Afet Psikolojisi ve Sosyolojisi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. İşlevsel olarak yaşanılan düşüklük
II. Kazalar
III. Kentleşme
IV. Kültürel faktörler
Yukarıda sayılanlardan hangileri Bodstein ve arkadaşlarının belirlediği yaşlı nüfusun kırılganlığını arttıran faktörler arasında yer alır?
I ve II. |
I., II. ve III. |
I., II. ve IV. |
II., III. ve IV. |
Hepsi |
Bodstein ve arkadaşları (2014) yaşlı nüfusun kırılganlığını arttıran faktörlerle ilgili olarak üç başlıktan bahsetmektedir: işlevsel olarak yaşanılan düşüklük, kazalar, kentleşme ve yaşlanma. Doğru yanıt B'dir.
2.Soru
Kültürel olarak kadının ve erkeğin biyolojik özelliklerine dayanarak oluşturulan kadınlık ve erkeklik olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Kültürel olarak kadının ve erkeğin biyolojik özelliklerine dayanarak oluşturulan kadınlık ve erkeklik olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsal rol |
Toplumsal sorumluluk |
Toplum bilinci |
Sosyal rol |
Toplumsal cinsiyet |
Kültürel olarak kadının ve erkeğin biyolojik özelliklerine dayanarak oluşturulan kadınlık ve erkeklik toplumsal cinsiyet olarak ifade edilebilir.
3.Soru
TÜSİAD, Devlet Planlama Teşkilâtı ve Dünya Bankası tahminlerine göre ülkemizde gerçekleşip 11,5 ilâ 19 milyar dolarlık bir kayba sebebiyet veren deprem aşağıdakilerden hangisidir?
Muş-Varto depremi |
Erzurum depremi |
Marmara depremi |
Gölcük depremi |
Bingöl depremi |
Marmara Depremi, TÜSİAD (bugünkü adıyla Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği), Devlet Planlama Teşkilâtı (bugünkü adıyla Kalkınma Bakanlığı) ve Dünya Bankası tahminlerine göre 11,5 ilâ 19 milyar dolarlık bir kayba sebebiyet vermiştir. Doğrudan maliyetler 3,1 ilâ 10,6 milyar dolar, dolaylı maliyetler 1,8 ilâ 2,8 milyar dolar ve nihayet ikincil etkiler 4 ilâ 7,6 milyar dolar arasında oluşmuştur.
4.Soru
Doğal afetler özelinde kadınların sorunlar karşısında çözüm yolları bulma ya da olanları dikkate alma konusunda erkeklere kıyasla daha hassas davranmalarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Okuma yazma ve okullaşma seviyesinin oranı |
Geleneksel rolleri çerçevesinde kadınların korumacı olmaları |
Sosyal hareketlilik açısından sınırlılıklar |
Sosyalizasyon süreci |
Psikolojik sağlık, biyolojik sağlık ve sosyal konum ve koşullar |
Doğal afetler özelinde farklı toplumlarda gerçekleştirilen araştırmalar, kadınların erkeklere nazaran erken uyarı sistemlerini daha fazla dikkate aldıklarını ifade etmektedirler. Diğer bir deyişle kadınlar sorunlar karşısında çözüm yolları bulma ya da olanları dikkate alma konusunda erkeklere kıyasla daha hassas davranmaktadırlar. Bu durum, geleneksel rolleri çerçevesinde kadınların korumacı yönleri ile açıklanabilir. Böylesine bir özellik kadınlar için bir yandan olumlu bir durumu yaratırken, diğer taraftan büyük bir yük oluşturmaktadır. Aynı argüman erkekler için de geçerlidir. Erkeklerin uyarı sistemlerini dikkate almama eğilimleri, hayatlarını riske sokmalarını beraberinde getirebilmektedir.
5.Soru
Savaş, terör gibi afetlerde düşman olarak kabul edilen toplumun değerlerinin küçümsenmesi hatta aşağılanarak değersizleştirilmesi afet sonrası değişmelerden hangisine örnek teşkil eder?
Tüm toplum tarafından paylaşılan yeni sembollerin geliştirilmesi |
Nesilden nesile aktarma |
Tüm toplum tarafından paylaşılan yeni uğraşların/ yeni sembollerin geliştirilmesi |
Bireysel boyutta kırılma |
Reformist nitelikte statükoyu bütünü ya da ufak değişikliklerle eski hâline yakın bir duruma getirme |
Kültürel normların afet sonrasında değiştirilmesi/yozlaştırılması: Savaş, terör gibi afetlerde düşman olarak kabul edilen toplumun değerlerinin küçümsenmesi hatta aşağılanarak değersizleştirilmesi. Özellikle namus ve kadın üzerinden gerçekleştirilen aşağılama girişimleri bu durumlara örnek olarak verilebilir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 2011 Japonya Depremi'nde normal hayata dönüşü hızlandıran etmenler arasında yer almaz?
Afetin boyutlarının sınırlı olması |
Diğerkam toplum yapısı |
Afet riskini azaltmaya yönelik olarak geliştirilen stratejiler |
Afet kültürü |
Afet öncesi hazırlık |
2011 yılında yaşanan Büyük Doğu Japonya Depremi, ülkenin yakın tarihli en önemli tecrübesini oluşturmaktadır. Bu deprem ve ardından oluşan büyük deprem dalgası (tsunami) sonucunda 15 binden fazla insan yaşamını yitirmiş, üç bine yakın insan kaybolmuş ve Fukushima eyaletinde bulunan nükleer elektrik santralinde büyük tahribat yaşanmıştır. Ancak ülke genelindeki afet kültürüne yönelik davranış biçimi, diğerkam (özgecil-hayırsever) davranış biçimdeki artış ve
afet riski azaltma yaklaşıma yönelik olarak geliştirilen ve uygulanan stratejiler normal yaşama dönüşün çok hızlı bir biçimde geçekleşmesini sağlamıştır. Doğru yanıt A'dır.
7.Soru
Afet nedeni ile evlerin yıkılması hangi açıdan kadın ve kızlar için bir fırsat kapısı oluşturmaktadır?
Ekonomik destek alabilmeleri |
Güvenlikli ve hijyen bir ortamda yaşayabilme |
Farklı inisiyatifler tarafından fark edilme |
Sosyal ilişkilerde anahtar konumu üstlenmeleri |
Kamusal alan ile özel alan arasındaki ayrımı ortadan kalkması |
Afet, kadın ve kızlar için bir fırsat kapısını da oluşturmaktadır. Afet nedeni ile evlerin yıkılması, bir yönü ile kamusal alan ile özel alan arasındaki ayrımı ortadan kaldırabilmektedir. Bu olasılık ise, özel alan içinde olması geleneksel cinsiyet rolleri çerçevesince uygun görülen kadınların kamusal alana çıkmasına olanak sağlamaktadır. Özellikle afet yönetimi sürecinde kadınların da karar verme mekanizmalarına dahil olması ya da dahil olma fırsatına sahip olması, çoğunlukla kamusal alana çıkma ile birlikte gerçekleşmektedir.
8.Soru
"Afete bağlı travmatik bir yaşantının ardından bir çocuğun hiçbir duygu göstermiyor ya da ifade etmiyor olması, çocuğun bu konuda hiç bir şey hissetmediği, üzülmediği ya da umursamadığı yönünde yorumlanmamalıdır. Travmatik yaşam olaylarından sonra çocuğun hiçbir duygu yaşayamıyor gibi
hissetmesi şeklinde kendini gösteren psikolojik tepkiler görülebilmektedir."
Yukarıda tanımlanan ve çocukluk çağıdan travmatik olayların ardından sıkça görülebilecek olan psikolojik tepki hangisidir?
Duygusal Bağlanma |
Duygusal Yoksunluk |
Duygusal Küntleşme |
Duygusal Karmaşa |
Duygusal Dengesizlik |
Travmatik yaşam olaylarından sonra, duygusal küntleşme adı verilen
ve çocuğun hiçbir duygu yaşayamıyor gibi hissetmesi şeklinde kendini gösteren psikolojik tepkilere sık rastlanılmaktadır. Bu bilgi ışığında doğru cevap C seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlı nüfusun ortak noktaları arasında yer almaz?
Sosyal konum |
Afete karşı kırılgan olmak |
Çoğunlukla bağımlı olmak |
Destek ihtiyacı içinde olmak |
İşlevsel düşüklük |
Yaşlı nüfus homojen bir nitelik göstermemektedir. Cinsiyet, yaş, ekonomik ve sosyal konum, siyasal unsurlar gibi faktörler farklılık kaynakları arasındadır. Doğru yanıt A'dır.
10.Soru
I. Kadınların ve erkeklerin gereksinimleri onların varolan iktidar yapısı içinde toplumsal olarak kabul edilmiş rolleridir
II.Kadınların STCG’leri onların toplum içinde erkekeleri göre ikincil/aşağı pozisyonlarından kaynaklanır.
III.Geliştirilen politika ve programlar toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri ile doğrudan mücadeleyi içermez.
IV. Kadınların ve erkeklerin gereksinimlerini karşılamaya yönelik politika ve programlar gerekli yaşam koşullarının sağlanmasına odaklanma eğilimindedir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri "Pratik Toplumsal Cinsiyet Gereksinimleri (PTCG'ler)"ini ifade etmektedir?
Yalnız II |
I ve III |
II ve IV |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Kadınların Pratik Toplumsal ve Stratejik Toplumsal Cinsiyet İhtiyaç/ Gereksinimleri
Pratik Toplumsal Cinsiyet Gereksinimleri (PTCG’ler):
-
Kadınların ve erkeklerin PTCG’leri onların varolan iktidar yapısı içinde toplumsal olarak kabul edilmiş rolleridir.
Kadınların ve erkeklerin PTCG’lerini karşılamaya yönelik politika ve programlar onların ve ailelerinin tıbbi hizmet, gıda, su, çocuk bakımı, geçim fırsatları yaratmak gibi gerekli yaşam koşullarının sağlanmasına odaklanma eğilimindedir.
Bu tür politika ve programlar toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri ile doğrudan mücadeleyi içermez.
"Kadınların STCG’leri onların toplum içinde erkekeleri göre ikincil/aşağı pozisyonlarından kaynaklanır." ise Stratejik Toplumsal Cinsiyet Gereksinimleri (STCG’ler) kapsamındadır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet ile sosyal-gündelik yaşamda meydana gelen değişmeler arasında yer almamaktadır?
Panik |
Şiddet ve suç |
Dönüşüm |
İntihar |
Göç |
Panik, şiddet ve suç, intihar ve göç afet ile birlikte sosyal-gündelik yaşamda meydana gelen değişmeler arasında yer almaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
12.Soru
Becker ve Reusser'in afet nedenli değişimlerin çok boyutlu değerlendirilmesinde, toplumda hâlihazırda var olan kuralları, pratikleri ve inançları temsil eden boyut aşağıdakilerden hangisidir?
Afet tepkisi |
Günlük normların bozulması |
Afet ile ilişkili yenilikler |
Çevresel tehlikeler |
Rejim |
Rejim boyutu ise toplumda hâlihazırda var olan
kuralları, pratikleri ve inançları temsil etmektedir.
Bu kurallar, inançlar ve pratikler birbirleri ile sıkı
bağ içindedir ve birindeki değişim diğerlerini de
etkilemektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
13.Soru
"Afetin gerçekleştiği andaki sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel ortam, değişmenin yön ve hızına etkide bulunabilmektedir. Bu durum afetten etkilenen toplumu iyileştirme faaliyetlerini etkileyen faktörlerden hangisini ifade etmektedir?
Eylem |
Kapasite |
Konteks/bağlam |
Zemin |
Şekil |
Afetin gerçekleştiği andaki sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel konteks/ bağlam yani ortam da, değişmenin yön ve hızına etkide bulunabilir. Afet, afet öncesi koşulların –özellikle olumsuz koşulların- daha da güçlenmesine olanak sağlayabilmektedir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
14.Soru
"Geleneksel cinsiyet rollerinden biri olan annelik rolünü içselleştirmiş olmak, diğer bir deyişle anneliğin gereklerini yerine getirmeye çalışmak ya da yerine getirememek kadının psikolojik sağlığına olumsuz yansımaktadır." Bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıklanmaktadır?
"Geleneksel cinsiyet rollerinden biri olan annelik rolünü içselleştirmiş olmak, diğer bir deyişle anneliğin gereklerini yerine getirmeye çalışmak ya da yerine getirememek kadının psikolojik sağlığına olumsuz yansımaktadır." Bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıklanmaktadır?
Duygusal şiddet |
Fiziksel şiddet |
Psikolojik şiddet |
Sembolik şiddet |
Sosyal şiddet |
Geleneksel cinsiyet rollerinden biri olan annelik rolünü içselleştirmiş olmak, diğer bir deyişle anneliğin gereklerini yerine getirmeye çalışmak ya da yerine getirememek kadının psikolojik sağlığına olumsuz yansımaktadır. Bu durumu Bourdieu (1980)un sembolik şiddet kavramı ile açıklamak mümkün olabilmektedir.
Doğru cevap D seçeneğidir.
15.Soru
Afetler ve kalkınma arasındaki ilişki ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Afetler mikro düzeyde ikitsadi etkiler bırakırlar. |
Afetler kalkınmanın sürdürülebilirliği açısından engel teşkil etmez. |
Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile kırılganlık düzeyleri arasında ters yönlü bir ilişki vardır. |
Afetlere karşı kırılganlık nesilden nesile aktarılmaz. |
Afetlerin gözçmenler üzerindeki etkileri daha sınırlıdır. |
Afetlerden etkilenme oranı, afete maruz kalan ülkelerin fiziki ve beşerî altyapısına, afetle yaşama kültürüne, hazırlık düzeyine ve ilgili pek çok faktöre bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile kırılganlık düzeyleri arasında ters yönlü bir ilişki vardır. Örneğin afetlere karşı en kırılgan ülkeler sıralamasında, ilk beşte Madagaskar, Orta Afrika Cumhuriyeti, Mozambik, Burundi ve Liberya yer almaktadır. Doğru yanıt C'dir.
16.Soru
I. Kadınlar
II. Gençler
III. Çocuklar
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri sosyal sermayeleri yüksek kesimler arasında kabul edilir?
II-III |
I-III |
I-II |
Yalnız III |
I-II-III |
Afet ile başa çıkmada bireysel bir girişimden daha ziyade kolektif bir girişimin daha etkili olacağı kabulü bu ilginin arkasında yer alan unsurlardan biridir. İlişki kurabilme, kolayca organize olma, organize edebilme ve bunun yanı sıra içinde bulunduğu sosyal çevredeki konumu nedeni ile özellikle kadınlar, gençler ve çocuklar afet tartışmalarında sosyal sermayeleri yüksek olan kesimler arasında kabul edilir.
17.Soru
I. Sosyal ve kültürel olarak kadınların erkeklere bağımlı olması durumu.
II. Afet anında yapılması gereken davranışlar konusunda sınırlılıklarının olması durumu.
III. Kadınların birbirinden çok fazla çeşitlilik göstermesi.
IV. Cinsel istismara daha çok maruz kalma riski.
Yukarıdakilerden hangileri afetin yarattığı kaos ortamında kadınların erkeklere nazaran daha kırılgan olmasının
arkasında yatan nedenlerindendir?
I ve II |
I ve III |
I ve IV |
I,II ve III |
I,II ve IV |
Afetin yarattığı kaos ortamında kadın ve kızların, erkeklere nazaran daha kırılgan olmasının arkasında yatan nedenler şunlardır:
• Sosyal hareketlilik açısından sınırlılıklar, bunun yanı sıra sosyal ve kültürel olarak kadınların erkeklere bağımlı olması durumu,
• Uyarı bilgilerine ulaşmada ve bu uyarılara tepki verme konusunda sınırlılıklarının ve zayıflıklarının olması durumu,
• Cinsel istismara, hane içi ve dışı şiddete, yüksek oranda maruz kalma riski,
• Çocuk doğurma ve büyütme ile ilgili faktörler,
• Okuma yazma ve okullaşma seviyesinin oranının düşük olması ve
• Aile içindeki tüm kesimlerin (çocuk, yaşlı, hasta, engelli, genç gibi) bakımından sorumlu olması.
18.Soru
I. Aile üyelerinin ölmesi ya da yaralanması
II. Göç etme durumunda kalma
III. Arkadaş ve okul çevresinden uzak kalması
IV. Market ve oyun alanlarının azalması
V. Afet sonrasında güvenliksiz koşullarda yaşama
Yukarıdakilerden hangileri afet sonrası çocuklarda kısa ve uzun dönemde psikolojik sorunlara yol açan etmenlerdendir?
I-III-V |
II-III-IV-V |
I-II-III-V |
I-II-III-IV |
II-III-IV |
Afet nedeni ile normal yaşamın sekteye uğra- ması (aile üyelerinin ölmesi ya da yaralanması, göç etme durumunda kalma, ebeveynlerden, ailenin diğer üyelerinden ayrılma, arkadaş ve okul çevre- sinden uzak kalması) ve afet sonrasında güvenliksiz koşullarda yaşamak (çadırlarda, prefabrik evlerde, akrabaların yanında kalma gibi) nedeni ile çocuk- larda kısa ve uzun dönemde psikolojik sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
19.Soru
I- İnanç kaybı
II- Kabus görme
III- Güven kaybı
IV- Damgalanma
Yukarıdakilerden hangileri afetlerin kadınlar üzerindeki olumsuz duygusal etkilerindendir?
III ve IV |
I ve IV |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
İnanç kaybı ve kabus görme
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet sonrasında bu travma ile mücadele etmek için toplumların geliştirdiği kültürel kökenli yanıtlardan biridir?
Sanat eserleri |
Göç |
İntihar |
Şiddet |
Suç |
sanat eserleri
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ