Anayasa 1 Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
1921 Anayasası kaç maddeden oluşan bir metindir?
23 madde |
25 madde |
28 madde |
25 madde |
45 madde |
1921 Anayasası, sadece 23 maddeden oluşan çok kısa bir metindi. Bunun nedeni, Anayasanın millî mücadele yıllarının olağanüstü ihtiyaçlarını karşılamak üzere hazırlanmasıydı.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 12 Mart yarı askeri müdahalesinin teşvik ettiği anayasa değişikliklerini beraberinde getirdiği bir sonuçtur?
İstikrarlı bir demokrasinin kurulmasını sağlamıştır. |
Yürütme organını zayıflatmıştır. |
Anayasal hakların alanını sınırlamıştır. |
Kişi haklarını güvenceye almıştır. |
Hukuk devleti güvencelerini güçlendirmiştir. |
Bu yarı askerî dönemde TSK, TBMM’yi 1961 Anayasası üzerinde köklü değişiklikler yapmaya da teşvik etmiştir. Böylece 1961 Anayasası’nın pek çok hükmü, TBMM tarafından askerî liderlerin talepleri doğrultusunda, 20 Eylül 1971 Tarihli 1488 Sayılı Kanun ve 15 Mart 1973 Tarih 1699 Sayılı Kanun’la önemli ölçüde değiştirilmiştir. Anayasal hakların alanını sınırlayan, hukuk devleti güvencelerini zayıflatan, yürütme organını güçlendiren, askerî otoriteye yeni yetki ve ayrıcalıklar sunan değişiklikler
yapılmıştır.
3.Soru
Yarı-başkanlık sistemleri hangi iki hükûmet sisteminden türeyen melez bir hükûmet modelidir?
Başkanlık sistemi ile meşruti monarşinin |
Başkanlık sistemi ile Federasyon sisteminin |
Başkanlık sistemi ile parlamenter sistemin |
Federasyon sistemi ile parlementer sistemin |
Mutlak monarşi ve meşrutî monarşinin |
Yarı-başkanlık sistemleri (semi-presidentialism) başkanlık sistemi ile parlamenter sistemin bazı özelliklerinin birleştiği, bu iki hükûmet sisteminden türeyen melez bir hükûmet modelidir. Fransa’nın 5. Cumhuriyeti, Portekiz ve Finlandiya, yarı-başkanlık sistemini uygulayan örneklerdir. Yarı-başkanlık sistemlerinin başkanlık hükûmeti ve parlamenter hükûmetle benzeyen ve ayrılan yönlerini daha iyi anlayabilmek için bu sistemlerin temel unsurları aşağıdaki gibi maddeleştirilebilir.
4.Soru
- İnsanlar, haklar yönünden özgür ve eşit doğarlar ve yaşarlar. Sosyal farklılıklar ancak
ortak yarara dayanabilir. - Her siyasal toplumun amacı, insanın doğal ve zamanaşımı ile kaybedilmeyen haklarını
korumaktır. Bu haklar; özgürlük, mülkiyet, güvenlik ve baskıya karşı direnmedir. - Egemenliğin özü esas olarak ulustadır. Hiçbir kuruluş, hiçbir kimse açıkça ulustan
kaynaklanmayan bir iktidarı kullanamaz.
ortak yarara dayanabilir.
korumaktır. Bu haklar; özgürlük, mülkiyet, güvenlik ve baskıya karşı direnmedir.
kaynaklanmayan bir iktidarı kullanamaz.
Yukarıdaki maddelerden hangileri 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'ne aittir?
I ve II |
I, II, III |
II ve III |
Yalnız III |
I ve III |
Fransız devriminin ardından yayınlanan 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi de 17.
yüzyıl tabiî hukuk düşüncesini yansıtan ifadelere yer vermiştir. 17 maddeden oluşan bu bildirinin tüm hükümlerinde tabiî hukuk öğretisinin ve bu öğretinin önde gelen düşünürlerinden olan John Locke’un etkisini görmek mümkündür. Bildiri’nin tabiî hukuk öğretisini çarpıcı bir biçimde ifade eden ilk üç maddesi şöyledir:
• “Madde 1: İnsanlar, haklar yönünden özgür ve eşit doğarlar ve yaşarlar. Sosyal farklılıklar ancak
ortak yarara dayanabilir.
• Madde 2: Her siyasal toplumun amacı, insanın doğal ve zamanaşımı ile kaybedilmeyen haklarını
korumaktır. Bu haklar; özgürlük, mülkiyet, güvenlik ve baskıya karşı direnmedir.
• Madde 3: Egemenliğin özü esas olarak ulustadır. Hiçbir kuruluş, hiçbir kimse açıkça ulustan
kaynaklanmayan bir iktidarı kullanamaz.”
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir anayasaya katılık kazandıran çeşitli yöntemler arasında yer almaz?
Değişmezlik yasağı |
İvedilikle görüşme yasağı |
Devlet başkanının veto yetkisi |
Salt çoğunluk kuralı |
Özel anayasa uygulaması |
Bir anayasaya katılık kazandıran çeşitli yöntemler mevcuttur. Bunlar değişmezlik yasağı, özel meclis
yöntemi, nitelikli çoğunluk kuralı, salt çoğunluk kuralı, ivedilikle görüşme yasağı, devlet başkanının veto
yetkisi, halkoylaması gibi yöntemlerdir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cumuriyet'in ilanından sonra 1921 Anayasası'nda yapılan değişikliklerden biri değildir?
TBMM'ye Cumhurbaşkanını seçme yetkisi verilmiştir |
Bakanlar kurulu üyelerinin eşit statü olduğu hükmü getirilmiştir |
Yürütme organı ikili bir yapıya dönüştürülmüştür |
Başbakanlık makamı yaratılmıştır |
Bakanlar kurulunun belirlenmesi başbakana verilmiştir |
A, C, D ve E seçenekleri 1921 Anayasası ile birlikte getirilen değişiklikleri belirtmektedir. Anayasanın ilk metnine göre, yürütme fonksiyonunu yerine getiren bakanlar kurulu üyelerinin hepsi eşit statüdedir. Oysa değişiklik sonrasında bakanlar kuruluna liderlik yapacak bir başbakanlık makamı yaratılmıştır. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Aşağıdaki siyasi partilerden hangisi Temsilciler Meclisi’nde yer almıştır?
Demokrat Parti |
Adalet Partisi |
Doğru Yol Partisi |
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi |
Türkiye İşçi Partisi |
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi
8.Soru
Aşağıdaki anayasaya uygunluk denetimi türlerinden hangisi anayasal hakları, sadece yasama ve yürütme işlemleriyle değil; aynı zamanda yargı kararlarıyla da ihlâl edilen bireylere, ortaya çıkan ihlâllerin sona erdirilmesini sağlayacak bir talep imkânı vermektedir?
Siyasal Denetim |
Anayasa Şikayeti |
Somut Norm Denetimi |
Soyut Norm Denetimi |
Önleyici Denetim |
Anayasa şikayeti, anayasal hakları, sadece yasama ve yürütme işlemleriyle değil; aynı zamanda yargı kararlarıyla da ihlâl edilen bireylere, ortaya çıkan ihlâllerin sona erdirilmesini sağlayacak bir talep imkânı vermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
9.Soru
1923 Seçimleri ve seçilen II. TBMM üyeleri nasıl bir seçim yöntemi ile seçilmiştir?
Çok partili yönetim ortamında yapılmıştır. |
Tek parti yönetim ortamında yapılmıştır. |
Atama ile yapılmıştır. |
Çoğulcu ve yarışmacı ortamda yapılmıştır. |
Demokrasiye uygun yapılmıştır. |
1923 Seçimlerinin, tek parti yönetiminin hâkim olduğu bir ortamda yapılması, bu seçim sürecini demokrasinin olmazsa olmaz şartları arasında yer alan çoğulculuk ve yarışmacılık boyutundan yoksun kılmıştır.
10.Soru
1921 Anayasası'nın 1923 yılına geçirdiği değişikliklere ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Devlet şeklinin Cumhuriyet olduğu hükmüne yer verilmiştir. |
Yürütme organı düalist bir yapıya kavuşmuştur. |
Başbakanlık makamına yer verilmiştir. |
Cumhuriyetin temel niteliklerinden laikliğe ilişkin bir hükme yer verilmiştir. |
Bakanlar Kurulu üyelerinin seçimle belirlenmesi usulüne son verilmiştir. |
1921 Anayasası, 1923 yılında gerçekleşen değişikliklerle devlet şeklinin Cumhuriyet olduğunu hüküm altına almıştır. Bu doğrultuda Cumhurbaşkanlığı makamı yaratılmış ve yürütme organı çift yapılı bir hale kavuşmuştur. Ayrıca yürütme organının bir kanadını oluşturan Bakanlar Kurulu'na liderlik yapması için başbakanlık makamına yer verilmiştir. Bakanlar Kurulu'nu belirleme yetkisi de başbakana verilmiştir. Bununla birlikte, bu değişiklikler laikliğe ilişkin herhangi bir hükme yer vermemiştir. Doğru cevap D şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Virginia Haklar Bildirisi’nin maddelerinden biri değildir?
Bütün insanlar tabiaten eşit derecede hür ve bağımsız olup, topluluk haline geçtikleri zaman hiçbir sözleşme ile gelecek nesiller adına vazgeçemeyecekleri ve onları yoksun bırakamayacakları, yaratılıştan birtakım haklara sahiptirler; bunlar, başlıca, hayat ve hürriyetten faydalanma, mülkiyet elde etme ve ona sahip olma, mutluluk ve güvenlik arama ve bunlara erişebilme haklarıdır. |
Tüm güç halkta toplanır ve halktan gelir; yetkili kişiler halkın vekilleridirler; halk için çalışırlar; halka karşı her zaman sorumludurlar. |
Yönetim; halkın, ulusun ya da kamuoyunun ortak yararı, savunması ve güvenliği için kurulmuştur, bu amaçla kurulmalıdır; çeşitli yönetimler ve yönetim biçimleri içinde en iyisi, en fazla mutluluğu ve güvenliği sağlayabilen ve iktidarın kötüye kullanılması tehlikesine karşı en etkin önlemleri alabilen yönetimdir; herhangi bir yönetim bu göreve layık olmadığını gösterir ya da bu görevi hiçe sayarsa, toplumun çoğunluğunun, kamu yararına en uygun gördükleri bir biçimde, bu yönetimde ıslahata gitmek, yapısını değiştirmek ya da yönetimi ilga etmek hakkı doğar; bu hak vazgeçilmez, devredilemez ve iptal edilemez bir haktır. |
Tüm yurttaşların bizzat ya da temsilcileri aracılığı ile verginin gerekliliğini belirlemeğe, vergilemeyi |
Devletin yasama ve yürütme güçleri, yargılama gücünden ayrı ve bağımsız olmalıdır; bu ilk iki gücün üyeleri, halkın sıkıntılarını hissedebilmeli, bu sıkıntılara ortak olabilmeli ve belli aralıklarla, kendi seçim bölgelerine, özel yaşamlarına geri dönmelidirler ki, iktidarsızlık çekmesinler; kadrolardaki açıklar, önceden kararlaştırılan sürekli ve düzenli seçimlerle doldurulmalıdır; bu seçimlerde eski görevlilerin tamamı ya da bir kısmı, yasaya uygunluğuna bakılarak yeniden seçilebilir. |
"Tüm yurttaşların bizzat ya da temsilcileri aracılığı ile verginin gerekliliğini belirlemeğe, vergilemeyi
serbestçe kabul etmeye, vergi gelirlerinin kullanılmasını gözlemeye ve verginin miktarını, matrahını,
tahakkuk biçim ve süresini belirlemeye hakkı vardır.” maddesi Fransız devriminin ardından yayınlanan 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'nin 14. maddesidir.
Bu hüküm, temsilî demokrasinin kaynağında yer alan ‘temsilsiz vergi olmaz’ ilkesinin özlü bir ifadesidir.
12.Soru
27 Mayıs Askerî Müdahalesi ertesinde geçici olarak TBMM yetkilerini kullanma yetkisi aşağıdakilerden hangisine tanınmıştır?
Anayasa Mahkemesi |
Millî Birlik Komitesi |
Millî Güvenlik Konseyi |
Millî Güvenlik Kurulu |
Temsilciler Meclisi |
Millî Birlik Komitesi
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, anayasa sınıflamalarından biri değildir?
Maddi Anayasa |
Şekli Anayasa |
Yazılı Anayasa |
Esnek Anayasa |
Yetkisiz Anayasa |
Anayasa kavramı, çeşitli açılardan sınıflandırılabilir. Farklı kriterler esas alınarak yapılan sınıflandırmalarda maddî ve şeklî anayasa, yazılı ve yazısız anayasa, esnek ve katı anayasa gibi çeşitli alt tipler ortaya çıkmaktadır.
14.Soru
Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı’nın (DİB), devletin genel idare yapısı içinde yer alması laiklik ilkesinin hangi unsuru ile çelişmektedir?
Resmi bir devlet dininin olmaması |
Devletin din ve mezhep temelinde ayrımcılık yapmaması |
Hukuk kurallarının din kurallarına uygun olma şartının aranmaması |
Din ve devlet kurumlarının ayrılması |
Devletin bütün inanç sistemlerine karşı tarafsız olması |
Laik bir devlette, din kurumlarıyla devlet kurumları birbirinden ayrılmalıdır. Diğer bir deyişle, laik bir anayasa düzeninde devlet kurumları dinî faaliyetleri; din kurumları ise devlet faaliyetlerini yerine getirmemelidir. Türkiye’de ise Diyanet İşleri Başkanlığı’nın (DİB), devletin genel idare yapısı içinde yer alması, laikliğin bu unsuru yönünden çelişki yaratmaktadır. Gerçekten DİB, devlet bütçesinden pay alan; ancak, sadece İslâm dininin Hanefi mezhebine mensup kişilere hizmet sunan bir kurumdur.
15.Soru
I. Meşrutiyet'i sonlandıran Osmanlı Padişahı kimdir?
Abdülmecit |
Abdülaziz |
V. Mehmet |
I. Abdülhamit |
II. Abdülhamit |
II. Abdülhamit’in 1878’de Meclis-i Mebusanı süresiz olarak tâtil etmesiyle I. Meşrutiyet sona ermiştir.
16.Soru
1961 Anayasası'nın en önemli özelliği hangisidir?
Egemenlik yetkisinin paylaştırılması |
Hukukun üstünlüğünü benimsemiş bir düzen yaratması |
Temel hak ve hürriyetleri koruması |
parlamenter sisteme geçişi sağlaması |
çoğulcu demokrasiye geçişi sağlayan yenilikler içermesi |
1961 Anayasası’nın en önemli özelliği, 1924 Anayasası’nın yarattığı çoğunlukçu demokrasiden çoğulcu demokrasiye geçişi sağlayan yeniliklere yer vermesidir. 1961 Anayasası’nın en önemli özelliği, 1924 Anayasası’nın kabul ettiği sınırsız yönetim anlayışından anayasanın üstünlüğü ile sınırlanmış bir yönetime geçişi sağlamak olmuştur
17.Soru
1924 Anayasası’na ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Çoğulcu demokrasi anlayışını benimsemiştir. |
Fransız kamu hukukundan etkilenmiştir. |
Modern bir devlet düzeni kurmayı amaçlamaktadır. |
18. yüzyılın anayasacılık hareketleriyle kabul edilen klasik hakların hemen hemen tümüne yer vermiştir. |
Bakanlar kurulunun kolektif ve bireysel sorumluluğu kuralına yer vermiştir. |
1924 Anayasası, çoğulcu değil çoğunlukçu demokrasi anlayışını benimsemiştir.
18.Soru
1982 Anayasası ilk metnine göre Anayasa Mahkemesi' ne üye seçme yetkisi kimin elindedir?
TBMM |
Cumhuriyet Senatosu |
HSYK |
Başbakan |
Cumhurbaşkanı |
1982 Anayasası' na göre, TBMM' nin Anayasa Mahkemesi' ne üye seçme yetkisi bulunmamaktadır. Anayasanın ilk metnine göre, Anayasa Mahkemesi' nin 11 asıl ve 4 yedek üyesinin tamamını seçme hakkı Cumhurbaşkanı' na verilmiştir. Doğru cevap E' dir.
19.Soru
I. Yasama
II. Yürütme
III. Yargı
Hükümet sistemleri yukarıdaki kuvvetlerden hangisi veya hangilerinin ortaya çıkış şekilleri ve ilişkileri dikkate alınarak sınıflandırılmaktadır?
I ve II |
Yalnız I |
Yalnız II |
II ve III |
Yalnız III |
Hükûmet sistemleri, yasama ve yürütme organlarının ortaya çıkış şekilleriyle, bu iki organın karşılıklı yetkileri esas alınarak sınıflandırılmaktadır. Bu kriterler gereğince, hükûmet sistemleri, kuvvetler birliği ve kuvvetler ayrılığı olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
I. 30 yaşını tamamlamış olmak
II. Yüksek öğretim derecesine sahip olmak
III. Tam zamanlı çalışan olmak
IV. Müdahale öncesine ait siyasi parti kaydı bulunmamak
V. Sağlık raporuna sahip olmak
Yukarıdaki ifadelerden hangileri Danışma Meclisi üyeliği seçiminde aranmış koşullardan değildir?
I, II |
I, IV |
II, III |
III, V |
IV, V |
2485 sayılı Kanunun 4. maddesine göre, Danışma Meclisi' ne üyelik için çeşitli koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda ise; (1) 30 yaşı tamamlamak, (2) yüksek öğretim derecesine sahip olmak ve (3) 11 Eylül 1980’de mevcut bulunan siyasî partilerden herhangi birine kayıtlı olmamak gibi koşullar aranmıştır. Diğer yandan, Kanun doğrudan atanan 40 üye için yüksek öğretim derecesine sahip olma koşulunu aramamıştır. Doğru cevap D' dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ