Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsanın yaşamında karşılaştığı farklı durumlar ile başa çıkmada gücünün yetmeyeceğine ve bunun sonrasında ilahi olana teslim olması ne anlama gelmektedir?
İnkar |
Kabullenme |
Bırakma |
Kadercilik |
Takdiri-ilahi |
İnsanın yaşamında karşılaştığı farklı durumlar ile başa çıkmada gücünün yetmeyeceğine ve bunun sonrasında ilahi olana teslim olması "kadercilik" olarak tanımlanmaktadır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet tanımlamalarının genel olarak hemen hemen hepsinde olan ortak noktalardan birisi değildir?
Aşağıdakilerden hangisi afet tanımlamalarının genel olarak hemen hemen hepsinde olan ortak noktalardan birisi değildir?
Afetler, meydana geldikleri toplum ya da onun alt kesimlerinde geçici olarak-kısa ya da uzun süreli olabilir- normal işleyişi (statükoyu) bozmaktadırlar. |
Afetler, meydana geldikleri toplum ya da onun alt kesimlerinde fiziksel ve ekonomik alanlarda ve toplum üyelerinin yaşam durumlarında önemli sorunlara (ölüm, yaralanma gibi) yol açmaktadırlar. |
Afetler, afet öncesinde kendi kendine yetebilme kapasitesine sahip olan toplumun ya da onun alt kesimlerinin belirli bir süre dışarıya bağımlı ha^le gelmesine neden olmaktadır. |
Afetler, her toplumda ve kültürde ortaya çıkan etkiler açısından benzer sonuçlar göstermekte, bir farklılık gözlenmemektedir. |
Afetler, afet öncesi ile kıyaslandığında toplumun farklı kesimleri için yeni fırsatlar, daha iyi koşulları beraberinde getirebilmektedir. |
Aşağıdakilerden hangisi afet tanımlamalarında odak noktaları açısından farklılık göstermiş olmasına rağmen, genel olarak hemen hemen hepsinde olan ortak noktalar bulunmaktadır:
• Afetler, meydana geldikleri toplum ya da onun alt kesimlerinde geçici olarak-kısa ya da uzun süreli olabilir- normal işleyişi (statükoyu) bozmaktadırlar.
• Afetler, meydana geldikleri toplum ya da onun alt kesimlerinde fiziksel ve ekonomik alanlarda ve toplum üyelerinin yaşam durumlarında önemli sorunlara (ölüm, yaralanma gibi) yol açmaktadırlar.
• Afetler, afet öncesinde kendi kendine yetebilme kapasitesine sahip olan toplumun ya da onun alt kesimlerinin belirli bir süre dışarıya bağımlı ha^le gelmesine neden olmaktadır.
• Afetler, afet öncesi ile kıyaslandığında toplumun farklı kesimleri için yeni fırsatlar, daha iyi koşulları beraberinde getirebilmektedir.
Ancak afetlerin, her toplumda ve kültürde benzer etkiler ortaya çıkardığı söylenemez, kültürlerarası farklılıklar söz konusu olabilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
"Toplumlar, yaşadıkları coğrafyaya bağlı olarak karşı karşıya oldukları afet riskleri ile birlikte yaşamak ve bu yönde alınacak tedbirlerle toplumsal kırılganlıkları en aza indirgemek durumundadır". Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bu cümleye uygun bir örnek verilmemiştir?
Deniz seviyesinin altında bir ülke olan Hollanda, sular altında kalma ihtimaline karşı sürekli suyu denize doğru tahliye etmektedir. |
Amerika, sel gözetleme ve fırtına tahmin merkezi kurmuş olup; ihtimaller yükseldiğinde halka yazılı ve görsel medya ile haber vermektedir. |
İsviçre hükümeti, 1963'ten beri inşa edilen her evin kendi nükleer sığınağı olmasını zorunlu kılmıştır. |
Ortadoğudaki birçok ülke, olası bir savaşa karşı radar ve füze sistemlerini en iyi şekilde hazır tutmaktadır. |
Japonlar, depreme karşı yaptıkları binaların temellerine hareket eden bir sistem yerleştirmişlerdir. |
Toplumlar, yaşadıkları coğrafyaya bağlı olarak karşı karşıya oldukları afet riskleri ile birlikte yaşamak ve bu yönde alınacak tedbirlerle toplumsal kırılganlıkları en aza indirgemek durumundadır. Bu aşamada toplumların gelişmişlik düzeyleri, toplumsal farkındalık düzeyleri, kamu otoritelerinin politik ve idari önlemleri, sivil toplum kuruluşlarının varlığı ve etkinliği gibi pek çok konu süreç açısından belirleyici hâle gelmektedir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet sonrasında ortaya çıkan değişimlerden biri değildir?
doğurganlık oranlarında artış |
siyasal organa duyulan güvenin azalması |
toplumsal alanda düzenin bozulması |
kültürel normların değiştirilmesi/yozlaştırılması |
ekonominin düzelmesi |
ekonominin düzelmesi
5.Soru
I. Endişe
II. Uyku bozuklukları
III. Korku
IV. Yeme bozuklukları
V. İnanç kaybı
Yukarıdakilerden hangileri afetin kadınlar üzerinde duygusal etkilerindendir?
I. Endişe
II. Uyku bozuklukları
III. Korku
IV. Yeme bozuklukları
V. İnanç kaybı
Yukarıdakilerden hangileri afetin kadınlar üzerinde duygusal etkilerindendir?
I-IV-V |
II-III-V |
I-III-V |
II-V |
I-IV |
Uyku ve yeme bozuklukları afetin kadınlar üzerinde fiziksel etkilerindendir.
6.Soru
Aşağıdaki psikolojik ilk yardım ilkesi ve eylemi eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
Dinle - Güvenliği kontrol edin. |
İzle - Desteğe ihtiyacı olabilecek insanlara yaklaşın. |
Bağlantı kur - Problemleriyle baş etmelerine yardım edin. |
Dinle - İnsanların sevdikleriyle bağlantı kurmasına ve sosyal destek sağlamasına yardım edin. |
Bağlantı kur - Acil temel ihtiyaçları olan kişileri kontrol edin |
PİY’in üç temel eylem ilkesi bulunmaktadır. Bunlar “izle (İng. look)”, “dinle (İng. listen)” ve “bağlantı kur (İng. link)” olarak adlandırılır.
1) İzle:
• Güvenliği kontrol edin.
• Acil temel ihtiyaçları olan kişileri kontrol edin.
• Ciddi stres tepkileri gösteren insanları kontrol edin.
2) Dinle:
• Desteğe ihtiyacı olabilecek insanlara yaklaşın.
• İnsanların ihtiyaç ve kaygılarını sorun.
• İnsanları dinleyin ve sakinleşmelerine yardımcı olun.
3) Bağlantı kur:
• İnsanların temel ihtiyaçlarını bildirmelerine ve hizmetlere ulaşmalarına yardım edin.
• Problemleriyle baş etmelerine yardım edin.
• Bilgi verin.
• İnsanların sevdikleriyle bağlantı kurmasına ve sosyal destek sağlamasına yardım edin.
Doğru yanıt C'dir.
7.Soru
I. Eylem
II. Kapasite
III. Konteks/Bağlam
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri afetten etkilenen toplumu afet öncesi koşullara geri döndürmeye yönelik bu alanda yapılması gereken iyileştirme faaliyetlerini etkileyen faktörler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Afetten etkilenen toplumu afet öncesi koşullara geri döndürmeye yönelik politika ve uygulamalar mı; yoksa afet öncesi koşullardan farklı yeni bir toplum düzenin yaratılması mı toplumun geneli için daha iyidir sorusu ortaya çıkmaktadır. Her ha^li ile sosyal değişmenin bir görünümü olan bu iki seçenekten hangisi tercih edilirse edilsin, bu alanda yapılması gereken iyileştirme faaliyetlerini etkileyen üç tür faktör söz konusudur: Eylem, Kapasite, Konteks/bağlam.
8.Soru
Afet, meydana geldiği toplumlarda toplumun neredeyse tümünü kapsayan bir travmaya neden olmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri bu travma ile mücadele etmek için toplumların geliştirdiği kültürel kökenli yanıtlar arasında sıralanabilir?
I. Tüm toplum tarafından paylaşılan yeni sembollerin geliştirilmesi
II. Nesilden nesle aktarma
III. Kültürel normların afet sonrasında yozlaştırılması
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
II ve III |
I, II ve III |
Afet, meydana geldiği toplumlarda toplumun nerdeyse tümünü kapsayan bir travmaya neden olmaktadır. Bu travma ile mücadele etmek için toplumların geliştirdiği kültürel kökenli yanıtları Volkan (2005) şu şekilde özetlemektedir:
• Tüm toplum tarafından paylaşılan yeni uğraşların/ yeni sembollerin geliştirilmesi: Kültürel anlamda ortak sembollerin üretilmesi toplumların bir arada var olmasını kolaylaştırmaktadır. Anıtlar, sanat eserleri bu başlık altında değerlendirilebilir.
• Kültürel normların afet sonrasında değiştirilmesi/yozlaştırılması: Savaş, terör gibi afetlerde düşman olarak kabul edilen toplumun değerlerinin küçümsenmesi hatta aşağılanarak değersizleştirilmesi. Özellikle namus ve kadın üzerinden gerçekleştirilen aşağılama girişimleri bu durumlara örnek olarak verilebilir.
• Nesilden nesile aktarma: Toplumlar travmaya karşı tüm üyeleri bir arada tutacak yeni bir değer oluşturamadığı takdirde bu görev, gelecek kuşaklara devredilir. Yahudi soykırımı ile ilgili olarak günümüzde de devam eden girişimler-belgeseller, filmler gibi- bu başlık altında değerlendirilebilir.
9.Soru
Genellikle kriz anlarında ortaya çıkan ve arkadaş, aile gibi tanıdık ve yakın sosyal çevre ya da hiçbir bağlantısı olmayan farklı sosyal kesimler tarafından sağlanan yardımları ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal sermaye |
Güvence |
Sosyal destek |
Kırılganlık |
Sosyal hizmet |
Genellikle kriz anlarında ortaya çıkan ve arkadaş, aile gibi tanıdık ve yakın sosyal çevre ya da hiçbir bağlantısı olmayan farklı sosyal kesimler tarafından sağlanan yardımları ifade eden sosyal destek, afet topluluğunun üyelerini daha dirençli, öz güvenleri yüksek kişiler haline getirmektedir.
10.Soru
Afet ve acil durumlarda yaşlı nüfusun ihtiyaç ve kapasitelerini dikkate alarak çalışmalar yapan uluslararası sivil toplum kuruluşlarından biri de ................ 'dır/dir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Sendai C¸erçeve Eylem Planı |
HelpAge International |
Afet Riskinin Azaltılması İçin Genç Bilim İnsanları Platformu |
Afet Riski Azaltma Ofisi |
Afet ve Acil Durumlarda Yaşlı Bakımı Platformu |
Afet ve acil durumlarda yaşlı nüfusun ihtiyaç ve kapasitelerini dikkate alarak çalışmalar yapan uluslararası sivil toplum kuruluşlarından biri de HelpAge International'dır.
11.Soru
Doğal afetlerin kadınlar üzerinde etkilerinin varlığının kabul edildiği ve bu etkilere yönelik ulusal ve uluslararası girişimlerin önemine dikkat çeken ilk adım aşağıdakilerden hangisidir?
Avrupa Sosyal Şartı |
Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu |
BM İnsan ve Çevre Konferansı Bildirgesi |
BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi |
Stockholm Konferansı |
Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu
12.Soru
I. Emek ve Beşerî Sermaye Kaybı veya Göçü
II. Yaşam Alanlarını Tahrip Etmesi
II. Satış-Pazarlama ve Dağıtım Akışını Sekteye Uğratması
IV. Toplumsal Psikolojiyi Bozması
Yukarıdakilerden hangileri afetlerin iktisadi etkileri arasında yer alır?
I ve II. |
II ve III. |
I. II ve III. |
I ve III. |
Hepsi |
Afetlerin ve benzer şekilde salgın hastalıklar, şiddet, iklim değişikliğinin etkileri dolaylı olarak iktisadi yaşam üzerinde görülmekte, üretim faaliyetlerinden ticari işlemlere ve finansal hizmetlerden uluslararası rekabete kadar çok yönlü olarak
ulusal ekonomiye yansımaktadır. Afetlerin ortaya koyduğu iktisadi etkiler, emek ve beşerî sermaye kaybı (veya göçü), üretim (iktisadi faaliyet) alanlarını tahrip etmesi ve satış-pazarlama ve dağıtım akışını sekteye uğratması olarak sayılabilir. Doğru yanıt D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afetlerin sosyo-ekonomik olumsuz etkilerinden birisidir?
Yeme bozuklukları |
İnanç kaybı |
İsteksizlik |
Alınganlık |
Damgalanma |
Uyku bozuklukları fiziksel etkiler arasında yer alırken,
Endişe, korku, utanma, kabus görme, aşağılanma, inanç kaybı, halsizlik, uyuşukluk ve isteksizlik, inkar, öfke, alınganlık gibi durumlar ise duygusal etkilerdendir.
Damgalanma ise sosyo-ekonomik etkiler arasında yer almaktadır.
Doğru cevap E seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ‘toplumsal cinsiyet güç ilişkileri’ açısından erkeklerin özellikleri arasında yer almamaktadır?
Esas değer |
Karar verme erki |
Siyasete katılım |
Mülkiyet hakkı |
Yardımcı değer |
Toplumsal Cinsiyet Güç İlişkileri
ERKEKLER
Serbest hareketlilik Karar verme erki Siyasete katılım Kamusal alanlara erişim Mülkiyet hakları Esas değer
KADINLAR
Sınırlı hareketlilik Karar verme erkinden yoksunluk Siyasi dışlanmışlık Kamusal alanlara sınırlı erişim Mülkiyet haklarından yoksunluk Yardımcı değer
Şekil 5.1 Toplumsal Cinsiyet Güç İlişkileri
15.Soru
Afet öncesi koşullarda bilinmeyen yeni kırılganlık alanlarının, yeni rejim aracılığı ile farkedilmesi afet ve sosyal değişme ilişkisi açısından hangi teorik aşamanın somut kanıtıdır?
Değişim dönüşüm sonrası kırılganlıklar [Y] |
Afet öncesi kırılganlık [X1] |
Afet ile ilişkili yenilikler [V3] |
Denge ve normal hayata dönme isteği [M4] |
Mikro boyuttaki yeniliklerin afet sonrasında artması, afet topluluğu tarafından |
Değişim dönüşüm sonrası kırılganlıklar [Y]: Afet öncesi koşullarda bilinmeyen yeni kırılganlık alanlarının, yeni rejim aracılığı ile farkedilmesi
16.Soru
Afet öncesi koşullara ulaşmak amacı ile yapılan müdahaleler hangi aşamada gerçekleşmektedir?
Afet sonrası incinebilirlik |
Yeni rejim |
Günlük normların bozulması |
Tepki |
İyileşme |
Afetin hemen sonrasında ya da sonraki dönemlerde gerçekleşen değişimler,
dönüşümler afet yönetiminin “tepki” ve “iyileşme” aşamalarını oluşturmaktadır. Afetin sosyal değişimi ve dönüşümü gerçekleştirme gücü de bu evrelerde karşımıza çıkmaktadır. Tepki evresi, afetin hemen sonrasındaki arama kurtarma faaliyetlerini, biyolojik ve psikolojik sağlık hizmetlerini, barınma ve güvenlik hizmetlerini kapsamaktadır. İyileşme aşaması ise, afet öncesi koşullara ulaşmak amacı ile yapılan müdahaleleri içermektedir.
17.Soru
I- Akrabalık ilişkileri
II- Sosyal etkileşim
III- Ücretli iş
IV- Siyasi roller
Yukarıdakilerden hangileri Pincha'ya göre toplumda kadına atfedilen kültürel anlamlar içinde toplumsal cinsiyet rolleri arasında yer alır?
III ve IV |
I ve III |
I ve II |
II ve III |
II ve IV |
I- Akrabalık ilişkileri
II- Sosyal etkileşim
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet sonrasında kadın ve kızların sıklıkla karşılaştıkları olumsuz durumlara örnek olarak gösterilemez?
Aşağıdakilerden hangisi afet sonrasında kadın ve kızların sıklıkla karşılaştıkları olumsuz durumlara örnek olarak gösterilemez?
İnsan kaçakçılığı |
Şiddet |
Cinsel hastalıklar |
Psikolojik travmalar |
Ağır işlerde çalışma |
Afet sonrasında kadın ve kızların sıklıkla karşılaştıkları olumsuz durumlara insan kaçakçılığı, şiddet, tecavüz, ensest ve bunun neticesindeki istenilmeyen hamilelik, cinsel hastalıklar, psikolojik travmalar örnek olarak verilebilir.
Doğru cevap E seçeneğidir.
19.Soru
Dünyada afetlere en fazla maruz kalan ilk 15 ülke arasında; Japonya dördüncü, Hollanda on ikinci sırada yer almaktadır. Bu ülkelerin afet sırası ve sonrasında çabuk toparlanma sebepleri arasında, aşağıdaki seçeneklerden hangisi düşünülemez?
Gelişmiş ülkeler arasında yer almaları. |
Hazırlık ve koordinasyon kapasitelerinin yüksek olması. |
Afetlere karşı hazırlıklı ve planlı olmaları. |
Yüksek teknolojileri sayesinde afetleri önceden bilip, engellemeleri. |
Fiziki ve beşeri altyapılarının dirençli olması. |
Afetler, ülkelerin gelişmişlik düzeyleri, afetlere karşı planlama, hazırlık ve koordinasyon kapasiteleri, fiziki ve beşerî altyapılarının dirençleri ve ilgili diğer değişkenlerle bağlantılı olarak etki oluşturmaktadır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet öncesi toplumsal yaşamla ilgili alınacak önlemler arasında yer alır?
Hastane afet planlarının yapılması |
Enerji nakil hatlarında meydana gelebilecek hasarlara karşı önlem alınması |
Afet durumunda gıda sektörünün devamlılığının sağlanması ile ilgili önlemler alınması. |
Kırılganlığı yüksek olan kesimlere yönelik politikalar oluşturmak. |
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansal kırılganlığına yönelik önlemler almak. |
Doğal afetler, iklim değişikliği ve endüstriyel kazaların ortaya çıkarttığı kırılganlıklar, özellikle kadınlar, çocuklar, yaşlılar, engelliler, eski hükümlüler ve göçmenler gibi toplumun içinde yer alan özel olarak korunması gereken (dezavantajlı) grupların oransal büyüklüğüne bağlı olarak değişmektedir. a, b,c ve e şıklarında yer alan önlemler iktisadi önlemlerdir. Doğru yanıt D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ