Yanıt Açıklaması: Filistin'de insanlar baskıcı İsrail yönetimine karşı İntifada adı verilen ayaklanma ve direniş eyleminde bulunmuşlardır.

Yanıt Açıklaması:

Bağımsızlık sonrasında ABD’nin izlediği dış politikası “barışçı ve yalnızcı” olarak tanımlanmaktadır. Buradaki barışçılık ve yalnızcılık, Avrupalı büyük güçlerin savaşlarına ve ittifaklarına karışmama şeklinde anlaşılmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1952 senesinde oluşturulan ama 1954 senesinde Fransız meclisinin veto etmesiyle hayatiyet kazanamayan bir projedir. Gerçekleşmesi durumunda, batı Avrupa’daki altı devlet ulus üstü bir savunma topluluğu kuracaklar ve ortak orduya sahip olacaklardı.

Yanıt Açıklaması:

Soğuk Savaş döneminde ABD dış politikası rasyonel bir ulusal çıkar anlayışı ve objektif kâr-zarar hesapları yerine, oldukça ideolojik bir bakış açısı ile belirlenmiştir. Bunun sonucu olarak da Latin Amerika’daki sol hareketler, ne kadar kitlesel demokratik destek alırlarsa alsınlar, ABD gözünde meşruluk kazanamadılar. Arjantin, Brezilya, Şili ve pekçok Orta Amerika ülkesinde askeri darbeler ve son derece otoriter rejimler sırf sol karşıtı oldukları için ABD tarafından desteklendi. 

Yanıt Açıklaması: 1952 senesinde oluşturulan ama 1954 senesinde Fransız meclisinin veto etmesiyle hayatiyet kazanamayan bir projedir. Gerçekleşmesi durumunda, batı Avrupa’daki altı devlet ulus üstü bir savunma topluluğu kuracaklar ve ortak orduya sahip olacaklardı.

Yanıt Açıklaması: NATO’nun 1960’lı yılların sonunda kabul ettiği, SSCB’den gelebilecek tehditlere, tehdidin karakteriyle doğru orantılı bir karşılık verilmesi anlamına gelen stratejik kavram, Esnek Mukabele Stratejisidir.

Yanıt Açıklaması: Israil’e sempati duyan lobilerin etkisi, ABD’nin Orta Doğu politikasının oluşturulmasında daha belirleyici olmaktadır. Arapların stratejik önemi ise Israil’le ilgili durumlar, sorunlar ve krizler olmadığı zaman dikkate alınabilmektedir. Bir buçuk milyon nüfusa sahip Arap kökenli Amerikalılar, ABD’ye değişik Arap ülkelerinden Yahudilere göre daha yakın tarihlerde gelmişlerdir. O yüzden iyi organize olamamışlar, aralarında birlik oluşturamamışlar ve Amerikan siyasetine etkili olma konumuna gelememişlerdir. DOĞRU YANIT B ŞIKKIDIR.

Yanıt Açıklaması:

Pogrom:19. ve 20. yüzyılda Yahudilerin şahıslarına, mallarına, mülklerine ve dinî merkezlerine karşı Avrupa ülkelerinde gerçekleştirilen, büyük çaplı ölüm ve yıkımlara neden olan saldırılar.

Yanıt Açıklaması: Çin’in ABD ile yakınlaşması, 1960’lı yıllarda sert bir şekilde yaşanan Çin-Sovyet ihtilafının sebeplerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması:

• Sovyet yayılmacılığını Orta Doğu’da sınırlandırmak ve bu ülkeyi bölgenin diplomatik oyunlarının dışında tutmak.
• Orta Doğu’daki temel petrol yataklarının dost ellerde kalmasını, bölge petrolünün ucuz ve istikrarlı fiyatlarda Batıya kesintisiz ulaşmasını ve petro-dolarların Amerikan ekonomik sisteminin çıkarına olacak şekilde geri dönmesini sağlamak.
• İsrail’in güvenliğini, bölgedeki askerî üstünlüğünü ve düşman güçlere karşı hareket özgürlüğünü korumak.
• Orta Doğu’da ılımlı ve Amerikan yanlısı hükümetlerin temsil ettiği statükoyu korumak.
• Enerji güvenliği, İsrail’in güvenliği ve Batı yanlısı statüko bakımından sorun oluşturabilecek devrimci, milliyetçi eğilimlere karşı koymak ve islami köktendinciliğin yayılmasını önlemek.
• Müslüman ve Arap ülkeler arasında birlik ve koordinasyonun sağlanmasını engellemek.

Yanıt Açıklaması:

ABD'nin Moralizm/Çıkarcılık ikilemi kapsamında, sınırları dışındaki insanların ve ülkelerin iyiliği ve gelişmesi için gayret göstermesi, empati kurması, değerlerini diğer insanlara model olarak sunması, daha açık bir ifadeyle kültürünü yaygınaştırması konusunda genel bir uzlaşma vardır. Bu kapsamda, Türkiye ve Yunanistan’a verdiği Truman Doktrini yardımı örnek olarak gösterilebilir. Doğru cevap B'dir?

Yanıt Açıklaması:

Nixon, Kongre’den İsrail’e silah ve malzeme sağlamak üzere 2 milyar dolar isteyince OPEC’in Arap üyeleri ABD’ye karşı petrol ambargosu ilan etmişlerdi. Petrol ambargosu ve petrol fiyatlarının dört kat artması, Amerikalıların hayatlarını ciddi şekilde etkiledi, Amerikan ekonomisini sarstı ve beklenmedik derecede enflasyona neden oldu. Petrol şokları, kesin olarak Amerikan liderlerinin İran Körfezinde ortaya çıkan olaylara yönelik hassasiyetlerine katkıda bulundu. Ancak ambargo, ABD’nin Orta Doğu ve Arap-İsrail sorununa yönelik politikasında ciddi bir değişikliğe neden olmadı. Amerikalıların gözünde İsrail’in mağdur pozisyonu daha da güçlendi ve Arapların petrol şantajına yönelik olumsuz bir tutum takınıldı. ABD, İsrail’i desteklemekten ciddi bir dönüş içerisine girmedi, aksine ABD ile İsrail arasındaki bağlar daha da kuvvetlendi.

Yanıt Açıklaması:

Washington Konsensüsü (ya da neoliberal ekonomik model), ekonomik krizle karşılaşan ülkelerin hemen hepsine aynı kurtuluş reçetesini sunmaktaydı:
• Devletin ekonomideki rolünün azaltılması,
• Verimsiz ve bütçe açığı yaratan kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi,
• Serbest piyasa ekonomisine geçiş yapılması,
• Sağlık, eğitim gibi sosyal harcamaların kısılması, bütçe açıklarının kapatılması,
• Ekonomik kalkınmada öncü rolün özel sektöre verilmesi,
• Dışarıdan gelecek sermaye ve yatırımların önündeki engellerin kaldırılması,
• Gümrük vergilerinin azaltılması veya kaldırılması,
• İhracata dayalı bir büyüme stratejisinin benimsenmesi.

Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması:

Latin Amerika ve ABD arasındaki bir önemli fark da yerli nüfus konusundaydı. Güneye gelen İspanyolları, Aztek Maya ve İnka gibi büyük yerli medeniyetler karşıladı. İberya’dan gelenlerin bunları tamamen yok etmesi mümkün değildi. Ayrıca, yeni kıtaya gelen İspanyol ve Portekizlerin çoĞu ailelerini getirmemişlerdi. Böylece Latin Amerika’da ‘yerli sorunu’ ile ilgili tercih edilen yöntem asimilasyon oldu.

Yanıt Açıklaması: ABD Başkanı Eisenhower, İngiliz ve Fransızların 19. yüzyıl taktikleri uygulamalarından çok rahatsız oldu. Amaçlarından kendisini haberdar etmedikleri için de öfkelendi. Eisenhower, düşmanlarının Macaristan’da kullandığı güç kullanma metodunu dostları kullandığında tasvip edemeyeceğini ilan etti. Amerikalılar BM Genel Kurulu’ndan derhal ateşkese gidilmesi yönünde bir karar geçirerek İngiltere ve Fransa’ya petrol ambargosu uygulamaya koyuldular. İngilizler ve Fransızlar birkaç hafta içinde Mısır’dan çekildiler. ABD’nin BM temsilcisi, İsrail’in girdiği Mısır toprağından çekilmemesi hâlinde Arapların İsrail’e karşı yaptırım uygulanması yönündeki tasarılarını desteklemek zorunda kalacaklarını belirtti. Eisenhower, İsrail’in çekilmesinin gerekliliğini vurgulayan bir televizyon konuşması yaptı. İsrail başbakanına yazdığı mektupta da dostlarını kaybedecekleri uyarısında bulundu. Sonuçta İsrail Mısır’a ait Sina’dan çıkmak zorunda kaldı. DOĞRU YANIT C ŞIKKIDIR.

Yanıt Açıklaması:

Kuzey Amerika ise, geç kolonileşmenin avantajlarını yaşadı. Avrupa’da yeşeren aydınlanma fikirleri, dinde reform, farklılıklara tolerans, fikir hürriyeti ve kendi kendini yönetme gibi kavramlar, yeni kıtadaki yerleşimcilere çok çabuk ulaştı.

Yanıt Açıklaması:

Sorunun doğru cevabı B şıkkıdır. ABD’nin somut güç kaynakları, sahip olduğu şu varlıkların toplamıdır: Toprak ya da ülke büyüklüğü, jeopolitik konumu, doğal kaynakları, nüfus büyüklüğü, ordusu, askerî silah donanımı, ekonomik üretimi, teknoloji gelişmişliği ve benzeri diğer somut yetenekleri.