünüdür. |
“İş” kavramı modern toplumun süreçleri ile ilgilidir. |
“İş” kavramı belirli bir süre çalışmanın önemi ile ilgilidir. |
“İş” kavramı ücret ve bu ücretin yasalarla düzenlenmesiyle ilgisi vardır. |
İş, kısaca ücret karşılığı gerçekleştirilen çalışmadır. Örneğin Amerikan İngilizcesi’nde ancak XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kullanılmaya başlanan iş teriminin, “bir ücret için yapılan çalışma, ödemeli bir pozisyon ya da istihdam” şeklinde tanımlandığını görüyoruz. Daha çok ekonomik bir bakış açısının ürünü bu tanımın dışında işi, psikolojik ve sosyolojik yönleri itibariyle ele alan yaklaşımlar da vardır. Psikolojik açıdan iş, “bireye toplumda kabul edilmiş bir yer, statü ve kendine saygı gibi birtakım katkılar sağlayan bir olgu” olarak tanımlanır. Bu şekilde tanımlandığında yukarıda incelediğimiz çalışmadan pek de farkı kalmaz. Sosyolojik anlamda iş, “belirli bir ortamda bulunan teknik ve sosyal eylemler topluluğudur”. Burada işin, doğal ve toplumsal çevreyi dönüştürme özelliği vurgulanmaktadır. Fakat bu durumda iş ile iş olmayan arasındaki fark silikleşir. Zira doğal ve toplumsal çevreyi dönüştürme gücünü haiz, fakat bizim burada kabul ettiğimiz anlamda iş sayılamayacak bir çok insani etkinlik vardır.
4.Soru
Çağdaş ahlak felsefesinin aşağıda sıralanan yazarlardan hangisiyle başladığı kabul edilmektedir?
Montaigne |
G.E. Moore |
Immanuel Kant |
Thomas Reid |
Jeremy Bentham |
Genellikle, çağdaş ahlâk felsefesinin, en azından Anglo-Sakson ahlâk felsefesinin, G.E. Moore’un (1873-1958) 1903 tarihli Principia Ethica isimli eseriyle başladığı kabul edilir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi adaletin türlerinden biridir?
Dağıtıcı adalet |
Bölücü adalet |
Eşitlikçi |
Tarafsız |
Tutucu |
Diğer seçenekler konunun içeriğinde yer almamaktadır.
6.Soru
Etik aşağıda sıralanan seçeneklerden hangisinin bir alt alanıdır?
Epistomoloji |
Ontoloji |
Estetik |
Aksiyoloji |
Refleksiyonlu düşünme |
Aksiyolojinin diğer bir alt alanı ise etiktir. Tıpkı estetik gibi yine insan eylemlerinin niteliği üzerine gerçekleştirilen bir felsefi düşünme şekli olarak
etik, “iyi” ve “kötü” kategorileriyle iş görür. Hangi eylemlerin “iyi”, hangilerinin “kötü” olduğunu, bir eylemi iyi veya kötü yapan özelliklerin ne olduğunu,
kısaca etiğin, etik ilişkinin doğasını sorgulama amacı taşıdığı söylenebilir.
7.Soru
Liberal siyaset anlayışı ile ilgili olarak verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Liberal siyaset teorisi nesnel ahlak düzeninin varlığını kabul eder. |
Liberal siyaset teorisinin temel değeri tarafsızlıktır. |
Liberal siyaset teorisi iyi hayat kavramını kabul etmez. |
Liberal siyaset teorisi ilke ve kuralları baz alır. |
Liberal siyaset teorisi ahlakî çoğulculuğu kabul eder. |
Liberal siyaset teorisinin karakteristik özelliği, ortak iyiyi kendisine amaç edinen siyasi bir topluluğu kurmaya çalışan her türlü projeyi reddetmesidir. Bu anlamda liberal siyaset teorisi ahlaki çoğulculuğu kabul eder. Günümüzde pek çok liberal siyaset düşünürü açıkça bu düşünceyi savunur veinsanın amacını belirleyecek nesnel ahlak düzeninin varlığını reddeder. Onlara göre liberal düşünce, temel ahlâk sorunları karşısında nötr olmalıdır. Dolayısıyla liberal siyaset teorisi iyi hayat veya insanın doğası hakkında herkesçe kabul edilmiş birtakım doğruların olduğu düşüncesi üzerine kurulu bir siyaset kavramını kabul etmez. Onun asıl ilgilendiği kurallar ve ilkelerdir. Doğru cevap A'dır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, iş ile meslek karşılaştırmasıyla ilgili olarak yanlıştır?
Meslek sahibi olan herkesin işi olmayabilir. |
Meslek sahipleri daima bir işte fiilen çalışır. |
Her iş, aynı zamanda bir meslek olmayabilir. |
İş sahibi herkesin bir mesleği olmayabilir. |
Meslekler, işlere oranla daha toplumsaldır. |
Gündelik dilde en çok iş ile meslek karıştırılmaktadır. Zira bir kişi meslek sahibi olabilir fakat bu, her durumda işi olduğu veya fiilen bir işte çalıştığı anlamına gelmez. Keza her iş, aynı zamanda bir meslek olmayabilir; iş sahibi herkesin mutlaka bir mesleğinin de olduğu söylenemez. Doğru cevap B seçeneğidir.
9.Soru
"En yüksek iyi"nin, ancak Tanrı’nın emirlerine uymak ve ilâhi kurtuluşa ermek aracılığıyla elde edileceğini söyleyen ahlak felsefesi yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
Eski Yunan kaynaklı klasik ahlak felsefesi |
Klasik ahlak felsefesi |
Ortaçağ din kaynaklı ahlak felsefesi |
Modern ahlak felsefesi |
Çağdaş ahlak felsefesi |
Ortaçağ din kaynaklı ahlâk felsefesi yaklaşımı, ‘en yüksek iyi’nin, ancak Tanrı’nın emirlerine uymak ve ilâhi kurtuluşa ermek aracılığıyla elde edileceğini söyleyerek, klasik yaklaşımdan farklılaşır.
10.Soru
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi her ne koşulda olursa olsun sınırlanamaz haklardan biridir ?
Seçme hakkı |
Seçilme hakkı |
Konut dokunulmazlığı |
Suç ve cezaların yasallığı |
Çevre hakkı |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 15. m ile savaş vb olağanüstü durumlarda ilgili devlete sözleşme ile üstlendiği yükümlülüklerden bazılarını askıya alma tanınmıştır. Ancak, yaşama hakkı, işkence ve kölelik yasağı, suç ve cezaların yasallığı ilkeleri hiçbir koşulda sınırlanamamaktadır.
11.Soru
Nükleer silahların varlığı aşağıdaki etik türlerinden hangisine günümüzde ihtiyaç duyulmasını sağlamıştır?
Tıp etiği |
Barış etiği |
İş etiği |
Bilim etiği |
Aile etiği |
Barış hakkı ve barış etiği gibi kavramların önem kazanmasının sebebi kuşkusuz, nükleer silahların varlığı ve tüm insanlığı tehdit eden bir nükleer savaş ihtimalinden hâlâ bahsediliyor oluşudur. Pek çok düşünür, bilim insanı, aktivist söz konusu tehditin ciddiliğine ve geri dönüşü mümkün olmayan sonuçlar doğurabilecek riskler taşıdığına dikkat çekmektedir.
12.Soru
Ahlak felsefesinin temel işlevinin, ‘betimleyici’ değil de ‘buyurucu’ yani ‘kural koyucu’ yargılar aracılığıyla ne yapmamız gerektiğini bildirmek olduğunu, dolayısıyla ‘olan’dan çok ‘olması gereken’le ilgilendiğini savunan teori aşağıdakilerden hangisidir?
Ahlak Mantıkçılığı |
Duyguculuk |
Sezgicilik |
Doğalcılık |
Akılcılık |
Ahlak Mantıkçılığı, ahlak felsefesinin temel işlevinin, ‘betimleyici’ değil de ‘buyurucu’ yani ‘kural koyucu’ yargılar aracılığıyla ne yapmamız gerektiğini bildirmek olduğunu, dolayısıyla ‘olan’dan çok ‘olması gereken’le ilgilendiğini savunur. Doğru cevap "A" şıkkıdır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi meslek tanımı içerisine girmez?
Sistemli bir eğitimle kazanılmış özel bilgi ve beceridir. |
Kişinin kendi doyumu ve başkalarının yararı için yapılır. |
Kuralları toplumca belirlenen etik değerleri kapsar. |
Maddi kazanç elde etmek için yapılan uğraştır. |
Sosyal eylemler gerektirir. |
Meslek;insanlara yararlı mal ve hizmetler üretmek ve bunun karşılığında para kazanmak için yapılan, belli bir eğitimle kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı, kuralları toplumca belirlenen ve etik değerleri kapsayan etkinlikler bütünüdür. Doğru cevap E seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilim etikçilerinin kabul ettiği diğer sorumluluk olan dış sorumluluk kavramı ile bağdaşmaktadır?
Projenin olası risklerinin açıklanması |
Bilimsel yöntemin doğru kullanılması |
Araitırmalar zararlı sonuçlar doğuracaksa da araştırmaya devam etmek |
Deney tüplerinin saklanması |
Araştırma probleminin doğru tespit edilmesi |
Bilim etikçilerinin kabul ettiği diğer sorumluluk olan dış sorumluluk ise bilim insanının toplumuna karşı sahip olduğu yükümlülüklerden oluşur. Bilim insanı, üzerinde çalıştığı projenin muhtemel riskleri hakkında bilgi vermeli, kötüye kullanımının önüne geçmeli, zararlı sonuçlar doğuracak araştırmalardan vazgeçmelidir.
15.Soru
Bilimle uğraşan kişinin, uğraş alanının konusunu oluşturan araştırma ve çalışmalarda elde edilen bulguların gerçeği yansıtmasını sağlaması, o alana yönelik evrensel kabul görmüş uluslararası standartlara uygun yol ve yöntemler kullanması gerektiği anlamına gelir. Açıklama hangi sorumluluktan bahsetmektedir?
İç sorumluluk |
Dış sorumluluk |
Serbest sorumluluk |
Taraflı sorumluluk |
Evrensel sorumluluk |
Bilim etikçileri, bilim insanının iki tür sorumluluğu olduğunu kabul eder; iç ve dış sorumluluk. İç sorumluluk, bilimle uğraşan kişinin, uğraş alanının konusunu oluşturan araştırma ve çalışmalarda elde edilen bulguların gerçeği yansıtmasını sağlaması, o alana yönelik evrensel kabul görmüş uluslararası standartlara uygun yol ve yöntemler kullanması gerektiği anlamına gelir. Doğru cevap A seçeneğidir.
16.Soru
Hem mesleki hem ahlâki, ayrıca dini özellikleri de olan kurumlara ne ad verilir?
Meslek odaları |
Loncalar |
Unesco |
Adalet bakanlığı |
TMMOB |
Hem mesleki hem ahlâki, ayrıca dini özellikleri de olan kurumlara Lonca adı verilir. Doğru cevap B seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıda verilen öncüllerdeki düşünürlerden hangileri meta etik teorilerden olan Bilişselciliği savunmaktadır.
I.G.E. Moore
II.Moritz Schlick
III.A.J.Ayer
IV.John Dewey
I ve II |
II ve III |
I ve IV |
I, II ve IV |
Hepsi |
A.J.Ayer, Yadbilisselci düşünürlerdendir. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Durkheim'ın ekonomik yaşamı düzeltmede çare olarak gördüğü "Lonca teşkilatı" ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Loncalar mesleki kurumlardır. |
Loncaların mensupları bir ailenin üyesi gibidirler. |
Loncalar ahlaki kurumlardır. |
Loncaların dini özellikleri mevcuttur. |
Loncalarda amaç sadece kâr elde etmektir. |
Loncalar hem mesleki hem ahlâki kurumlardır; ayrıca dini özellikleri de vardır. Mensupları, tıpkı bir ailenin üyeleri gibidir. Amaç salt kâr elde etmek değildir; çalışmak bir ödevdir. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “hücre yahut oda, özel tahsis edilmiş mekan” anlamına gelir?
Örgüt |
Uzmanlık |
Çalışma |
Loca |
İş |
Lonca, teşkilatlanmış esnafın birliğiyle ilgili çeşitli fonksiyonların icra edildiği özel
yerin adı olup teşkilatlanmış esnaf gruplarını ifade eden bir anlam da kazanmıştır.
Kelime İtalyanca loggiadan gelmektedir. Fransızca şekli olan loge Türkçe’de loca
olarak geçer ve “hücre yahut oda, özel tahsis edilmiş mekan” anlamına gelir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "iş" hakkında yanlış bir ifadedir?
İş, kısaca ücret karşılığı gerçekleştirilen çalışmadır. |
Psikolojik açıdan iş, “bireye toplumda kabul edilmiş bir yer, statü ve kendine saygı gibi birtakım katkılar sağlayan bir olgu” olarak tanımlanır. |
Ekonomik bir bakış açısının ürünü olan işi, psikolojik ve sosyolojik yönleri itibariyle ele alan yaklaşım yoktur. |
Sosyolojik anlamda iş, “belirli bir ortamda bulunan teknik ve sosyal eylemler topluluğudur." |
İş ile mesleği birbirinden ayırmada başvurulan en yaygın ölçüt, mesleğin, işe göre çok daha sistematik bir bilgi ve toplumsallık gerektirmesidir. |
Ekonomik bir bakış açısının ürünü olan işi, psikolojik ve sosyolojik yönleri itibariyle ele alan yaklaşımlar da vardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ