Afet Ekonomisi Ve Sigortacılığı Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I.Afetin fiziksel büyüklüğü
II.Hızlı nüfus artışı
III.Denetimsiz yerleşme
IV.Çevrenin tahribi
Yukarıdakilerden hangisi doğal afetlerin oluşmasına sebep olan insan kaynaklı faktörler arasında yer almaktadır?
I, II |
III, IV |
I, II, III |
I, II, IV |
II, III, IV |
Doğal afetler, doğal ve insan kaynaklı faktörlerin birleşik etkileri ile ortaya çıkarlar. Doğal faktörler, olayın fiziksel büyüklüğü, yerleşme alanlarına olan uzaklığı ve yerleşim yerlerinin zarar görme düzeyidir. İnsan kaynaklı faktörler ise, fakirlik ve az gelişmişlik, hızlı nüfus artışı, tehlikeli bölgelerdeki hızlı ve denetimsiz yerleşme ve sanayileşme, ormanların ve çevrenin tahribi veya yanlış kullanımı, bilgisizlik ve eğitim eksikliğidir.
2.Soru
Belirlenmiş riskler hakkında aksiyon alınıp alınmayacağına ve alınacak ise fayda/ maliyet dengesi açısından en uygun olan aksiyonların seçilmesine yardımcı olan bir faaliyete ne ad verilir?
Riski Transfer Etmek |
Riski Tutmak |
Riskten Kaçınmak |
Risk Analizi |
Risk Değerlemesi |
Risk Analizi Risk analizi, belirlenmiş riskler hakkında aksiyon alınıp alınmayacağına ve alınacak ise fayda/ maliyet dengesi açısından en uygun olan aksiyonların seçilmesine yardımcı olan bir faaliyettir. Risk analizi, risklerin sebeplerinin, olumlu/olumsuz etkilerinin ve bu etkilerin ortaya çıkma ihtimallerinin belirlenmesinden oluşmaktadır. Risk analizi sırasında bir ön analiz yapılması genel olarak oldukça faydalı bulunmaktadır. Bu doğrultuda, daha ayrıntılı analize geçmeden önce aynı tip ve gruptaki riskler bir araya getirilebilmekte veya düşük önemdeki riskler kapsam dışında tutulabilmektedir. Bu noktada önemli olan husus ise kapsam dışında olması öngörülen risklerin de kayıt altına alınması ve gelişimlerinin izlenmesi olarak belirmektedir.
3.Soru
Bu çerçevede hatırlatmak istediğimiz bir konu da doğal afetlerin uzun dönem etkileri belirlenirken “olay tahribatı” ve “sonuç tahribatı” ayırımına dikkat etmek gerekliliğidir. Miller ve Nigg (1993) tarafından yapılan bu ayırıma göre doğal afetlerin ekonomik etkileri ele alınmıştır. Aşağıdakileren hangisi bunlardan biridir?
Bu çerçevede hatırlatmak istediğimiz bir konu da doğal afetlerin uzun dönem etkileri belirlenirken “olay tahribatı” ve “sonuç tahribatı” ayırımına dikkat etmek gerekliliğidir. Miller ve Nigg (1993) tarafından yapılan bu ayırıma göre doğal afetlerin ekonomik etkileri ele alınmıştır. Aşağıdakileren hangisi bunlardan biridir?
Hane halkının yaşam şartlarının bozulması |
Ekonomik aktivitenin bozulması |
Kamusal faaliyetlerin bozulması |
Olay Tahribatı |
Halkın sağlık ve beslenme durumunun bozulması |
Bu çerçevede hatırlatmak istediğimiz bir konu da doğal afetlerin uzun dönem etkileri belirlenirken “olay tahribatı” ve “sonuç tahribatı” ayırımına dikkat etmek gerekliliğidir. Miller ve Nigg (1993) tarafından yapılan bu ayırıma göre doğal afetlerin ekonomik etkilerini şu şekilde ele alabiliriz:
• Olay Tahribatı: Doğal afetlerin doğrudan ve dolaylı etkilerine bağlı tahribatı ifade eder. Olay tahribatı doğal afet öncesi fiziksel faktörlere ve yerleşim yapısına bağlıdır.
• Sonuç tahribatı: Sonuç tahribatı afet öncesi fiziksel koşullarla sınırlı olmayıp afet sonra- sı etkileri ve toparlanma sürecindeki davra- nışları da içerir ve afetlerin daha çok ikincil etkilerine karşılık gelir. Afet sonrası etkiler ve toparlanma sürecindeki davranışlar sos- yal, kültürel, ekolojik, tarihsel, politik ve ekonomik koşullara, toplumdaki sınıfsal yapıya, gelir ve servet dağılımına bağlı ola- rak işlerlik kazanır. Bu arada sonuç tahribatı ve olay tahribatı arasındaki ilişki zorunluluk içermez. Bazen olay bazen de sonuç tahri- batının seviyesi diğerinin üzerine çıkabilir. Bir kişinin tatilini geçirdiği bir otelin dep- remde yok olması bu kişinin serveti veya gelir düzeyini etkilemeyebilir (olay tahribatı sonuç tahribatından yüksek), yine aynı kişi yaşadığı ev depremden zarar görmemesine rağmen depremde iş hayatının kesintiye uğ- raması sonucu işsiz kalabilir (olay tahribatı düşük sonuç tahribatı yüksek).
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Zorunlu Deprem Sigortası'nın teminat kapsamı dışında yer almaktadır?
Sahanlıklar |
Enkaz kaldırma masrafları |
Bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar |
Merdivenler |
İstinat duvarları |
Zorunlu Deprem Sigortası, binadaki deprem ve depremden kaynaklanan maddi hasarları karşılar. Aşağıdaki durumlarda oluşan zararlar teminat kapsamı dışındadır:
• Enkaz kaldırma masrafları,
• Kâr kaybı,
• İş durması,
• Kira mahrumiyeti,
• Alternatif ikametgâh ve işyeri masrafları,
• Mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar,
• Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri,
• Tüm bedeni zararlar ve vefat,
• Manevi tazminat talepleri,
• Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar,
• Depremden bağımsız olarak, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle zamanla oluşmuş zararlar.
5.Soru
I.Gelir dağılımının iyileştirilmesi II.İstihdam olanaklarının arttırılması III.Tarım dışı faaliyetlerden tarımsal faaliyetlere geri dönülmesi IV.Kentleşme sürecinin hızlanması Yukarıdakilerden hangileri yapısal değişimin göstergeleri arasında yer almaktadır?
I, IV |
II, III |
I, II, III |
I, II, IV |
II, III, IV |
Yapısal değişmenin göstergelerinden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Tarımsal faaliyetlerden tarım dışı faaliyetlere, sanayiden hizmetler sektörüne doğru dönüşümün gerçekleşmesi,
• Üretim ölçeğinin arttırılması (küçük aile işletmelerinden büyük ölçekli, ulusal veya uluslararası işletmelere dönüşüm),
• Gelir dağılımının iyileşmesi ve yoksulluğun azaltılması,
• İstihdam olanaklarının artırılması,
• İşgücünün kırdan kente göç etmesi sonucu kentleşme sürecinin hızlanması,
• Üretim faktörlerinin miktar ve verimliliğinin artırılması,
• Yeni üretim tekniklerinin geliştirilmesi,
• Demografik yapının değişmesi,
• Eğitim ve sağlık alanındaki gelişmeler,
• Demokratikleşme ve özgürlükler konusundaki iyileşmeler.
Dolayısıyla III. madde dışındaki maddeler doğrudur.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arıcılık Sigortası'nın kapsamı dahilinde değildir?
Hortum |
Heyelan |
Deprem |
Taşıt çarpması |
Alg patlaması |
Arıcılık Sigortası'nda, aktif (içinde arı olan) kovanların;
• Fırtına,
• Hortum,
• Yangın,
• Heyelan,
• Deprem,
• Taşıt çarpması,
• Sel ve Su Baskını,
• Vahşi Hayvan Saldırısı,
• Kovanların nakliyesi esnasında; çarpma, çarpışma, devrilme, yanma vb. nedenler sonucu meydana gelen zararlar, Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlar çerçevesinde sigorta kapsamındadır.
Alg patlaması ise Su Ürünleri Hayat Sigortası'nın kapsamı dahilindedir.
7.Soru
Kapsamlı afet risk yönetim stratejisine göre rezerv mekanizması, risk transferi, sigorta, güvenliğe yönelik sigorta; bütçe ödenekleri, acil durum eylemleri gibi uygulamalar hangi başlık altındaki unsurlar olarak nitelenebilir?
Mali Koruma |
Risk tanımlama |
Risk Azaltma |
Hazırlık |
Afet Sonrası Yapılanma |
Rezerv mekanizması, bütçe planlama; risk transferi, sigorta, güvenliğe yönelik sigorta; bütçe ödenekleri, acil durum eylemleri gibi uygulamalar Mali Koruma unsuru altında yer alır.
8.Soru
Bir öğrenci kasiyer olarak saati 10 TL'ye çalışmaktadır. Bu öğrenci mesai saatlerinde patronundan izin alarak iki saat süren bir tiyatroya gitmiştir ve bilet fiyatı da 10 TL'dir.
Yukarıda bahsi geçen öğrencinin tiyatroya gitmesinin fırsat maliyeti nedir?
10 TL |
20 TL |
30 TL |
40 TL |
50 TL |
Bir şeyin değeri, onu elde edebilmek için vazgeçtiğimiz şey ile ölçülür ve bu vazgeçtiğimiz şeye "fırsat maliyeti" adı verilir. Soruda verilen örneğe bakacak olursak, ilk akla gelen tiyatro bileti bedeli olan 10 TL'nin fırsat maliyeti olduğudur. Ancak, bu doğru değildir, 10 TL sadece parasal maliyettir. Çünkü öğrenci tiyatroya gitmeyi seçerek iki saatlik çalışma bedeli olan 20 TL'den vazgeçmiştir. Bilet fiyatını da eklersek, bu öğrencinin tiyatroya gitmesinin fırsat maliyetinin 30 TL olduğunu görürüz.
9.Soru
Hane halkının yaşam şartlarının bozulması ne anlam ifade etmektedir?
Evsiz kalma, ihtiyaçların giderilememesi, geçimliklerin yitirilmesi, göç ve taşınma. |
Çevresel tahribat, hijyen sorunlarının ortaya çıkması, yiyecek kıtlığı. |
Ara ve tamamlanmış piyasaların, politikaların ve bekleyişlerin olumsuz etkilenmesi. |
Aşırı yüklenme, aksamalar, politizasyon ve yandaşçılık. |
Siyasi dengelerin değişmesi. |
Hane halkının yaşam şartlarının bozulması: Evsiz kalma, ihtiyaçların giderilememesi, geçimliklerin yitirilmesi, göç ve taşınma.
10.Soru
- Doğal afetler, vergi kaynaklarına herhangi bir etkide bulunmaz.
- Afet bölgesinde, gereksinimden dolayı alışverişler azalmaz ve böylelikle satışlar üzerinden alınan KDV gibi tüketim vergilerinin tahsilat miktarları da etkilenmez.
- Afetlerde girişimcilerin ve çalışanların başka bölge/ülkelere göç etmesi nedeniyle bu kişilerin gelirleri üzerinden alınan vergilerde (gelir vergisi, kurumlar vergisi vb. gibi) azalma olur.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
I-II |
II-III |
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Doğal afetler gelir, servet ve tüketimi olumsuz yönde etkileyerek vergi kapasitesini azaltır, yani vergi kaynaklarını zayıflatır. Afetlerde girişimcilerin işlerinin ve yatırımlarının durması, çalışanların işini kaybetmesi veya başka bölge/ülkelere göç etmesi nedeniyle öncelikle bu kişilerin gelirleri üzerinden alınan vergilerde (gelir vergisi, kurumlar vergisi vb. gibi) azalma olur. Afet bölgesinde alışverişlerin güç kaybetmesiyle birlikte satışlar üzerinden alınan KDV gibi tüketim vergilerinin tahsilat miktarlarında da düşmeler olur.
11.Soru
1999 Marmara Depremi'nde kullanılan dış kredilerden en büyük miktarda olanı aşağıdakilerden hangisinden alınmıştır?
IMF |
Dünya Bankası |
Avrupa Yatırım Bankası |
Japonya |
Belçika |
1999 Marmara depreminde en büyük miktar dış kredi Dünya Bankası’ndan kullanılmış olup onu Avrupa Yatırım Bankası, IMF ve Japonya izlemektedir.
12.Soru
"Yangın sigortası yaptıran sigortalının binası, imar müdürlüğü tarafından istimlak edilmesi sonucunda yıkılmaya karar verildiği için, sigorta sözleşmesi sona ermiştir." Yukarıdaki durumda sigorta sözleşmesinin bitmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Sözleşme süresinin bitmesi |
Sigorta riskinin gerçekleşmesi |
Riskin gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalkması |
Sigortanın karşılıklı anlaşma ile sona ermesi |
Sigortanın taraflardan birinin isteğiyle sona ermesi |
Yangın sigortası yaptıran sigortalının binası, imar müdürlüğü tarafından istimlak edilmesi sonucunda yıkılmaya karar verilmişse; sigortacının sorumluluğu bitmektedir. Riskin gerçekleşme ihtimali ortadan kalktığı için sigorta sözleşmesi sona erecektir. Dolayısıyla doğru yanıt "C" seçeneğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğal afetlerin ekonomik etkilerinden biridir?
İklim değişikliği |
Rejim değişikliği |
Nüfusun azalması |
İç savaş |
Etnik ayrımcılık |
Ekonomik Etkiler: Afetler, ölümler ve göçler sonucunda nüfusun azalması, sanayi, ulaşım, sağlık, eğitim ve diğer altyapı tesislerinin hasar görmesinden ve yatırım kararlarının ertelenmesinden kaynaklanan önemli kısa ve uzun dönem zararlara yol açabilmekte ve kıt kaynakların afet sonrası iyileştirme çabalarına kaydırılmasına yol açarak kalkınma çabalarını olumsuz etkilemektedir.
14.Soru
Bir kişinin kendi hatasından kaynaklanan bir sebeple başkalarının zarar görmesi aşağıdaki hangi risk türü ile ilgilidir?
Spekülatif riskler |
Finansal riskler |
Kişiye yönelik riskler |
Sorumluluğa yönelik riskler |
Mala yönelik riskler |
Spekülatif riskler, gerçekleşmesi halinde bir kayba yol açan ancak gerçekleşmemesi durumunda kazançla sonuçlanan risklerdir.
Finansal riskler, parasal kayıplara sebep olan risklere finansal riskler denir.
Kişiye Yönelik Riskler: Bu tür saf riskler, gelir kazanma özelliğinin kaybedilmesine bağlı olarak gelirin ya da mal varlığının azalma olasılığı ile ilgilidir.
Mala Yönelik Riskler: Malı olan kişi ya da kurumlar yangın, hırsızlık, kaza, doğal afetler gibi risklerle karşı karşıya kalırlar. Bu riskler gerçekleştiğinde maddi kayıplar oluşur.
Dolayısıyla soruda verilen tanım, "sorumluluğa yönelik riskler" kavramına aittir.
15.Soru
Afet yönetiminde müdahale, iyileştirme, yeniden yapılanma gibi afet sonrası düzeltmeye dönük olarak yapılan çalışmalara ne ad verilmektedir?
Erken uyarı |
Zarar azaltma |
Kriz yönetimi |
Hazırlık |
Tahmin |
Afet yönetim sistemini, afet öncesi (risk yönetimi), afet sonrası (kriz yönetimi) şeklinde ikiye ayırmak mümkündür. Bütünleşik afet yönetimi sisteminde kayıp ve zarar azaltma, hazırlık, tahmin ve erken uyarı, afetler ve etki analizi gibi afet öncesi korumaya yönelik olan çalışmalara “risk yönetimi” denilirken; müdahale, iyileştirme, yeniden yapılanma gibi afet sonrası düzeltmeye dönük olarak yapılan çalışmalara ise “kriz yönetimi” olarak adlandırılır (Kadıoğlu, 2008: 13).
16.Soru
"Dolaylı etkiler, birbiri ile içiçe olan dört tip bozulmadan oluşmaktadır." I.Çevresel tahribat II.Aşırı yüklenme III.Evsiz kalma IV.Politizasyon V.Politikaların ve bekleyişlerin olumsuz etkilenmesi Yukarıdakilerden hangileri kamusal faaliyetlerin bozulması kategorisine girmektedir?
I, III |
II, IV |
I, IV, V |
II, III, IV |
III, IV, V |
Dolaylı etkiler, Albala- Bertrand (2000)’e göre birbiri ile içiçe olan dört tip bozulmadan oluşmaktadır (Güvel, 2001: 66):
• Hane halkının yaşam şartlarının bozulması: Evsiz kalma, ihtiyaçların giderilememesi, geçimliklerin yitirilmesi, göç ve taşınma.
• Halkın sağlık ve beslenme durumunun bozulması: Çevresel tahribat, hijyen sorunlarının ortaya çıkması, yiyecek kıtlığı.
• Ekonomik aktivitenin bozulması: Ara ve tamamlanmış piyasaların, politikaların ve bekleyişlerin olumsuz etkilenmesi.
• Kamusal faaliyetlerin bozulması: Aşırı yüklenme, aksamalar, politizasyon ve yandaşçılık.
17.Soru
Kişisel olaylardan dolayı ortaya çıkan ve genelde büyük kitleleri değil belirli kişileri etkileyen risklere ne ad verilir?
Temel riskler |
Finansal riskler |
Finansal olmayan riskler |
Özel riskler |
Spekülatif riskler |
Özel riskler ise kişisel olaylardan dolayı ortaya çıkan ve genelde büyük kitleleri değil belirli kişileri etkileyen risklerdir. Bir işyerine hırsız girmesi, bir evin yanması, bir kişinin kaza geçirmesi özel risklere örnek olarak verilebilir.
18.Soru
Sigorta piyasasını sigortalı adına araştıran ve birçok sigorta şirketi ve sigorta türü arasında
sigortalı için en uygun seçimi bulan ve sigortalısını yönlendiren sigorta aracısına ne ad verilmektedir?
Acente |
Müşteri |
Menfaatdar |
Poliçe |
Broker |
Broker, sigorta piyasasını sigortalı adına araştıran ve birçok sigorta şirketi ve sigorta türü arasında
sigortalı için en uygun seçimi bulan ve sigortalısını yönlendiren sigorta aracısıdır.
19.Soru
Doğal afetlerin etkileri dört ana başlıkta toplanabilir. Aşağıdakilerden hangileri bu etkiler arasında yer alır?
I. Ekonomik etkiler
II. Çevresel etkiler
III. Siyasal etkiler
IV. Çözümsel etkiler
Yalnızca II ve III |
Yalnızca I ve IV |
II.III.IV |
I.II.III |
I.II.IV |
Afet yönetimini, afet öncesi ve sonrasında yapılan tüm faaliyetler dikkate alınarak; risk azaltma, hazırlık müdahale, yeniden inşa/iyileştirme ve kalkınma bileşenlerinden oluşan bir döngü şeklinde ifade etmek mümkündür: Korunma bu döngü içerisinde yer almadığından yanlıştır. Buna göre doğru cevap D’dir.
20.Soru
Üreticilerin sigorta yaptırabilmeleri ve devletin prim desteğinden yararlanabilmeleri amacıyla, bitkisel ürünleri için aşağıdaki sistemlerden hangisine kayıt yaptırması gerekmektedir?
Arıcılık Kayıt Sistemi |
Örtü Altı Kayıt Sistemi |
Çiftçi Kayıt Sistemi |
Su Ürünleri Kayıt Sistemi |
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sistemi |
Üreticilerin sigorta yaptırabilmeleri ve devletin prim desteğinden yararlanabilmeleri için,
• Bitkisel ürünleri için, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS’ye),
• Büyükbaş, Küçükbaş ve Kümes Hayvanları için, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sistemine,
• Sera için, Örtü Altı Kayıt Sistemi’ne (ÖKS’ye),
• Su ürünleri çiftlikleri için, Su Ürünleri Kayıt Sistemi’ne (SKS’ye) ve
• Arıcılık için, Arıcılık Kayıt Sistemi’ne (AKS’ye) kayıt yaptırmaları ve bu kayıtlarını güncellemeleri gerekmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ