Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Gruplarda hakim olan biz duygusunun, ani ve beklenmedik olaylar karşısında ortadan kalkması nasıl tanımlanmaktadır?
Gruplarda hakim olan biz duygusunun, ani ve beklenmedik olaylar karşısında ortadan kalkması nasıl tanımlanmaktadır?
Travma |
Kaygı |
Afet |
Panik |
Stres |
Gruplarda hakim olan biz duygusunun, ani ve beklenmedik olaylar karşısında ortadan kalkması panik olarak isimlendirilmektedir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisinin genç ve çocuklarda afet sonrası iyileşme sürecine katkısı yoktur?
Sosyal medya kullanımı |
Fotoğraf çekmek |
Film hazırlama |
Resim yapmak |
Spor |
Genç ve çocuklara yaşadıkları afet ile ilgili resim çizdirme, fotoğraf çektirme, film hazırlama, spor ve oyun faaliyetleri afet kaynaklı travmanın etkisini azaltmada oldukça işlevseldir. Doğru yanıt A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet ve sosyal değişme ilişkisi bağlamında afet ile ilişkili yenilikler arasında yer almaz?
Siyasal ve ekonomik yapıda kırılmalar meydana gelmesi |
Afet yönetimi ile ilgili sertifika programlarının oluşması |
Yeni sivil oluşumların ortaya çıkması |
afet yönetimi ile ilgili eğitim programlarının oluşması |
Afet ile başa çıkma konusunda farklı bileşenler arasında yeni işbirliklerin oluşması |
Afet ve sosyal değişme ilişkisi bağlamında afet ile ilişkili yenilikler şu şekildedir: Yeni sivil oluşumların ortaya çıkması, afet ile başa çıkma konusunda farklı bileşenler arasında yeni işbirliklerin oluşması (afet öncesinde birbirleri ile iletişimi olmayan yerel yönetim ve STK’lerin birlikte çalışması gibi), afet yönetimi ile ilgili eğitim ve sertifika programlarının oluşması.
4.Soru
Afetlerin çocuklar üzerindeki psiko-sosyal etkileri üzerine odaklanan psikoloji alanındaki çalışmalar özellikle ....... olarak ifade edilen afet sonrası stres bozukluklarını sıklıkla ele almışlardır.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
AFAD |
PTSD |
PDR |
APS |
DASK |
Afetlerin çocuklar üzerindeki psiko-sosyal etkileri üzerine odaklanan psikoloji alanındaki çalışmalar özellikle PTSD olarak ifade edilen afet sonrası stres bozukluklarını sıklıkla ele almışlardır.
5.Soru
I. Yaşlı nüfusun içinde bulunduğu toplum ya da topluluğun siyasal koşullar ile ilişkisi II. Ekonomik imka^n ve fırsatları III. Yaşlı kişinin aile bağları IV. Yaşlı kişinin bireysel kişisel özellikleri Yukarıdaki etmenlerden hangileri yaşlı kişilerde afet zararlarının niteliği ve derecesi konusunda belirleyici olabilmektedir?
I-III |
III-IV |
I-II-IV |
I-III-IV |
II-IV |
Yaşlı nüfusun içinde bulunduğu toplum ya da topluluğun siyasal koşullar ile ilişkisi, ekonomik imka^n ve fırsatları, yaşlı kişinin bireysel kişisel özellikleri ve kültürel etmenler (aşırı kadercilik gibi) afet zararlarının niteliği ve derecesi konusunda belirleyici olabilmektedir.
6.Soru
Yahudi soykırımı ile ilgili olarak günümüzde devam eden girişimler, belgeseller ve filmler afet sonrası travma ile mücadele yollarından hangisi içine girmektedir?
Tüm toplumlar tarafından paylaşılan yeni uğraşların geliştirilmesi |
Tüm toplumlar tarafından paylaşılan yeni sembollerin geliştirilmesi |
Kültürel normların afet sonrasında değiştirilmesi |
Kültürel normların afet sonrasında yozlaştırılması |
Nesilden nesile aktarma |
Yahudi soykırımı ile ilgili olarak günümüzde de devam eden girişimler-belgeseller, filmler nesilden nesile aktarım altında değerlendirilebilir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
7.Soru
Uluslararası sivil toplum kuruluşlarından biri olan HelpAge International'a göre aşağıdakilerden hangisi "yaşlı nüfusun kendi gözünden" acil durumlarda sıklıkla karşılaştıkları sorunlar arasındadır?
Gelir |
Su ve temizlik |
Sosyal yapıların yıkılması |
Becerilerin geliştirilmesine yönelik eğitimler |
Psikososyal gereksinimler |
Afet ve acil durumlarda yaşlı nüfusun ihtiyaç ve kapasitelerini dikkate alarak çalışmalar yapan uluslararası sivil toplum kuruluşlarından biri olan HelpAge International'a göre "yaşlıların kendi gözünden" acil durumlarda sıklıkla karşılaştıkları sorunlar şunlardır:
Gelir, sağlık hizmetlerine erişim, barınma, yaşlılara özel sağlık hizmetlerine
ulaşım, yiyecek ve beslenme, aileden izole olma ya da uzaklaşma.
8.Soru
1999 Marmara depreminde Tüpraş’ın İzmit Rafinerisi günlerce yanmış, hem ekonomik açıdan hem de ekolojik açıdan birçok zarara sebebiyet vermiştir. Bu örnekten yola çıkarak; iktisadi faaliyet ve üretim alanlarının olumsuz yönde etkilenmemesi için, aşağıdaki tavsiyelerden hangisine uyulması uygundur?
Hem ülke ekonomisini hem de doğayı korumak adına kimyasal madde üretimi yurt içinde yapılmamalı; ithalat yolu ile ihtiyaç giderilmelidir. |
Özellikle üretim alanlarının afete maruziyeti yüksek olan bölgelerde kurulmaması, kurulmak zorunda ise dayanıklılığının arttırılması, gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. |
Petrol rafinerileri Avrupa kıtasına yakın değil; çıkarılma oranı daha yüksek olan Asya kıtasına, hammadde kaynağına yakın kurulmalıdır. |
Rafineri daha güvenli bir bölgeye taşınmalı; dağıtım ve ulaştırma işleri için deniz yolundan vazgeçilip kara ve demir yolları tercih edilmelidir. |
Sektör ile ilgili küçük ve orta ölçekli işletmeleri, Anadolu'nun farklı bölgelerine yayarak üretim tesisinden uzak tutmak gerekmektedir. |
Afetlere maruziyet konusunda en önemli ve bir o kadar da kritik noktayı işyeri seçimi oluşturmaktadır. Özellikle üretim alanlarının afete maruziyeti yüksek olan bölgelerde kurulmaması, kurulmak zorunda ise dayanıklılığının arttırılması, gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Marmara Depreminde tecrübe edildiği üzere yaşanan deprem sonucunda Tüpraş’ın İzmir Rafinerisi günlerce yanmış hem ekonomik açıdan hem de ekolojik açıdan birçok zarara sebebiyet vermiştir. Aynı zamanda bölgenin sınaî üretim bölgesi olması sebebiyle pek çok irili ufaklı üretim tesisi zarar görmüş ve bir kısmı tekrar açılmamak üzere kapanmıştır.
9.Soru
2015 yılı İnsani Gelişme Raporu’na göre; az gelişmiş bölgelerde doğal afetler, iklim değişikliği ve endüstri kazaları ile ilgili önemli düzeyde kırılganlık oluşturan grup aşağıdakilerden hangisidir?
Askerler |
Polisler |
Kadınlar |
Yoksullar |
Kayıt dışı çalışanlar |
2015 yılı İnsani Gelişme Raporu’nda da belirtildiği gibi doğal afetler (iklim değişiklikleri ve endüstriyel kazalarla birlikte) özellikle kadınlar, engelliler, göçmenler, azınlıklar, çocuklar, yaşlılar ve gençler için önemli düzeyde kırılganlık oluşturmaktadır. Yer, toplumdaki konum, yaşam döngüsündeki hassas dönemler gibi faktörler kırılganlığı oluşturan ve arttıran unsurlar olarak ifade edilmektedir. Diğer bir ifade ile, kırılganlıklar ve maruziyet, afetlerin az gelişmiş ülkelerde ve bölgelerde, kadınlar, engelliler, göçmenler, azınlıklar, çocuklar, yaşlılar ve gençlerden oluşan kesimlerde çok daha hassasiyetle takip edilmesi gerekliliğini belirgin bir biçimde ortaya koymaktadır.
10.Soru
Çok boyutlu yoksul ve neredeyse çok boyutlu yoksul olarak kabul edilen nüfusun dünya nüfusundaki payı yaklaşık olarak yüzde kaçtır?
%15 |
%25 |
%35 |
%45 |
%55 |
Çok boyutlu yoksul ve neredeyse çok boyutlu yoksul olarak kabul edilen nüfus, toplam dünya nüfusunun yaklaşık olarak yüzde 45’ine karşılık gelmektedir. Doğru yanıt D'dir.
11.Soru
Van Depremi'nde kocasını kaybeden Hülya Hanım, iki çocuğu ile birlikte geçici yerleşim birimine yerleştirilmiştir. Hülya Hanım, deprem sonrasında en çok zorlandığı durumu kocasını kaybetmesi nedeniyle "dul kadın" etiketinin yapıştırılması olarak belirtmiştir.
Yukarıda verilen örnek olayda Hülya Hanım afet sonrası en çok hangi etkenden dolayı olumsuz etkilendiği belirtmiştir?
Toplumdan izole olmak |
Kadın sağlığı ile ilgili problemler |
Kabus görme ve aşağılanma |
Yeni sosyal roller ile tanışmak |
Uyuşukluk ve isteksizlik |
Ağrı, uyku bozuklukları, yeme bozuklukları, jinekolojik, kadın sağlığı ile ilgili problemler, düşük, tecavüz, sakatlık afetin fiziksel olumsuz etkileri; Endişe, korku, utanma, kabus görme, aşağılanma, inanç kaybı, halsizlik, uyuşukluk ve isteksizlik, inkar, öfke, alınganlık afetin duygusal olumsuz etkileri iken; yeni sosyal roller ile tanışmak (dul olma, sakat olma gibi), izole olma, çalışamama, damgalanma, güven kaybı olumsuz sosyo-ekonomik etkilerdendir.
12.Soru
Afet sonrası aşamada meydana çıkan iyileşme döneminde gerçekleşen eskiye geri dönme ile eskiye dönmeden ondan farklı yeni bir denge yaratma arasında bir gerilimin varlığından bahseden araştırmacılar aşağıdakilerden hangisi veya hangileridir?
Becker ve Reusser |
Mochizuki ve Chang |
Quarantelli |
Nishio |
Erikson |
İyileşme ile afet sonrası koşullara geri dönme amacı, toplumların tüm yönleri ile (ekonomik, siyasal, kültürel ve sosyal ) yeni bir denge sağlama, yeni bir olağan sağlama isteğini kapsamaktadır. Mochizuki ve Chang (2017) iyileşme döneminde gerçekleşen eskiye geri dönme ile eskiye dönmeden ondan farklı yeni bir denge yaratma arasında gerilimin varlığından bahsetmektedir.
13.Soru
I. Eylem
II. Dönüşüm
III. Kapasite
IV. Bağlam
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri afet sonrası yapılması gereken iyileştirme faaliyetlerini etkilen faktörler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
Bu alanda yapılması gereken iyileştirme faaliyetlerini etkileyen üç tür faktör söz konusudur: Eylem, Kapasite, Konteks/bağlam. Doğru yanıt E seçeneğidir.
14.Soru
I. Sağlık hizmetleri
II. Su ve temizlik
III. Ulaşım
IV. Barınma
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri afet sırası ve sonrasında STK'ların başlıca faaliyetleri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Hepsi |
STK'ların başlıca faaliyetleri aşağıda yer almaktadır.
-Sağlık hizmetleri
-Yiyecek ve beslenme
-Su ve temizlik
-Temel gereksinimlerin sağlanması
-Barınma
-Becerilerin geliştirilmesine yönelik eğitimler
Doğru yanıt D seçeneğidir.
15.Soru
Afet çalışmalarında önemli bir unsur olan sosyal sermaye ile ilgili aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I. Güven temeline dayalıdır
II. Karşılıklılık esastır
III. Genç ve çocukların sosyal sermayeleri düşüktür
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
II ve III |
I, II ve III |
Sosyal sermaye kavramı, sosyal ilişkilerde güven ve ilişkilerde karşılıklılık çerçevesinde tanımlanmaktadır. Ancak ilişki kurabilme, kolayca organize olma, organize edebilme ve bunun yanı sıra içinde bulunduğu sosyal çevredeki konumu nedeni ile özellikle kadınlar, gençler ve çocuklar afet tartışmalarında sosyal sermayeleri yüksek olan kesimler arasında kabul edilir.
16.Soru
Toplumsal cinsiyet güç ilişkileri açısından aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Toplumsal cinsiyet güç ilişkileri açısından aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Erkeklerde serbest hareketlilik söz konusu iken kadınlarda sınırlı hareketlilik görülmektedir. |
Karar verme erki olarak erkekler görülmektedir. |
Kadınların siyasete katılmaları erkeklere göre daha azdır. |
Kamusal alanlara erişim kadınlar lehinedir. |
Mülkiyet hakları konusunda kadınlar erkeklere göre daha dezavantajlıdır. |
Bir toplumun, topluluğun ya da grubun varlığını sağlayan siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel unsurlar, toplumsal cinsiyetin içeriğini oluşturmada ve varlığını devam et- mesini saplamada oldukça etkilidir. Aile, akran ve okulun genel başlıkları olan formel ve formel olmayan eğitim, sosyalleşme özellikle söz konusu rollerin devam ettirme konusunda oldukça işlevseldir. Bu roller ise beraberinde tara ar arasında güç ilişkilerinin ortaya çıkmasına yol açmaktadır ve bu güç ilişkisi de taraflar arasında eşitsizliğin, güç dengesizliğinin oluşmasını beraberinde getirmektedir. Bu eşitsizliğin normal olarak kabul edilmesini sağlamada ise biraz önce ifade edildiği gibi siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel faktörler önemli rol oynamaktadırlar (Pincha, 2009: 6):
Serbest hareketlilik Sınırlı hareketlilik
Karar verme erki Karar verme erkinden yoksunluk
Siyasete katılım Siyasi dışlanmışlık
Kamusal alanlara erişim Kamusal alanlara sınırlı erişim
Mülkiyet hakları Mülkiyet haklarından yoksunluk
Esas değer Yardımcı değer
ERKEKLER KADINLAR
Doğru cevap D seçeneğidir.
17.Soru
Afet ve psikolojik sağlık ilişkisi hakkında , aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Bireyin yaşı cinsiyeti ve kişilik özellikleri afet sonrası yaşayacağı problemlerin belirleyicisidir. |
Anne babaların tutumundan bağımsız afet sonrası psikolojik problemler gelişir. |
Afet sonrası travmatik belirtilerin nedeni her zaman yakın birinin kaybı ile ilişkilidir. |
Afet sonrası çocukların hemen ortamdan uzaklaştırılması yerine problemle yüzleşmesi sağlanmalıdır. |
Afet dönemlerinde okullar tatil edilerek okul stresi azaltılmalıdır. |
Çocukların afet bölgesinde sürekli olarak olumsuz görüntülere maruz kalması problem düzeyini artırır. Yüzleşme çoğu zaman işlevsel değildir. Okuldan geri kalma çocuklar üzerinde stresi azaltmayacağı gibi uyum bozucu bir etkiye de sahip olabilir. Anne babaların başa çıkma biçimleri ve çocuğa ilişkin tutumları problemler üzerinde etkilidir. Travmatik belirtiler için kesinlikle bir yakını kaybetmek gerekmez. Çocuklar bir yakınını kaybetmese dahi psikolojik problemler geliştirebilirler. Ancak çocuğun yaşı, cinsiyeti, maruz kaldığı travmatik olayın niteliği, kişilik özelliği, bilişsel özellikleri, aile içi ilişkilerinin niteliği gibi etmenler afet sonrası stres bozukluklarının etkilerini belirleyebilmektedir.
18.Soru
Sosyal Sermaye ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?
Temelini sosyal ilişkilerdeki güven ve karşılıklılıktan alır. |
Afet sonrası oluşabilecek durumlarla başa çıkmayı kolaylaştırır. |
Bireylerde güven ve aidiyet oluşturur. |
Afet sonrası olumsuz etkileri azaltır. |
Kalabalık toplumlarda daha çok görülür. |
Sosyal sermaye toplumsal yapı, sivil toplum kurumları, kültürel öğelerden etkilenen bir kavramdır. Ancak toplumdaki nüfusun fazla olması sosyal sermayenin de güçlü olacağını garanti etmez. Doğru yanıt E seçeneğidir.
19.Soru
I- Herşeyin ulaşılabilir olduğu
II- Kişinin değerli olduğu
III- İnsanların eşit olduğu
IV- Dünyanın anlamlı bir yer olduğu
Yukarıdakilerden hangileri travmatik olaylar sonrası kişinin kendisi, insanlar ve dünya ile ilgili sarsılan temel inançları arasındadır?
I,III |
I,II |
III,IV |
II,III |
II,IV |
Kişinin değerli olduğu, dünyanın anlamlı bir yer olduğu
20.Soru
Afet sonrası sosyal-güncelik yaşamda meydana gelen aşağıdaki değişikliklerden hangisi sonuçları itibariyle diğerlerine göre olumlu yaşantılar kazandırması daha beklenilir bir durumdur?
Panik |
Şiddet |
İntihar |
Göç |
Suç |
Afet sonrası tepki ve iyileşme dönemlerinde, diğer bir deyişle sosyal değişmenin yaşandığı dönemde sıklıkla karşılaşılan tepkilerden biri de göç olgusudur. Sosyal değişmenin önemli bileşenleri arasında yer alan bu nüfus hareketi, afet sonrasında sıklıkla ülke içindeki diğer şehirlere gitme yönündedir. kendi içerisinde birçok olumsuzluk içermesine rağmen, panik, suç-şiddet, intihar davranışına göre değerlendirildiğinde görece daha kabul edilebilir sonuçlar da doğurabilir. Ancak gerçekleştirilen göç etme eylemlerinin “geçici” bir nitelik göstermediği de unutulmamalıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ