Anayasa Hukuku Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Olağanüstü hal ( OHAL ) durumunda çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin yürürlülük sınırı kaç aydır?
10 ay |
8 ay |
6 ay |
4 ay |
3 ay |
Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı olağan halin gerekli kıldığı konularda 104'üncü madde 17. fıkrasının ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi çıkarabilir. Bu kararnameler Resmi Gazete'de yayımlanır ve aynı gün Meclis onayına sunulur. Savaş ve mücbir sebeplerle TBMM'nin toplanamaması hali hariç olmak üzere OHAL sırasında çıkarılan kararnameler üç ay içinde TBMM'de görüşülür ve karara bağlanır. Aksi halde OHAL'de çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri kendiliğinden yürürlükten kalkar. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cumhurbaşkanı olabilmenin şartları arasında yer almaz?
45 yaşını doldurmak |
Yükseköğrenim görmüş olmak |
TC vatandaşı olmak |
Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak |
Doğrudan halk tarafından seçilmek |
Cumhurbaşkanlığında aranılan yaş sınırı 45 değil 40'dır.
3.Soru
Türkiye'de Anayasa Mahkemesi hangi yıl verdiği bir kararda ilk kez kanunların yürürlüğünü durdurma yetkisini kendisinde görmüştür?
1961 |
1972 |
1982 |
1993 |
2017 |
Anayasa Mahkemesi 1993 yılında verdiği bir kararda bu içtihadını değiştirerek, kanunların veya denetime tâbi diğer normların yürürlüğünü durdurma yetkisini kendisinde görmüştür.
4.Soru
Anayasa mahkemesi aşağıdakilerden hangisini denetleyemez?
Meclis iç tüzüğü |
Kanunlar |
Anayasa değişiklikleri |
Milletlerarası sözleşmeler |
Kanun hükmünde kararnameler |
AYM kanun hükmünde kararnameleri denetleme yetkisi yoktur.
5.Soru
Aşağıdaki ifadelerin hangisi “şekli hukukî eşitlik” kavramını açıklamaktadır?
Aynı durumda bulunanlar için fırsatlarda ve hizmetlerde eşit davranma zorunluluğu |
Aynı durumda bulunanlar için haklarda ve ödevlerde eşit davranma zorunluluğu |
Aynı durumda bulunanlar için yetkilerde ve sorumluluklarda eşit davranma zorunluluğu |
Kanunların kapsadığı herkese eşit olarak uygulanması |
Sosyal, ekonomik ve fiziksel nedenlerle dezavantajlı durumda olan birey ve gruplar lehine ayrımcılık yapılması |
Sosyal, ekonomik ve fiziksel nedenlerle dezavantajlı durumda olan birey ve gruplar lehine ayrımcılık yapılması pozitif ayrımcılık, aynı durumda bulunanlar için haklarda ve ödevlerde, yararlarda ve yükümlülüklerde, yetkilerde ve sorumluluklarda, fırsatlarda ve hizmetlerde eşit davranma zorunluluğu maddi hukuki eşitlik kavramını açıklar. Şekli hukuki eşitlik, kanunların genel ve soyut nitelik taşıması, yani kapsadığı herkese eşit olarak uygulanmasıdır. Doğru cevap D’dir.
6.Soru
I. İlkokul mezunu olmak
II. 30 yaş ve üzeri olmak.
III. Askerlik görevini yapmış olmak.
Yukarıdaki şartlardan hangisi veya hangileri milletvekili olmak için gerekli şartlar arasına girer?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve III |
I, II ve III |
Hepsi de gerekli.
7.Soru
Türkiye'de hangi anayasa yoluyla Anayasa Mahkemesi denetim konusunda tek yetkili olarak belirlenmiştir?
1876 Anayasası |
1921 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1961 Anayasası, istisnai bir durumda genel mahkemelere de bir kanunun anayasaya uygunluğu hakkında hüküm verme yetkisini tanımış olmakla beraber, bu konudaki yetkiyi esas itibarıyla Anayasa Mahkemesi’ne bırakmıştır. 1982 Anayasası söz konusu istisnai durumu da ortadan kaldırarak, Anayasa Mahkemesi’ni denetim konusunda tek yetkili kılmıştır.
8.Soru
Yasama sorumsuzluğu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Sorumsuzluk, cezai takibata karşı mutlak olarak korur. |
Milletvekilini, yasama organı tarafından kendisine uygulanabilecek disiplin müeyyidelerine karşı korur. |
Sorumsuzluğun meclisçe kaldırılabilmesi söz konusu değildir. |
Sorumsuzluk, sürekli niteliktedir. |
Milletvekili, sorumsuzluk kapsamına giren bir eyleminden dolayı, milletvekilliği sıfatının sona ermesinden sonra da kovuşturulamaz. |
Sorumsuzluğun mutlaklığı, üç noktada kendini gösterir:
a. Sorumsuzluk, cezai takibata karşı mutlak olarak korur. Hukuki sorumsuzluğun da yasama sorumsuzluğu kapsamına girip girmeyeceği tartışmalı olmakla beraber, genel eğilim ve bu arada Türk mahkeme kararları, başkalarının kişilik haklarına saldırı niteliğindeki söz ve düşüncelerden dolayı mağdur tarafından tazminat davası açılabileceği yönündedir. Bundan başka sorumsuzluk, milletvekilini, yasama organı tarafından kendisine uygulanabilecek disiplin müeyyidelerine karşı da korumaz.
b. Sorumsuzluğun meclisçe kaldırılabilmesi söz konusu değildir.
c. Sorumsuzluk, sürekli niteliktedir. Yani milletvekili, sorumsuzluk kapsamına giren bir eyleminden dolayı, milletvekilliği sıfatının sona ermesinden sonra da kovuşturulamaz.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasası'nın ilk üç maddesinde yer alan özelliklerden biri değildir?
Atatürk devletçiliğine bağlıdır. |
Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir. |
Demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. |
Türkiye Cumhuriyeti toplum huzuru anlayışı içinde insan haklarına saygılıdır. |
Dili Türkçe'dir. |
1982 Anayasası’nın 1. maddesi, aynen 1924 ve 1961 Anayasası’nın 1. maddeleri gibi, “Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.” hükmünü getirdikten sonra, 2. madde cumhuriyetin niteliklerini saymaktadır. Bu maddeye göre, “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru,
millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir”. 3. madde, Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti
gibi diğer temel özellikleri belirtmektedir. Bu madde gereğince, “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçe’dir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Millî marşı İstiklal Marşı’dır. Başkenti Ankara’dır”. Doğru yanıt A seçeneğidir.
10.Soru
Kendisini bağlayan hiçbir pozitif hukuk kuralı olmaksızın sınırsız bir biçimde o ülke devletinin temel siyasal yapısını belirleyen iktidar, aşağıdakilerden hangisidir?
İktidar |
Kurucu iktidar |
Kurulmuş iktidar |
Asli kurucu iktidar |
Tali kurucu iktidar |
Bir devletin anayasasını yapma veya değiştirme, başka bir deyimle o devletin temel siyasal yapısını belirleme iktidarına, kurucu iktidar veya kuruculuk fonksiyonu adı verilir. Bu anlamda, kurucu iktidarla kurulmuş iktidar arasında açık bir fark olduğu göze çarpmaktadır. Kurulmuş iktidar, kurucu iktidarın anayasada belirlediği sınırlar içerisinde devletin çeşitli hukuki yetkilerini (yasama, yürütme ve yargı yetkileri) kullanma iktidarıdır. Kurulmuş iktidar, hukukiliğini kurucu iktidarın iradesine uygunluğundan alır.
Kurucu iktidar iki değişik durumda ortaya çıkabilir ve buna uygun olarak iki tür kurucu iktidardan söz edilebilir: Asli kurucu iktidar ve tali (türevsel) kurucu iktidar. Asli kurucu iktidar, bir devletin anayasasının tümden yapılması veya yeniden yapılması sürecidir. Tali kurucu iktidar ise bundan çok farklı olarak, bir ülkenin anayasasının, o anayasada belirlenmiş usullere uyulmak suretiyle değiştirilmesidir. Burada her şeyden, önce, bir anayasanın tümden yeniden yaratılması değil, mevcut bir anayasanın bazı hükümlerinin değiştirilmesi söz konusudur.
11.Soru
Yasama dokunulmazlığı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz |
Seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlarda milletvekilleri tutuklanabilir |
Tüm suçlar için suçüstü hali söz konusu ise milletvekili tutulabilir |
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez. |
Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasi parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz. |
Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez. Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasi parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Cumhurbaşkanı yardımcılığıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Cumhurbaşkanı yardımcıları, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından seçilir. |
Cumhurbaşkanı yardımcıları, Cumhurbaşkanı tarafından atanırlar. |
Cumhurbaşkanı, en fazla üç Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir. |
Cumhurbaşkanı yardımcıları Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde andiçerler. |
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atanırsa üyelikleri sona erer. |
2017 değişikliğinden önce mevcut olmayan Cumhurbaşkanı yardımcılığı makamı, bu değişiklikle yaratılmıştır. Bu, değişiklikle yürütme yetkisinin tümüyle Cumhurbaşkanına verilmiş olmasının sonucu olarak görülebilir. Yeni 106’ncı maddeye göre, “Cumhurbaşkanı, seçildikten sonra bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir… Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, 81 inci maddede yazılı şekilde Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde andiçerler. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erer. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.” Görülüyor ki, Anayasa, kaç Cumhurbaşkanı yardımcısı atanabileceğini tasrih etmemiş ve bunu tamamen Cumhurbaşkanının takdirine bırakmıştır.
13.Soru
1924 Anayasasına ilişkin aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
1924 Anayasası meclis hükûmeti ile parlamenter rejim arasında karma bir sistem benimsemiştir. |
Hükûmete Meclisi feshetme yetkisi tanınmıştır. |
Meclis yürütme yetkisini ancak Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu eliyle kullanabilir. |
Başbakan, Cumhurbaşkanı tarafından Meclis üyeleri arasından seçilir. |
1924 Anayasası hükûmetin kollektif sorumluluğu ilkesini açıkça kabul etmiştir. |
1924 Anayasası döneminde Meclis’in, hükûmeti her zaman denetleyebilme ve düşürebilme (m.7) yetkisi olduğu halde, Hükûmetin meclisi feshetme yetkisi yoktur. Doğru yanıt B seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yasama sorumsuzluğunun niteliklerinden biri değildir?
Sorumsuzluk sürekli niteliktedir |
Sorumsuzluk cezai takibata karşı mutlak olarak korur |
Sorumsuzluk hukuki anlamda sorumluluk doğurmaz |
Sorumsuzluğun meclisçe kaldırılabilmesi söz konusu değildir |
Sorumsuzluğun oy, söz veya düşünce açıklaması yoluyla işlenmiş olması şarttır |
Sorumsuzluk hukuki anlamda sorumluluk doğurmaz değildir. TBMM üyelerinin parlamento faaliyetleri kapsamı dışındaki sorumsuzlukları hakkında hukuk mahkemelerine başvurma yolu açıktır. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
- Yeni anayasayı hazırlamak
- Halkoylamasında kabul edilecek anayasa uyarınca Siyasi Partiler Kanunu'nu hazırlamak
- Seçimlerden sonrasında TBMM kurulup göreve başlayana dek yasama yetkisini kullanmak
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Kurucu Meclis'in görevlerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Kurucu Meclis ile ilgili ifadelerden hepsi doğrudur. Doğru cevap E şıkkıdır.
16.Soru
Aşağıdaki Anayasalardan hangisi değişmez hükümlerin kapsamını hayli genişletmiştir?
1982 Anayasası |
1961 Anayasası |
1924 Anayasası |
1921 Anayasası |
1909 Anayasası |
1982 Anayasası değişmez hükümlerin kapsamını hayli genişletmiştir.
17.Soru
Osmanlı-Türk anayasa tarihinin tek yumuşak anayasası aşağıdakilerden hangisidir?
1876 Anayasası |
1921 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1921 Anayasası, Osmanlı-Türk anayasa tarihinin tek yumuşak anayasasıdır.
18.Soru
2017 Anayasa değişikliği sonrası Türkiye'de geçerli olan hükümet sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
Meclis Hükümeti Sistemi |
Parlamenter Sistem |
Yarı Başkanlık Sistemi |
Süper Başkanlık Sistemi |
Cumhurbaşkanlığı Sistemi |
2017 değişikliği ile kurulan sistem, karşılıklı fesih ya da seçimleri yenileme mekanizmasını kabul ederek, bu sistemden sapmıştır. Bu nedenle sisteme, önceleri “Türk tipi başkanlık sistemi”, daha sonraları da dünya literatürü ve uygulamasında örneği olmayan “Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi” adı verilmiştir.
19.Soru
Milletvekili seçilebilmek için en az ilkokul mezunu olmayı şart koşan anayasa aşağıdakilerden hangisidir?.
1924 |
1961 |
1980 |
1982 |
2010 |
Milletvekili seçilebilmek için en az ilkokul mezunu olmayı şart koşan anayasa 1982 Anayasa'sıdır.
20.Soru
TBMM'nin hükumetleri denetleme yollarından biri olan ve Cumhurbaşkanlığı hükumet sisteminin kabul edilmesi ile yürürlükten kaldırılan yöntem aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
Meclis soruşturması |
Meclis araştırması |
Yazılı Soru |
Sözlü Soru |
Genel Görüşme |
2017 Anayasa değişikliğine göre denetim yolları, yazılı soru, genel görüşme, meclis araştırması ve meclis soruşturması ile sınırlandırılmıştır. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ