Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afetin yarattığı kaos ortamında kadın ve kızların erkeklere nazaran daha kırılgan olmasının arkasında yatan nedenlerden biri değildir?
Aşağıdakilerden hangisi afetin yarattığı kaos ortamında kadın ve kızların erkeklere nazaran daha kırılgan olmasının arkasında yatan nedenlerden biri değildir?
Cinsel istismara, hane içi ve dışı şiddete yüksek oranda maruz kalma riski |
Aile içindeki tüm kesimlerin (çocuk, yaşlı,hasta, engelli, genç gibi) bakımından sorumlu olması |
C¸ocuk doğurma ve büyütme ile ilgili faktörler |
Psikolojik desteğe daha az ihtiyaç duyması |
Okuma yazma ve okullaşma seviyesinin oranının düşük olması |
Afetin yarattığı kaos ortamında kadın ve kızların, erkeklere nazaran daha kırılgan olmasının arkasında yatan nedenleri Ariyabandu and Wickramasinghe (2004) şu şekilde sıralamaktadır:
-
Sosyal hareketlilik açısından sınırlılıklar,bunun yanı sıra sosyal ve kültürel olarak ka- dınların erkeklere bağımlı olması durumu,
-
Uyarı bilgilerine ulaşmada ve bu uyarılaratepki verme (afet anında yapılması gereken davranışlar) konusunda sınırlılıklarının ve zayıflıklarının olması durumu,
-
Cinsel istismara, hane içi ve dışı şiddeteyüksek oranda maruz kalma riski,
-
C¸ocuk doğurma ve büyütme ile ilgili faktörler,
-
Okuma yazma ve okullaşma seviyesininoranının düşük olması ve
-
Aile içindeki tüm kesimlerin (çocuk, yaşlı,hasta, engelli, genç gibi) bakımından so- rumlu olması.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afetlerin toplumsal düzeyde en çok etkilediği en yüksek kırılganlık gösteren gruplardan biri değildir?
Göçmenler |
Çocuklar |
Yaşlılar |
Erkekler |
Gençler |
Afetlerin toplumsal yaşam üzerindeki etkileri ve ortaya çıkarttığı en yüksek kırılganlık özellikle kadınlar, engelliler, çocuklar, yaşlılar, gençler üzerinde çok daha yüksek düzeyde gerçekleşmektedir. Buna göçmenleri ve azınlıkları da eklemek mümkündür.
3.Soru
Dünyada afetlere karşı en zarar görebilir ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Tonga |
Vanuatu |
Orta Afrika Cumhıriyeti |
Eritre |
Afganistan |
Dünyada afetlere karşı en zarar görebilir ülke 74.80 yüzdesi ile Orta Afrika Cumhuriyeti'dir.
4.Soru
"Afete Hazır Türkiye eğitim seferberliği" hangi kurum tarafından yürütülmektedir?
AKUT |
Yeşilay |
AFAD |
Kızılay |
Birleşmiş Milletler Afet Riski Azaltma Ofisi |
İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) bu bilinçle, 2013 yılında zihniyet dönüşümünü esas alan; farkındalık, bilinçlendirme ve gönüllüler oluşturmayı amaçlayan Afete Hazır Türkiye eğitim seferberliğini başlatmıştır. Afete Hazır Aile, Afete Hazır İş Yeri ve Afete Hazır Okul kampanyalarından oluşan Afete Hazır Türkiye projesi ile bugüne kadar 3 milyonu aşkın vatandaşa afet bilinci eğitimleri verilmiştir. Doğru yanıt C'dir.
5.Soru
I. Ruhen
II. Sosyal olarak
III. Mesleki olarak
IV. Bedenen
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Dünya Sağlık Örgütü tarafından sağlıklı olmanın tanımında yer alan değişkenler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Hepsi |
Dünya Sağlık Örgütü tarafından sağlıklı olmanın tanımı şu şekilde yapılmaktadır: Sağlık, ruhen, bedenen ve sosyal olarak iyi olma hâlidir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
6.Soru
"Diğerleri ile ilişki kurabilme, kişileri örgütleyebilme yeteneğini kapsayan bir kavramdır ve bu özellik, kadının toplumsal cinsiyet rolleri ile organik ilişki içinde bulunmaktadır."
Yukarıda tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Stratejik toplumsal cinsiyet |
Pratik toplumsal cinsiyet |
Sosyal sermaye |
Sosyal baskı |
Sembolik kazanç |
Sosyal sermaye, diğerleri ile ilişki kurabilme, kişileri örgütleyebilme yeteneğini kapsayan bir kavramdır ve bu özellik, kadının toplumsal cinsiyet rolleri ile organik ilişki içinde bulunmaktadır.
7.Soru
Aşağıdaki sıralamaların hangisinde gelişmiş ülkeler görülür?
Afetlere karşı en kırılgan ülkeler |
Afetlerle en sık karşılaşan ülkeler |
Afetlere karşı baş etme eksikliği bulunan ülkeler |
Afetlere karşı en zarar görebilir ülkeler |
Afetlere karşı uyum gösterme kapasitesi en düşük olan ülkeler |
Çin, 2016 yılında en fazla afetin yaşandığı ülkedir. Çin’i sırasıyla 20 afet ile ABD ve 17 afetle Hindistan izlemektedir. Afet sonucunda yaşam kaybı sıralaması açısından bakıldığında ise bu sıra değişmekte, ABD dokuzuncu sıraya düşmektedir. Bu sonuç afetlerin etkileri ile gelişmişlik düzeyi arasındaki ilişkiye işaret etmektedir. Afetlere karşı en kırılgan ülkeler, afetlere karşı baş etme eksikliği bulunan ülkeler, afetlere karşı en zarar görebilir ülkeler, afetlere karşı uyum gösterme kapasitesi en düşük olan ülkeler ve nihayet afetlere karşı en yüksek risk taşıyan ülkeler sıralamasında ilk 15 ülke arasında herhangi bir gelişmiş ülkenin bulunmadığı görülmektedir. Buna karşın dünyada afetlere en fazla maruz kalan ülke sıralamasında ilk 15 ülke arasında, Japonya dördüncü, Hollanda on ikinci sırada yer almaktadır. Doğru yanıt B'dir.
8.Soru
Travma sonrası stres bozukluğu ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?
Tüm travma mağdurlarında görülür. |
Olayı hatırlatan durumlarda huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma görülür |
Belirtiler bazen travmatik olay olup bittikten aylarca sonra başlayabilir. |
Belirtiler çoğu kişide travmayı izleyen günlerde görülür ve genellikle birkaç |
Sürekli olarak olayın tekrarlanacağı korkusu ve bu nedenle diken |
Travma sonrası stres bozukluğu hastalığında;
• uykusuzluk,
• kabuslar,
• olayla ilgili anıların rahatsız edici biçimde sık sık hatırlanması,
• sürekli olarak olayın tekrarlanacağı korkusu ve bu nedenle diken
üstünde hissetme,
• kolay irkilme,
• çabuk sinirlenme,
• gelecekle ilgili plan yapamama,
• yabancılaşma (başkaları beni veya yaşadıklarımı anlamıyor hissi),
• olayı hatırlatan durumlarda huzursuz olma ve bu durumlardan kaçınma görülür
Bu belirtiler çoğu kişide travmayı izleyen günlerde görülür ve genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelir, ancak bazı kişilerde aylarca, hatta yıllarca
sürebilir. Şu anda 80 yaşın üstünde olan 2. Dünya Savaşı gazilerinde hala bu
hastalığın izlerini taşıyanlar vardır. Belirtiler bazen travmatik olay olup bittikten aylarca sonra başlayabilir.
9.Soru
Van Depremi'nden sonra işini kaybeden Ahmet Bey; yakın çevresindekilere şiddette bulunma eğilimi artmış ve birkaç kez intihar girişiminde bulunmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi, Ahmet Bey'in düşünce ve davranışlarındaki bu değişimin sebeplerinden biri olabilir?
Ahmet Bey'in eşinden ayrılmak istemesi |
Ahmet Bey'in çocuklarıyla vakit geçirmek istememesi |
Ahmet Bey'in yetersizlik hissine kapılması |
Ahmet Bey'in başka bir işte çalışmak istememesi |
Ahmet Bey'in Van'dan taşınmak istemesi |
Afet ve erkek arasındaki ilişkiyi ortaya koymaya çalışan girişimler, erkeklik çalışmalarının argümanlarını paylaşmaktadır. Bu tartışmalarda, kadının geleneksel rollerinden kaynaklanan kırılganlığının benzerinin erkeklerde de gözlemlendiği belirtilmektedir. Afet sonrasında geleneksel rollerini yerine getiremeyen erkeklerin, psikolojik olarak kendilerini yetersiz hissettikleri ve bu yetersizlik hissi ile başa çıkmak amacı ile farklı teknikler uyguladıkları literatürde karşımıza çıkmaktadır: içe kapanma, şiddet eğiliminde bulunma (özellikle yakın çevresindekilere yönelik), sigara ve alkol tüketiminin artması, intihar girişiminde bulunma ve afet ile başa çıkma mekanizmalarına örnek olarak verilmektedir. Ahmet Bey de yetersizlik duygusu ile örnekteki davranışları sergileyerek başa çıkmaya çalışmıştır.
10.Soru
Seçeneklerden hangisi afetlerin toplumsal etkisidir?
Satış-pazarlama ve dağıtım akışını sekteye uğratması |
Emek ve beşeri sermaye kaybı veya göçü |
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) ekonomik faaliyetlerine geri döndürülemez şekilde zarar vermesi |
Üretim (iktisadi faaliyet) alanlarını tahrip etmesi |
İş gücünün yaşam kalitesini düşürmesi ve yok etmesi |
Afetlerin ortaya koyduğu toplumsal etkiler, ölüm korkusu esaslı olarak toplumun psikolojisinin bozulması, yaşam koşullarını muhafaza edebilmek amacıyla göç, tüketim tercihlerinin ve önceliklerin değişmesi ve nihayet iş gücünün yaşam kalitesinin düşmesi veya yok olması olarak sıralanmaktadır.
11.Soru
Pincha'ya göre aşağıdakilerden hangisi toplumsal cinsiyet güç ilişkileri içinde erkeklerle ilişkilendirilen bir unsurdur?
Mülkiyet hakları |
Sınırlı hareketlilik |
Siyasi dışlanmışlık |
Yardımcı değer |
Karar verme erkinden yoksunluk |
Mülkiyet hakları
12.Soru
Afeti deneyimleyen insan birlikteliklerinde ortaya çıkan ilk tepki aşağıdakilerden hangisidir?
Şiddet |
Suç |
Panik |
Göç |
Öfke |
Oluşum süreleri ister kısa ister uzun olsun, afeti
deneyimleyen insan birlikteliklerinde ortaya çıkan
ilk tepki panik olmaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınların özellikle mahrum bırakıldığı gereksinimlere dayalı haklardır?
Pratik cinsiyet gereksinimleri |
Stratejik cinsiyet gereksinimleri |
Psikolojik cinsiyet gereksinimleri |
Sosyal cinsiyet gereksinimleri |
Güvenlik cinsiyet gereksinimleri |
Toplumsal cinsiyet açısından bahsi geçen eşitsizlik ve güç dengesizliği, çoğunlukla kadınların aleyhine işleyen bir süreç olarak kabul edilebilir. Kadınların özellikle “stratejik ihtiyaç/gereksinim” olarak kabul edilen haklardan mahrum olmasını sağlayan eşitsizlik, kadın ve kızların siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel olarak daha güçsüz yani daha kırılgan olmasını içermektedir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
14.Soru
Afet sonrasında gerçekleşen olumsuz koşullar, yeteri kadar gıda malzemelerinin olmaması gibi durumlar, afet ve sosyal değişme ilişkisi açısından hangi teorik aşamayı ifade etmektedir?
Afet sonrasında gerçekleşen olumsuz koşullar, yeteri kadar gıda malzemelerinin olmaması gibi durumlar, afet ve sosyal değişme ilişkisi açısından hangi teorik aşamayı ifade etmektedir?
Afet öncesi kırılganlık |
Çevresel tehlikeler |
Günlük değerlerin kırılması |
Afet ile ilişkili yenilikler |
Afet tepkisi ve iyileşme |
Günlük değerlerin kırılmasına ilişkin olarak, afet sonrasında gerçekleşen olumsuz koşullar, yeteri kadar gıda malzemelerinin olmaması, iş yaşamının bozulması, sağlık, eğitim, güvenlik hizmetlerinin gerçekleşmemesi ya da yeteri kadar gerçekleşmemesi gibi somut kanıtlar gösterilebilir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
15.Soru
I- Yardım
II- Bilgiye ulaşabilme
III- Akrabalık ilişkileri
IV- Yeni sosyal roller
Yukarıdakilerden hangileri kadınların afete karşı dayanıklı olma çabaları arasında yer alır?
III ve IV |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
II ve IV |
I- Yardım
II- Bilgiye ulaşabilme
16.Soru
Seçeneklerden hangisi 2015 yılı İnsani Gelişme Raporu’nda da belirtililen doğal afetlerdeki en kırılgan grup arasında yer almaz?
Kadınlar |
Erkekler |
Çocuklar |
Yaşlılar |
Göçmenler |
2015 yılı İnsani Gelişme Raporu’nda da belirtildiği gibi doğal afetler (iklim değişiklikleri ve endüstriyel kazalarla birlikte) özellikle kadınlar, engelliler, göçmenler, azınlıklar, çocuklar, yaşlılar ve gençler için önemli düzeyde kırılganlık oluşturmaktadır.
17.Soru
Risk toplumu kavramı aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Durkheim |
Lerner |
Maclver |
Beck |
Redfield |
Beck sosyal riskin sanayi toplumunun bir parçası olarak önem kazandığının altını çizerek ‘risk toplumu’ kavramı üzerine
odaklanmaktadır. Bu tanımdan hareketle, risk toplumunu, afetlere karşı hazırlık ve farkındalık ile ilişkilendirerek fiziki ve iktisadi olarak gelişmiş toplumların dayanıklılığı açısından ele almak mümkündür. Doğru yanıt D'dir.
18.Soru
Dünya Afet Risk Azaltma Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun kararı ile ilk kez 1989 yılında yapılmıştır. Her yıl .................. günü kutlanan Dünya Afet Risk Azaltma Günü, afetlere daha dayanıklı bir toplum ve ülke için, tüm vatandaşların ve kamu kurum ve kuruluşlarının iş birliği içinde çalışmasını teşvik etmektedir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
5 Mayıs |
20 Ağustos |
25 Mayıs |
13 Ekim |
25 Ocak |
Dünya Afet Risk Azaltma Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun kararı ile ilk kez 1989 yılında yapılmıştır. Her yıl 13 Ekim’de kutlanan Dünya Afet Risk Azaltma Günü, afetlere daha dayanıklı bir toplum ve ülke için, tüm vatandaşların ve kamu kurum ve kuruluşlarının iş birliği içinde çalışmasını teşvik etmektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir afet durumunda yaşlılar tarafından sorun olarak sıralanmazken sivil toplum örgütleri tarafından sorun olarak algılanır?
Yiyecek ve beslenme |
Aileden izole olma ya da uzaklasma |
Psikososyal gereksinimler |
Sağlık hizmetlerine ulaşım |
Barınma |
Afet nedeniyle yaşanan en önemli sorunların yaşlı nüfus ve sivil toplum kuruluşları (STK) gözü ile sıralanışı farklıdır. yaşlılar: Gelir, sağlık hizmetlerine erişim, barınma, yaşlılara özelsağlık hizmetlerine ulaşım, yiyecek ve beslenme ve aileden izole olmayı ilk sıralara koyarken STK'lar bunlardan farklı olarak psikososyal gereksinimleri ve sosyal yapıların yıkılması/zarar görmesini ilk sıralara koymaktadır. Doğru yanıt C'dir.
20.Soru
Afetlerin müdahale ve kontrol edilebilir bir unsur olduğu gerçeğini kabul etmek ve buna uygun olarak davranış biçimlerini geliştirme ve uygulama nedir?
afet şiddeti |
afet boyutu |
afet derecesi |
afet farkındalığı |
afet türü |
afet farkındalığı
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ