Anayasa Hukuku Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Nispi niteliktedir.
II. TBMM üyeleri dışında üye olmayan bakanları da kapsar.
III. Mutlak niteliktedir.
IV. Ancak TBMM üyelik sıfatının devamı müddetince sürer.
Yukarıdaki önermelerden hangisi yasama dokunulmazlığının özellikleri arasında yer almaktadır?
I-II |
I-II-IV |
II-III-IV |
III-IV |
I-IV |
Yasama sorumsuzluğundan farklı olarak, dokunulmazlık, nispi ve geçici nitelikte bir ayrıcalıktır. Nispidir, çünkü TBMM tarafından kaldırılabilir. Hatta anayasada belirtilen durumlarda meclisin bu yolda bir kararına gerek olmadan da ilgili üye tutulabilir, sorguya çekilebilir, tutuklanabilir ve yargılanabilir.
Sorumsuzluğun aksine, dokunulmazl›k, milletvekilleri için ancak geçici bir koruma sağlar. Diğer bir deyişle bu koruma, üyelik sıfatının devamı müddetince sürer.
Yasama sorumsuzluğu ve yasama dokunulmazlığından, TBMM üyeleri dışında, milletvekili olmayan bakanlar da (m.112/4) yararlanırlar. Anılan kişiler, diğer özlük hakları bakımından da milletvekilleri ile aynı statüye ta^bidirler.
2.Soru
Yasama organının bir konuyu araya başka bir işlem girmeksizin düzenleyebilmesi hangi kavram ile ifade edilir?
Yasama organının bir konuyu araya başka bir işlem girmeksizin düzenleyebilmesi hangi kavram ile ifade edilir?
Yasama yetkisinin devredilmezliği |
Yasama yetkisinin ilkelliği |
Yasama yetkisinin değişmezliği |
Yasama yetkisinin genelliği |
Yasama yetkisinin ayrılmazlığı |
Yasama yetkisinin ilkelliği yasama organının bir konuyu doğrudan doğruya, yani araya başka bir işlem girmeksizin düzenleyebilmesidir.
3.Soru
Hâkimlik teminatının, amaçlarına uygun şekilde gerçekleştirilmesi açısından en
önemli pratik sorun neydi?
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun kimlerden oluşacağı |
Özlük işlerini hangi kurulun yapacağı |
Hakimlerin hangi yasaya bağlı olacağı |
Hakimlerin hangi yasalara uyacağı |
Hakimlerin nerede yetiştirileceği |
Hâkimlik teminatının, amaçlarına uygun şekilde gerçekleştirilmesi açısından en
önemli pratik sorun, hâkimlerin tayin, terfi, nakil, denetim ve disiplin gibi özlük işlerinin, ne tür bir organ veya kurul tarafından yapılacağıdır.
4.Soru
Anayasal düzende yasama yetkisinin genelliği aşağıdakilerden hangisine aykırı olmamak kaydıyla düzenlenebilir?
Bakanlıklara |
Cumhurbaşkanına |
Bakanlar Kuruluna |
Kararnamelere |
Anayasaya |
Yasama yetkisinin genelliğini kanunların genelliği ile karıştırmamak gerekir. Yasama yetkisinin genelliği, kanunla düzenleme alanının konu itibariyle sınırlandırılmamış olduğunu, Anayasa'ya aykırı olmamak şartıyla her konunun kanunla düzenlenebileceğini ifade eder. Doğru cevap E' dir.
5.Soru
Seçim bitmeden önce seçimin yenilenmesine karar verildiğinde bu durum Bakanlar Kurulu tarafından kaç saat içinde ilan edilir?
24 |
72 |
48 |
96 |
144 |
Seçim dönemi bitmeden önce, seçimin yenilenmesine TBMM veya Cumhurbaşkanınca karar verilmesi halinde, durum Bakanlar Kurulu tarafından kırk sekiz saat içinde ilan olunur. Doğru yanıt C'dir.
6.Soru
Yasama organın bir konuyu araya başka bir işlem girmeksizin düzenlemesi, aşağıdakilerden hangisidir?
Yasama ilkesinin üstünlüğü |
Yasama ilkesinin genelliği |
Yasama ilkesinin tekliği |
Yasama ilkesinin ilkelliği |
Yasama ilkesinin devredilmezliği |
Yasama yetkisinin ilkelliği (asliliği) yasama organının bir konuyu doğrudan doğruya, yani araya herhangi bir işlem girmeksizin düzenleyebilmesidir. Türkiye’de yasama ve yürütme fonksiyonları arasındaki en önemli fark da burada görülür. Yürütme organı, bazı istisnalarla, doğrudan doğruya hukuki işlemler yapmak yetkisine sahip değildir.
Sadece yasama organı, bir konuyu ilkel, yani özerk ve serbest olarak düzenleyebilir. İdareci, kendisini yetkilendiren bir kanun hükmüne dayanmaksızın, bireysel olsun düzenleyici olsun hiçbir işlem yapamayacağı hâlde, kanun yasama organının kendine özgü iktidarına, teşebbüs kudretine dayanır. Şu anlamda ki, yasama
organı, belli bir tedbiri kanunlaştırabilmek için hiçbir metnin ön iznine tâbi değildir. Anayasadan aldığı genel yetki ile her konuyu doğrudan doğruya düzenleyebilir. Nitekim Anayasa Mahkemesi’nin çeşitli kararlarında da kanunun nitelikleri arasında bir konuyu doğrudan doğruya düzenleme özelliğine değinilmiştir.
7.Soru
2017 Anayasa değişikliği sonrasında Cumhurbaşkanının çeşitli sebeplere geçici olarak görevinde ayrılması halinde ya da makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde kim Cumhurbaşkanlığı makamına vekalet eder?
Meclis Başkanı |
Cumhurbaşkanı Yardımcısı |
İçişleri Bakanı |
Dışişleri Bakanı |
Adalet Bakanı |
Cumhurbaşkanının çeşitli sebeplere geçici olarak görevinde ayrılması halinde ya da makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde Cumhurbaşkanına, Cumhurbaşkanı yardımcısı vekalet eder. Doğru cevap B seçeneğidir.
8.Soru
Anayasa değişikliğine ilişkin tekliflerin görüşülmesi usulünü diğer kanunların görüşülmesi usulünden ayıran fark hangisidir?
Toplantı yeter sayısı |
Teklif yeter sayısı |
Karar yeter sayısı |
İki kere görüşme şartı |
Karar yeter sayısı |
175. maddenin 3361 sayılı Kanun’la değişik ikinci fıkrasına göre, anayasa değişikliklerine ilişkin tekliflerin görüşülmesi, bu maddedeki kayıtlar dışında, kanunların görüşülmesi hakkındaki hükümlere tâbidir. Aynı maddenin birinci fıkrasında ise anayasanın değiştirilmesi hakkındaki tekliflerin Genel Kurul’da iki defa görüşüleceği belirtilmiştir. İki defa görüşülme şartı, anayasa değişikliğine ilişkin tekliflerin görüşülmesi usulünü diğer kanunların görüşülmesi usulünden ayıran tek farktır.
9.Soru
2017 Anayasa değişikliği göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi yüce divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesinde yargılanmaz?
Cumhurbaşkanı |
Cumhurbaşkanı yardımcıları |
Anayasa Mahkemesi üyeleri |
HSYK Başkanı |
Jandarma Genel Komutanı |
2017 Anayasa değişikliği ile Jandarma genel komutanı yüce divanda yargılanacaklar arasından çıkarılmıştır. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi milletvekili seçilme yeterliliği için aran bir unsur değildir?
En az lise mezunu olmak |
Kısıtlı olmamak |
Yükümlü olduğu askerlik görevini yapmış olmak |
Kamu hizmetinden yasaklı olmamak |
Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmak |
Milletvekili seçilebilmek için ilkokul mezunu olmak yeterlidir. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Anayasa yargısında, özellikle iptal davaları dolayısıyla, geçici bir tedbir niteliğinde olarak, anayasaya aykırılığı iddia edilen kanunun yürürlüğünün durdurulmasına karar verilip verilemeyeceği.........cümlesini tamamlayınız.
tartışmalıdır |
Federal Almanya örneğinde olduğu gibidir |
kesindir |
bazı gerekçelere bağlıdır |
Anayasaya bağlıdır |
Anayasa yargısında, özellikle iptal davaları dolayısıyla, geçici bir tedbir niteliğinde
olarak, anayasaya aykırılığı iddia edilen kanunun yürürlüğünün durdurulmasına
karar verilip verilemeyeceği tartışmalıdır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasası'nın siyasal karar alma mekanizmalarındaki tıkanıklıkları giderici düzenleme getirdiği konulardan değildir?
Cumhurbaşkanı’na Anayasa’da belirtilen durumlarda TBMM seçimlerini yenileme yetkisinin verilmesi |
Cumhurbaşkanı seçimi |
Meclis başkanlığı seçimi |
Anayasa Mahkemesi’ne yasama organı tarafından üye seçilmesi usulüne son verilmesi |
Anayasa Mahkemesi'nin yetkilerinin sınırlandırılması |
1982 Anayasası’nın bir bölüm hükümleri, bu sakıncaları giderme ve böylece siyasal bunalım olasılıklarını azaltma amacı gütmektedir. Bu hükümlerin belki en önemlisi, Cumhurbaşkanı’na Anayasa’da belirtilen durumlarda TBMM seçimlerini yenileme yetkisinin verilmesidir.
Aynı nitelikte başka bir hüküm, Cumhurbaşkanı seçimindeki uzamaları ve tıkanıklıkları ortadan kaldırıcı nitelikteki 102. maddedir.
Benzer şekilde, 1961 Anayasası döneminde sık sık tıkanmalara yol açmış olan Meclis Başkanlığı seçimlerinde üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyu şartından (m.84/2) vazgeçilmiştir.
1982 Anayasası, Anayasa Mahkemesi’ne yasama organı tarafından üye seçilmesi usulüne son vermek suretiyle üyelerin seçimine engel olan durumları ve gecikmeleri engellemiştir.
Ancak E seçeneğinde belirtilen durum söz konusu değildir. Bu nedenle de doğru yanıt E seçeneğidir.
13.Soru
Hangisi 1924 ve 1961 Anayasalarından farklı olarak 1971 Anayasası ile gelen, yasama-yürütme fonksiyonlarıyla alakalı bir değişikliği ifade etmektedir?
Anayasada yürütme organının “mahfuz” bir düzenleme yetkisi yoktur. |
İdari işlemlerin mutlaka kanuna dayanması zorunluluğu ve kanun olmayan yerde idarenin de olamayacağı ilkesi kabul edilmiştir. |
Yasama işlemlerine, yürütme işlemlerinden daha üstün bir hukuki güç tanınmıştır. |
Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı ve onun tayin edeceği Bakanlar Kurulu tarafından kullanılmaktadır. |
Bakanlar Kurulu'na KHK çıkarma yetkisi verilmiştir. |
Yasama ve yürütme fonksiyonlarının ayrılığı konusunda 1924 ve 1961 Anayasası’nın kabul etmiş oldukları sistemden önemli bir sapma, 1971 Anayasa değişikliği ile Bakanlar Kurulu’na KHK çıkarma yetkisinin verilmiş olmasıdır. KHK’lerin, Anayasa’da belirtilen sınırlar içinde de olsa, Bakanlar Kurulu’na yürürlükteki kanunlarda değişiklik yapma yetkisini vermesi, hayli önemli bir yenilik ve 1924-1961 sistemlerinin kanuncu özelliğinden ciddi bir sapmadır.
14.Soru
Bir ülkenin anayasasını, yine o anayasada belirtilen usul ve kurallara bağlı kalarak değiştiren iktidar aşağıdakilerden hangisidir?
Primer Kurucu İktidar |
Kurucu İktidar |
Tali Kurucu İktidar |
Kurulmuş İktidar |
Asli Kurucu İktidar |
Tali Kurucu İktidar: Bir ülkenin anayasasını, yine o anayasada belirtilen usul ve kurallara bağlı kalarak değiştiren iktidardır.
15.Soru
Tek bir anayasa, tek birer yasama, yürütme ve yargı organı, ve ülkenin tümünde bir örnek şekilde uygulanan tek bir hukuk sistemine ne ad verilir?
Üniter devlet |
Federal devlet |
Tek devlet |
Tek ülke |
Tek hükümet |
tek bir anayasa, tek birer yasama, yürütme ve yargı organı, ve ülkenin tümünde birörnek şekilde uygulanan tek bir hukuk sistemine üniter devlet denir
16.Soru
Milletvekillerinin yasama dönemi içerisinde seçmenleri tarafından azledilebilmeleri ve seçmenlerin, seçtikleri milletvekillerine, hukuken bağlayıcı direktifler verebilmeleridir. Buna göre tanımı verilen kavram aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
Yasama dokunulmazlığı |
Yasama yetkisinin asliliği |
Emredici vekalet |
Yasama yetkisinin devredilemezliği |
Yasa teklifinin kadük kalması |
Emredici vekalet, milletvekillerinin yasama dönemi içerisinde seçmenleri tarafından azledilebilmeleri ve seçmenlerin, seçtikleri milletvekillerine, hukuken bağlayıcı direktifler verebilmeleridir. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
1982 anayasası kaç tür olağan üstü hal rejimine yer vermiştir?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Olağan üstü hal ve sıkı yönetim olmak üzere iki tür.
18.Soru
1961 Anayasası'nda ve 1982 Anayasası'nın ilk şeklinde de olduğu üzere, anayasanın değiştirilmesi teklifi için ne gerekmektedir?
TBMM üye tam sayısının en az üçte birinin yazılı teklifi |
Cumhurbaşkanının yazılı teklifi |
Bakanlar Kurulu kararı |
Halk oylaması |
Millî Güvenlik Kurulu kararı |
1961 Anayasası'nda ve 1982 Anayasası'nın ilk şeklinde de olduğu üzere, anayasanın değiştirilmesi teklifi için TBMM üye tam sayısının en az üçte birinin yazılı teklifi gerekmektedir.
19.Soru
Aşağıda yer alan hallerden hangisi yasama sorumsuzluğu kapsamına girmez?
Meclis kürsüsünde düşüncelerini ifade etmek |
Meclis Araştırması komisyonunda hakaret etmek |
Ankara dışındaki Meclis Soruşturması sırasında sövme suçunu işlemek |
Seçim bölgesinde Meclis'te açıkladığı düşüncelerini tekrar etmek |
Meclis çalıışmaları sırasında başka bir milletvekilini dövmek |
1982 Anayasası, bazı anayasaların aksine, hakaret ve sövme suçlarını sorumsuzluk kapsamı dışında tutmamıştır. Dolayısıyla bu tür suçlar da MEclis çalışmaları sırasında işlenmiş olmak şartıyla, sorumsuzluktan yararlanır. Buna karşılık, suç teşkil eden eylem, oy, söz veya düşünce açıklaması yoluyla işlenmemişse, Meclis çalışmaları sırasında da işlenmiş olsa, sorumsuzluk söz konusu değildir. Mesela Meclis toplantısı sırasında bir üyenin başka bir üyeyi veya görevliyi dövmesi, yaralaması veya öldürmesi, elbette sorumsuzluk kapsamına girmez.
20.Soru
Toplum sözleşmesi kuramına göre; insanların hayatlarını ve haklarını güvenceye kavuşturmak amacıyla, bir kısım haklarını devrettikleri üstün otorite aşağıdakilerden hangisidir?
Tanrı |
Tiran |
Devlet |
Anayasa |
Papa |
Toplum sözleşmesi, insanların hayatlarını ve haklarını güvenceye kavuşturmak amacıyla, bir kısım haklarını üstün bir otoriteye (devlete) devretmeleridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ