Primordiyal Koruma: Risk faktörlerinin kendisinin önlenmesidir. Risk faktörlerinin geliştiği sosyal ve çevresel koşulların değiştirilmesi ile başlayarak, yüksek riskli çocuk, ergen ve genç erişkinlerde devam eder. Riskli davranışların baş- ladığı çocukluk çağında başlar, anne, baba, öğretmenler ve akran gruplarından faydalanır. Yerel ve ulusal fiziksel aktiviteyi artırma programları primordiyal korumaya örnektir.

Yaşlı nüfusun genel nüfus içindeki payına göre, toplumlar, genç ya da yaşlı toplum olarak yorumlanır. Bir toplumda 65 yaş ve üzeri kesimin toplamdaki payı % 10’un üzerinde ise “yaşlı toplum” deyimi kullanılmaktadır.

İlk beş yılda önerilen taramalar şunlardır:
- Fenilketonüri,
- Hipotiroidi,
- Biotidinaz eksikliği,
- Görme ve işitme taramaları,
- Gelişimsel kalça displazisi,
- Anemi,
- Hiperlipidemi,
- Kan basıncı taramaları

Enteral beslenme, yaşlının ağızdan beslenmesine imkanın olmadığı durumlarda besinlerin sıvı biçimde mideye ya da bağırsaklara doğrudan verilmesi biçimindeki beslenmedir.

0-1 yaşta kaçınılması gereken besinler arasında yer alır.

Sağlıklı cinsel yaşam için bilgi temelli, davranış ve tutum gibi özelliklerin bir arada bulunmasına gereksinim vardır: Başkalarının kişiliklerine, bedenlerine ve değerlerine saygı.

(Kolostrum) enfeksiyonlara karşı koruyucu maddeler, çinko ve vitamin A bol miktarda Doğumdan itibaren ilk 28 günlük dönem yenidoğan dönemi olarak adlandırılır

Doğumdan itibaren ilk 28 günlük döneme “Yeni Doğan Dönemi” adı verilir.

Aile hekiminin görevleri:

• Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek
• Aile hekimi, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini sunmak
• Sağlıkla ilgili olarak kayıtlı kişilere rehberlik yapar, sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetler ile ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini vermek
• Kendisine kayıtlı kişilerin ilk değerlendirmesini yapmak için altı ay içinde ev ziyaretinde bulunup veya kişiler ile iletişime geçmek
• Kayıtlı kişilerin yaş, cinsiyet ve hastalık gruplarına yönelik izlem ve taramaları (kanser, kronik hastalıklar, gebe, loğusa, yenidoğan, bebek, çocuk sağlığı, adölesan, erişkin, yaşlı sağlığı ve benzeri) yapmak
• Periyodik sağlık muayenesi yapmak
• Tetkik hizmetlerinin verilmesini sağlamak ya da bu hizmetleri vermek
• Kendisine kayıtlı kişileri yılda en az bir defa değerlendirerek sağlık kayıtlarını güncellemek
• Evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek
• Aile sağlığı merkezi şartlarında tanı veya tedavisi yapılamayan hastaları sevk etmek, sevk edilen hastaların geri bildirimi yapılan muayene, tetkik, tanı, tedavi ve
  yatış bilgilerini değerlendirmek, ikinci ve üçüncü basamak tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamak
• Gerektiğinde hastayı gözlem altına alarak tetkik ve tedavisini yapmak
• Entegre sağlık hizmetinin sunulduğu merkezlerde gerektiğinde hastayı gözlem amaçlı yatırarak tetkik ve tedavisini yapar
• Aile sağlığı merkezini yönetmek, birlikte çalıştığı ekibi denetlemek ve hizmet içi eğitimlerini sağlamak
• İlgili mevzuatta birinci basamak sağlık kuruluşları ve resmi tabiplerce kişiye yönelik düzenlenmesi öngörülen her türlü sağlık raporu, sevk evrakı, reçete ve sair belgeleri düzenlemektir.

Doğru cevap E'dir.

Yaşlıyı acele ettirmek onda öfkeye neden olabilir.

Yaşlılarda kan basıncının normal sınırların üzerinde olması durumu hipertansiyondur.

Yumurtlama gününü tespit etmek için üç yöntem vardır: Hesap yöntemi, Derece yöntemi ve tahliller.

Yaşlılık, insan hayatında fiziksel ve psikolojik yeti kayıplarının yaşandığı önemli bir süreçtir. Yaşlanma ile zamana bağlı olarak organlarda işlev kaybı veya azalmanın ortaya çıkması kaçınılmazdır. Azalmalar olağan olarak değerlendirilse de çok sayıda hastalığa ve rahatsızlığa davetiye çıkarır niteliktedir. Anatomik değişiklikler yaşlanma ile ilk ve en sık ortaya çıkan farklılaşmalardır. Diğer taraftan fiziksel aktivite azlığı yani hareketsizlik, yaşlanma süreci ile oluşan fizyolojik değişiklikleri hızlandırır. Değişiklikler, pek çok kronik hastalığın ortaya çıktığı ve sıklaştığı bir durumu yaratır. Diğer taraftan kronik hastalıkların da yaşlılığı erkene çektiği kısaca yaşlılığı hızlandırdığı ve yaşam süresini kısalttığı bilinmektedir. Doğru cevap B'dir.

Çocukların yaşlarına göre sık görülen kaza tiplerine bakıldığında 1 yaş altından beş yaşa kadar olan yaş gruplarının tümünde “düşme” görülmektedir.

3 ile 5 yaş arasındaki çocukların en az bir kere görme taramasıyla ambliyopi(şaşılık) varlığı ve risk faktörleri açısından değerlendirilmesi önerilmektedir.

Birincil korumanın hedefleri; nedenleri ve risk faktörlerini kontrol ederek hastalık insidansını sınırlamak, sağlıklı kişilerde ilk aşamada bir hastalık veya hasar gelişmesini önlemektir.

Kısmen veya tamamen genetik faktörlerin rol oynadığı hastalıklar üçe ayrılır:

• Tek gen hastalıkları
• Kromozomal hastalıklar
• Multifaktöriyel hastalıklar

Doğru cevap E'dir.

Kızamıkçık hastalığına Rubella adlı virüs neden olmaktadır. Kızamıkçık, tüm dünyada görülebilen bir hastalıktır ve enfeksiyondan sonra kişide ömür boyu bağışıklık oluşur.

Kolostrum sıvısının yararlarına ilişkin olarak verilen bilgilerden “Demir bağlayan maddeler içermemektedir” ifadesi yanlıştır. Çünkü kolostrum sıvısı demir bağlayan maddeler açısından oldukça zengindir.