Nüfusu 80 milyona dayanan Türkiye’nin günün her hangi bir saatinde bir acil durum veya afet durumuyla karşılaşma olasılığı oldukça yüksektir.

Afet Senaryoları hazırlanırken yapılması gereken çalışmalar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Senaryo yapılacak yer hakkında kısa bilgiler verilir.

• Senaryo ile ilgili olabilecek bütün varlıklara ait veri ve bilgiler toplanır.

• Mevcut durum analizi yapılır.

• İnceleme sahası ve yakın civarında geçmiş yıllarda meydana gelmiş afet ve acil durumlar hakkında olabildiğince detay bilgiler toplanır.

• Geçmişte meydana gelmiş bütün afetler ve afetlerin yaratmış olduğu olumsuzluklar araştırılır.

• Tehlike analizi yapılır.

• Olası afetin büyüklüğü ve türü tehlike analizi çalışmaları ile belirlenir. (Duruma ve amaca göre muhtemel afetin, geçmiş yıllarda o bölgede meydana gelmiş en büyük çaplı afetten daha büyük veya aynı büyüklükte olabileceği varsayılabilir.)

• Resmi Deprem Bölgeleri haritasına ve diğer afet tehlike haritalarına göre konum belirlenir.

• İnceleme alanı ve yakın civarındaki diri faylar belirlenir.

• Tahmini eşşiddet haritası hazırlanır.

• Zarar görebilirlikleri belirleme çalışmaları yapılır.

• Risk analizi yapılır.

• Risk altındaki nüfus belirlenir.

• Risk altındaki tesisler belirlenir.

• Risk altındaki binalar belirlenir.

• Risk altındaki önemli yapılar belirlenir.

• Risk altındaki alt yapılar belirlenir.

• Afetlerin zincirleme veya ikincil olarak doğurabileceği ek tehlike ve riskler belirlenir.

• Risk analizi yapılarak can ve mal kayıp tahminleri yapılır.

• Risk analizine bağlı olarak ortaya çıkabilecek bütün olumsuzlukların neler olabileceği tahmin edilir.

• Risk analizine bağlı olarak en fazla etkilenebilecek veya hasara uğrayabilecek yerler belirlenir.

• Mevsim gibi afetin oluş saati gibi her türlü kötü şartlar ve buna benzer birçok varsayım dikkate alınır.

• Türkiye Afet Müdahale Planındaki varsayımlara bilimsel kriterlere uygun olacak şekilde yanıtlar aranır.

İlk üç madde doğru olduğu için doğru cevap C'dir.

Afet ve Acil Durum Yüksek Kurulu TAMP kapsamında hangi olay türlerine yönelik ulusal düzeyde plan hazırlanacağına karar verir. İlgili kurumlar kararın tebliğinden itibaren altı ay içinde planlarını hazırlamak zorundadırlar. Bu planların belirlenen olay türlerine göre hazırlanacak olan afet senaryolarını dikkate alarak yapılması gerekmektedir.

3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Türkiye Afet Müdahale Planının” amacı; afet ve acil durumlara ilişkin müdahale çalışmalarında görev alacak hizmet grupları ve koordinasyon birimlerine ait rolleri ve sorumlulukları tanımlamak, afet öncesi, sırası ve sonrasındaki müdahale planlamasının temel prensiplerini belirlemektir.

AFET ZARARLARINI ÖNLEME/AZALTMA TEMEL PLANI (JICA)

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) arasında imzalanan “Afet Önleme Azaltma Temel Planı” çalışma anlaşması, 2000/1885 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile onaylanıp 22.01.2001 tarih ve 24295 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 13 Mart 2001 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Deprem ve Zemin  İnceleme Müdürlüğü bünyesinde ilgili projeye başlanmış, 2002 yılının sonunda da tamamlanmıştır.

C şıkkı dışında verilen tüm unsurlar ölçülebilir zarar görebilir unsurlar arasındadır.

Risk azaltma çalışmalarının temelini oluşturan afet tehlikelerinin analizi ve değerlendirilmesi ile ilgili yürütülen “Bütünleşik Afet Tehlike Haritalarının Hazırlanması Projesi”

Türkiye Afet Müdahale Planında yer alan lojistik bölge haritasına göre Türkiye 15 lojistik bölgeye ayrılmıştır.

Sağlık bakanlığı tarafından hazırlanarak yürürlüğe sokulan “Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) Hazırlama Kılavuzu” na göre; Hastane Afet ve Acil Durum planının yıl içerisinde en az bir kez masa başı tatbikatı, bir kez de saha tatbikatı ile test edilmesi gerekir. Bu tatbikatların her yıl farklı bir senaryoya göre uygulanması, test edilmesi gerekmektedir.

Afet tehlikesi ve riskinin belirlenmesi çalışmaları sonucunda elde edilen ve farklı büyüklük ve konumlardaki tehlikelerin gerçekleşmesi halinde meydana gelebilecek tüm zarar ve kayıpları tahmin etmeye yarayan bilimsel çalışmalara afet senaryosu denir.

Uzaktan algılama sistemi, Uçaklar veya uydular gibi uzak gözlem araçları kullanılarak bir bölgenin veya bir olayın bir süreç içerisinde incelenme yöntemidir. Mekansal ilişkilendirme coğrafi bilgi sistemlerine ilişkin bir özelliktir. Doğru cevap C'dir. 

Afet senar yosunun hazırlanma amaçları

-Afet anının genel durumunu afet olmadan önce öngörebilmek

-Hasar ve kayıp tahmini yapmak

-Afet anında oluşabilecek her türlü ihtiyacı önceden öngörebilmek

-Afet anında oluşabilecek her türlü olumsuzluğu önceden öngörebilmek

-Afet ve acil durum yönetiminin bütün aşamaları ile ilgili planların hazırlanmasına ışık tutmak

-Tehlikenin afete dönüşmemesi için karar vericilerin önceden, doğru ve çabuk yönetim kararları almalarını kolaylaştırmak, alınan kararları uygulayarak durumun kontrolden çıkmasını önlemeye yardımcı olmak

-Afet zararlarını azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme aşamalarının daha etkin bir şekilde yürütülmesine yardımcı olmak

-Makro ölçekte her türlü planlamaya (gelişim, kalkınma, yatırım vd.) altlık oluşturarak, karar vericilere yol göstermek

Anarşik olaylar acil durum olay örnekleri arasında yer alır.

3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap C'dir. 

Acil Durum ve Afet Senaryosu Çeşitleri

Senaryolar hazırlanma amaçlarına göre dört çeşide ayrılır (Şekil 1.2).

a. Acil Durum için

b. Afet Yönetimi için

c. Tatbikat için

d. Eğitim için

Acil durumlar yıkıcı, harap edici olabilmekle birlikte yerel ölçekte üstesinden gelinebilen olaylardır. Depremler ulusal ya da uluslararası düzeyde çalışılması gereken afetlerdir.

Verilerin karar alma sürecine destek verecek şekilde anlamlı bir biçime getirilmek üzere analiz edilerek işlenmesiyle ulaşılan sonuçlar bilgi olarak tanımlanır. Doğru cevap B'dir. 

Afet olayı yıkıcı, harap edici etkisiyle normal hayatı ve insan faaliyetlerini durduran veya kesintiye uğratan ve yerel imkânlarla olayın üstesinden gelinemeyen durumlardır. Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Afetle ilgili planların yanı sıra, konu ile ilgili eğitim ve tatbikatlar da mutlaka afet senaryolarına dayandırılmalıdır. Ayrıca, arama kurtarma malzemeleri ile halkın barınma, beslenme ve sağlık ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılacak gıda, araç, gereç ve malzemeler için depolar kurulurken de afet senaryo çalışmalarının yapılmasına ihtiyaç vardır.

Diğer iller 1. grupta olmasına karşın Bilecik 3. gruptadır. Doğru cevap B'dir.