Anayasa 1 Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda sıralanan olaylardan hangisi TSK'nın 12 Eylül 1980'de yönetime el koymasına neden değildir?
Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün görev süresini tamamlaması |
Terör ve şiddet eylemlerinin yaygın hale gelmesi |
Siyasi partiler arasındaki görüş ayrılıkları |
İktisadi ve siyasi sorunların çözüme ulaşamaması |
TBMM'de Cumhurbaşkanı seçme de üye tam sayısının salt çoğunluğunu sağlanamaması |
1973 genel seçimlerinden sonra, 12 Eylül 1980’e kadar geçen süre içinde siyasi partilerden hiçbirinin tek başına hükûmeti kuracak çoğunluğu elde edememesi, Türkiye’yi partiler arası koalisyonlarla ve azınlık hükûmetleriyle karşı karşıya bırakmıştır. Hükûmet istikrarsızlığının azamî boyutlara ulaştığı bu dönemde, başta kamu düzenini sarsan terör ve şiddet eylemlerinin yaygınlaşması olmak üzere, uzun vadeli politikaların izlenmesini gerektiren iktisadî ve siyasî sorunların çözümü mümkün olamamıştır. Bu tablonun önemli nedenlerinden biri, siyasi partiler arasındaki görüş
ayrılıklarının TBMM’yi karar alamaz hâle getirecek ölçüde derinleşmesidir. Bu kutuplaşma, sadece hükûmetlerin kurulmasını imkânsızlaştırmamış; aynı zamanda, yasama sürecinin kilitlenmesine de yol açmıştır. Nihayet Nisan 1980’de Fahri Korutürk’ün görev süresini tamamlamasıyla birlikte, TBMM’nin yeni Cumhurbaşkanı’nı seçecek uzlaşmayı dahi sağlayamaması, karar alma sürecinin ne ölçüde tıkandığını daha da somut hâle getirmiştir. Nisan 1980’den 12 Eylül 1980’e kadar geçen sürede yeni Cumhurbaşkanı’nı seçmek üzere yapılan oylamaların hiçbirinde TBMM’nin üye tam sayısının salt çoğunluğuna ulaşılamamıştır. Bütün bu nedenlerle TSK, 12 Eylül 1980’de yönetime bir kez daha el koyarak parlamento ve hükûmeti feshetmiştir.
2.Soru
1961 Anayasasının ilk halinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'ne ilişkin hüküm |
Yasama yetkisinin TBMM'ye ait olduğuna ilişkin hüküm |
Anayasa Mahkemesi'ne ilişkin hüküm |
Cumhurbaşkanı'nın sahip olduğu karşı imza yetkisine ilişkin hüküm |
Olağanüstü hale ilişkin hüküm |
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1961 Anayasasının ilk halinde yer almaz. Doğru cevap A şıkkıdır.
3.Soru
Bir organın takdir yetkisinin denetlenmesine ne ad verilir?
Şekil Açısından Denetim |
Esas Açısından Denetim |
Hukuka Uygunluk Denetimi |
Yerindelik Denetimi |
Yetki Denetimi |
Bir hukuk normunun şekil ve içeriğinin bir üst norma uygunluğunun değil; o normu yapan organın takdir yetkisinin denetlenmesi, yerindelik denetimidir. Doğru cevap D şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ceza hukuku ve ceza yargılaması alanındaki ilkelerdendir?
Tabii hâkim ilkesi |
Tasarruf ilkesi |
Aleniyet ilkesi |
Dürüst davranma ilkesi |
Taleple bağlılık ilkesi |
Tasarruf, aleniyet, dürüst davranma ve taleple bağlılık ilkesi medeni yargılama alanındaki ilkelerdir. Tabii hâkim ilkesi ise , bir suçun ancak o suç işlendiği tarihte hukuken mevcut olan mahkemeler önünde yargılanabileceği anlamına gelen ceza hukuku ilkelerindendir.
5.Soru
Türkiye'de kadınlara oy verme hakkı kaç yılında verilmiştir?
1933 |
1934 |
1935 |
1936 |
1937 |
Kadınların oy verme hakkına sahip kılınmaları ise, Batı demokrasilerinde dahi ancak, 20. yüzyılda gerçekleşti. Kadınların oy verme hakkı, İngiltere’de 1928, Türkiye’de 1934, Fransa’da 1944, İtalya’da 1946, Belçika’da 1948, İsviçre’de 1971’de kabul edilmiştir.
6.Soru
1924 Anayasasının değiştirilmesi için özel yöntemler öngörülmesi ve Anayasada değiştirilemeyecek maddelere yer verilmesi 1924 Anayasasının nasıl bir anayasa olduğunun göstergesidir?
Yazısız Anayasa |
Çerçeve Anayasa |
Katı Anayasa |
Yumuşak Anayasa |
Ferman Anayasa |
Anayasanın değiştirilmesi için sıradan kanunlardan farklı bir yöntem belirlenmesi, değiştirilmesi mümkün olmayan hükümlere yer verilmesi katı anayasaların bir özelliğidir. Doğru cevap C şıkkıdır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 12 Mart sonrası yarı askeri yönetimin, askeri otoriteyi güçlendiren anayasal değişikliklerinden biri değildir?
Milli Güvenlik Kurulu'ndaki askeri üyelerin kuvvet komutanlarından oluşturulması |
Kurul’un aldığı kararların Bakanlar Kurulu üzerindeki manevî rolü güçlendirilmiştir |
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin kurulması |
Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin kurulması |
Silahlı Kuvvetlere ait harcamalar, Sayıştay’ın hukuka uygunluk denetimine tâbi olması |
A, B, C ve D seçenekleri 12 Mart müdahalesinden sonra anayasada yapılan değişiklikler kapsamında askeri otoriteyi güçlendiren anayasal değişiklikler yapılmştır. 12 Mart yarı askerî döneminin askerî otoriteye kazandırdığı bir başka ayrıcalık ise Anayasa’nın Sayıştay’ı düzenleyen 127. maddesindeki değişiklikle sağlanmıştır. Böylece, Silahlı Kuvvetlere ait harcamalar, Sayıştay’ın hukuka uygunluk denetimine tâbi olmayacaktır. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi laik bir anayasa düzeninin kurulması için gerekli şartlardan biri değildir?
Resmi bir devlet dininin olmaması |
Devletin din temelli ayrım yapmaması |
Devletin belirli din adamlarına özel statü vermesi |
Din ve devlet kurumlarının ayrılması |
Hukuk kurallarının din kurallarından bağımsız olması |
Laik bir anayasa düzenini kurulabilmesi için devlet faaliyetleri ve din faaliyetlerinin birbirinden ayrılması gerekmektedir. Dolayısıyla laik bir anayasa düzeni için bazı unsurların varlığı zorunludur ve bu unsurlar;
-Resmi bir devlet dininin olmaması ve devletin tüm dinlere karşı tarafsız olması,
-Devletin din ve mezhep temelinde ayrımcılık yapmaması,
-Din ve devlet kurumlarının birbirlerinden ayrılması,
-Hukuk kurallarının din kurallarına uygun olma şartının aranmaması
-Devletin tüm din mensuplarına eşit davranması şeklinde sıralanabilir.
Bu kapsamda devletin birtakım din adamlarına özel statü vermesi bu unsularla bağdaşmamaktadır. Doğru cevap C' dir.
9.Soru
Cumhuriyet hangi tarihde ilan edilmiştir?
23 Nisan 1920 |
23 Nisan 1923 |
30 Ağustos 1922 |
29 Ekim 1923 |
1 Kasım 1922 |
1921 Anayasası’na, 29 Ekim 1923 tarihli “Teşkilât-ı Esâsiye Kanununun Bazı Maddelerinin Tavzihan Değiştirilmesine Dair Kanun”la çeşitli hükümler eklenmiştir. Kanunun 1. maddesi, “Türkiye Devletinin şekli Hükümeti, Cumhuriyettir” hükmüne yer vermektedir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanı’nda yer alan ilkelerden değildir?
Mali güce göre vergi ilkesi |
Kanunun üstünlüğü ilkesi |
Kuvvetler ayrılığı ilkesi |
Askere almada adalet ilkesi |
Devlet harcamalarının kanunîliği ilkesi |
Cevap: Ferman, malî güce göre vergi ilkesi, devlet harcamalarının kanunîliği ilkesi, askere almada adalet ilkesi, kanunun üstünlüğü ilkesi ve ceza yargılamasına ilişkin güvencelere yer vermektedir. Bundan başka Ferman, Osmanlı tebaasının can güvenliği, ırz ve namus dokunulmazlığı, mülkiyet hakkı gibi çeşitli haklara da yer vermiştir.
Görüldüğü üzere kuvvetler ayrılığına ilişkin herhangi bir ilke yoktur. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.
11.Soru
1961 Anayasasını hükümleri yoluyla fiilen ortaya çıkan kurumlardan biri aşağıdakilerden hangisidir?
Anayasa Mahkemesi |
Başbakanlık |
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı |
Deniz Kuvvetleri |
Hava kuvvetleri |
1961 Anayasası yoluyla fiilen ortaya çıkan vesayet kurumu Anayasa Mahkemesidir. Doğru cevap A' seçeneğidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kurucu Meclisin yetkilerinden biri değildir?
Yeni anayasayı ve buna uygun seçim kanununu yapmak |
Bütçe kanunlarını kabul etme |
Savaş ilanlarına karar verme |
Devlet Başkanını seçme yetkisi |
Bakanlar Kurulunu denetleme yetkisi |
157 sayılı Kanun’un 18. maddesinin ilk fıkrası, Kurucu Meclis’in asıl görevinin yeni anayasayı ve buna uygun seçim kanununu yapmak olduğunu düzenlemektedir. Maddenin 2. fıkrası ise Kurucu Meclis’e genel bir yasama yetkisi ile bütçe kanunlarını kabul etme, savaş ila^nına karar verme ve Bakanlar Kurulu’nca verilen sıkıyönetim kararlarını onaylama gibi, olağan bir parlamentonun kullanabileceği yetkileri de sunmaktadır. Bundan başka Kanun, 37. maddesiyle Kurucu Meclis’e Bakanlar Kurulu’nu denetleme yetkisi tanımaktadır.
13.Soru
29.06.1981’de kabul edilen 2485 sayılı kanuna göre anayasayı yapacak olan kurucu meclis kimlerden oluşmaktadır?
MGK ve danışman meclisi üyeleri |
Genelkurmay başkanı ve millet vekilleri |
Başbakan ve MGK üyeleri |
Danışman meclisi üyeleri ve milletvekilleri |
Siyasi parti başkanları ve genelkurmay başkanı |
29.06.1981’de kabul edilen 2485 sayılı Kurucu Meclis Hakkında Kanunla, yeni anayasayı
yapacak olan organın teşkilini sağlamıştır. 2485 sayılı Kanuna göre, anayasayı yapacak olan kurucu meclis, MGK ile üyeleri Konsey tarafından atanan Danışma Meclisi olmak üzere iki meclisten oluşmaktadır. Doğru yanıt A'dır.
14.Soru
TBMM'de anayasa değişikliği teklifi hazırlanabilmesi için kaç milletvekilinin imzası gereklidir?
100 |
200 |
300 |
400 |
600 |
TBMM, 600 milletvekilinden oluşmaktadır. Bu durumda, bir anayasa değişikliği teklifi hazırlanması için en az 200 milletvekilinin imzası gerekmektedir.
15.Soru
I. Islahat Fermanı iki taraflı bir belgedir.
II. Islahat Fermanı, din, vicdan ve ibadet hürriyetini koruyan önemli düzenlemelere yer vermiştir.
III. Yalnzıca Müslüman tebaaya ilişkin, onları koruyucu nitelikte hükümler içermektedir.
Yukarıda Islahat Fermanı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
Islahat Fermanı da padişahın oto-limitasyonu niteliği taşıyan, tek taraflı bir belgedir. Islahat Fermanı, din, vicdan ve ibadet hürriyetini koruyan önemli düzenlemelere yer vermiştir.
Öte yandan, içerdiği hükümlerle Müslüman tebaa ile Müslüman olmayan tebaa arasında tam bir eşitliğin kurulmasını sağlamıştır. Bu bilgiden yola çıkarak Islahat Fermanı’nın yalnızca Müslüman tebaaya ilişkin değil Müslüman olmayan kesime ilişkin, bu iki kesim arasındaki uyuşmazlıkların çözülmesi doğrultusunda düzenlemeler içerdiği görülmektedir.
Görüldüğü üzere I ve III numaralı maddelerde verilen bilgiler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap II numaralı maddeyi içeren B seçeneğidir.
16.Soru
Bu ilke, medeni rüşd yaşına sahip her vatandaşın, hiçbir ayırım gözetilmeksizin, oy verme hakkına sahip olması gerektiğini ifade etmektedir.Bu ilke, demokratik bir seçim sisteminin temel koşullarından biridir. Ne var ki bu ilke, ancak demokratik uygarlığın belirli bir aşamasında, yakın sayılabilecek tarihlerde ortaya çıkmış ve yaygınlaşmıştır. Yukarıdaki paragrafta seçim sürecinin demokratik olarak şekillenmesini sağlayan ilkelerden hangisi ifade edilmektedir?
Oyun gizliliği |
Seçimlerin serbestliği |
Eşit oy |
Genel oy |
Açık sayım ve döküm |
Genel Oy: Bu ilke, medeni rüşd yaşına sahip her vatandaşın, hiçbir ayırım gözetilmeksizin, oy verme hakkına sahip olması gerektiğini ifade etmektedir. Genel oy ilkesi, demokratik bir seçim sisteminin temel koşullarından biridir. Ne var ki bu ilke, ancak demokratik uygarlığın belirli bir aşamasında, yakın sayılabilecek tarihlerde ortaya çıkmış ve yaygınlaşmıştır. Gerçekten seçim esasının benimsendiği ilk dönemlerde, oy verme hakkı ancak, belirli bir servete veya eğitime sahip olan erkek vatandaşlara tanınmaktaydı. Bu uygulama zamanla terk edildi. Kadınların oy verme hakkına sahip kılınmaları ise, Batı demokrasilerinde dahi ancak, 20. yüzyılda gerçekleşti. Kadınların oy verme hakkı, İngiltere’de 1928, Türkiye’de 1934, Fransa’da 1944, İtalya’da 1946, Belçika’da 1948, İsviçre’de 1971’de kabul edilmiştir. Doğru yanıt D'dir.
17.Soru
Katı anayasa için aşağıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I.Yazılı anayasaların hemen hepsi katı niteliktedir.
II.Bir anayasanın içerdiği hükümler, âdi kanunların değiştirilmesinde izlenen yöntemden daha farklı bir yöntemle değiştiriliyorsa bu tür bir anayasaya katı anayasa denir.
III.Anayasanın katılığı, onun bir tür toplum sözleşmesi olarak kabul edilmesinden kaynaklanmaktadır.
IV.Katı bir anayasa, özgürlükçü ve demokratik; esnek bir anayasa da otoriter olabilir.
I-II-III |
I-III-IV |
I-II-III-IV |
II-III-IV |
I-II-IV |
Katı Anayasa Katı anayasa, aynı zamanda sert anayasa olarak da tanımlanmaktadır. Yazılı anayasaların hemen hepsi katı niteliktedir. Bir anayasanın içerdiği hükümler, âdi kanunların değiştirilmesinde izlenen yöntemden daha farklı bir yöntemle değiştiriliyorsa bu tür bir anayasaya katı anayasa denir. Anayasanın değiştirilmesinde izlenen bu özel yöntemler, anayasa hükümlerinin âdi kanunlar gibi kolayca değiştirilmesini önlemektedir. Anayasanın katılığı, onun bir tür toplum sözleşmesi olarak kabul edilmesinden kaynaklanmaktadır. Gerçekten anayasalar, bir toplumu oluşturan farklı grupların hangi koşullar çerçevesinde birlikte yaşayabileceklerini gösteren belgelerdir. Bu nedenle, anayasa metinlerinin, parlamentoların âdi çoğunlukları tarafından kolayca değiştirilmesi önlenmektedir. Böylece anayasa değişikliği, farklı siyasî ve sosyal grupların parlamentodaki temsilcilerinin oydaşmasıyla mümkün hâle gelmektedir. Şunu eklemek gerekir ki, anayasanın katılığı ile otoriter olması; esnekliği ile de liberal ve demokratik olması kastedilmemektedir. Katılık kavramını, otoritarizm; esneklik kavramını da özgürlükçülük ve demokrasi ile özdeş görmek ciddî bir yanılgıya yol açar. Nitekim katı bir anayasa, özgürlükçü ve demokratik; esnek bir anayasa da otoriter olabilir. Bir anayasaya katılık kazandıran çeşitli yöntemler
18.Soru
1924 Anayasasında temel hak ve hürriyetleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Temel haklar konusunda, 18. yüzyılın tabiî hukuk öğretisinin benimsenmiştir. |
Hürriyetin herkes için sınırı, başkalarının hürriyeti sınırıdır. |
1924 Anayasası, 18. yüzyılın anayasacılık hareketleriyle kabul edilen klasik hakların hemen hemen tümüne yer vermiştir. |
Etkili bir anayasa yargısı mekanizması kurulmuştur. |
1924 Anayasasında tabii hakim ilkesine yer verilmiştir. |
1924 Anayasası döneminde bir anayasa yargısı mekanizması mevcut değildir.
19.Soru
Osmanlı İmparatorluğu'nın anayasal gelişmelerinin başlangıcı aşağıdakilerden hangisidir?
Sened-i İttifak |
Tanzimat Fermanı |
Islahat Fermanı |
Kanun-i Esasi |
II. Meşrutiyet |
Osmanlı İmparatorluğu’nun anayasal gelişmeleri, 1808’de kabul edilen Sened-i İttifak’la başlamıştır.
Doğru cevap A seçeneğidir.
20.Soru
2485 sayılı Kanuna göre Danışma Meclisi' nin kaç üyeden oluşması hükme bağlanmıştır?
30 |
90 |
124 |
160 |
250 |
2485 sayılı Kurucu Meclis Hakkında Kanun ile anayasayı yapacak kurucu meclis, MGK ile üyeleri Konsey tarafından atanan Danışma Meclisi olmak üzere iki meclisten oluşturulmuştur. Aynı zamanda, bu Kanun Danışma Meclisi' nin 160 üyeden oluşacağına ve bu üyelerin de MGK tarafından atanacağına hükmetmiştir. Doğru cevap D' dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ