Antropoloji Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, kültür kavramının çoğunlukla başvurulan ve geniş kabul görmüş tanımını 1871 yılında yapmış olan Amerikalı antropologdur?
Edward Tylor |
George Berkeley |
Immanuel Kant |
Thomas Hobbes |
Friedrich Engels |
Kültür kavramının çoğunlukla başvurulan ve geniş kabul görmüş tanımını 1871 yılında Amerikalı antropolog Edward Tylor yapmıştı. Tylor’a göre kültür ya da uygarlık; bir toplumun üyesi olarak, insanoğlunun öğrendiği (edindiği) bilgi, sanat, gelenek- görenek ve benzeri yetenek, beceri ve alışkanlıkları içine alan karmaşık bir bütündür.
George Berkeley, var olmayı, algılanmış olmaya indirgeyen” düşünürdür. Immanuel Kant, bilginin kaynağında akıl ve deneyimin ortak katkılarının olduğunu savunan sentezci yaklaşımın temsilcilerindendir. Thomas Hobbes, maddenin özü olduğu öne sürülen hareketin, mekanik bir hareket olarak tasarlandığını öne süren mekanik materyalizmin en önemli temsilcisidir. Friedrich Engels, diyalektik materyalizmin en önemli temsilcilerindendir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültürün aktarılma süreçlerinden biri değildir?
Kültürlenme
|
Kültürleşme
|
Kültürel yayılma
|
Kültürel özümseme
|
Kültür devrimi
|
3.Soru
Evrimci kuramlara karşı ortaya çıkmış ve temelde kültürün değişim ve gelişiminde en önemli etken olarak başka kültürlerden gelen maddi ve manevi ögelerin etkisi olduğunu belirten kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Difüzyonizm
|
İngiliz İşlevselciliği
|
Yapısal-İşlevselcilik
|
Kültür-Kişilik Kuramı
|
Yapısalcılık
|
4.Soru
Etnobilim’in temel amacı nedir?
İnsanların dünyayı nasıl kavradığını anlamak |
Kültürlerin değişim sürecini takip etmek |
Maddi öğeler üzerinden insan-kültür ilişkisini tanımlamak |
İnsanın manevi yönü ile kültür arasındaki bağıntıyı kurmak |
Kriz dönemlerinde ortaya çıkan kültürel refleksleri anlamak |
Etnobilim ayrıntılı bilgilerden çıkarsanan kültürel yapıların yerlilerin dünya görüşünü yansıttığını savunur. Bu yaklaşımın temel yönelimi, insanların dünyayı nasıl kavradığını anlama çabasıdır. Bir kültürün mensupları, çevreyi kendi dil kategorileri aracılığıyla algılamakta ve yapılandırmakta; karar verme mekanizmalarının bu bilişsel çerçeveden çıkan kural ya da ilkelerle yönlendirmektedir.
5.Soru
Eski insan topluluklarının iskelet kalıntılarına bakarak onların yaşadıkları sağlık sorularını, demografik özelliklerini, belirlenebildiği ölçüde ölüm nedenlerini, ömür beklentilerini, büyüme ve gelişme durumlarını, geçim etkinliklerine ve yaşam koşullarına bağlı fiziksel değişmelerini inceleyen Antropoloji alt dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Primatoloji |
Biyoarkeoloji |
Fiziksel Antropoloji |
Adli Antropooji |
Popülasyon Genetiği |
Biyoarkeoloji Eski insan topluluklarının iskelet kalıntılarına bakarak onların yaşam, ölüm, fiziksel değişimleri, büyüme ve gelişmelerini inceleyen alt antropoloji dalıdır.
6.Soru
İnsan atasal ilişkisi olduğu şempanze, goril ve orangutan gibi kuyruksuz büyük maymunlardan hangi iki dönem arası ayrılmıştır?
Miyosen-Oligosen |
Eosen-Oligosen |
Pliyosen-Paleosen |
Miyosen-Pliyosen |
Paleosen-Eosen |
İnsanın atasal ilişkisinin bulunduğu şempanze, goril ve orangutan gibi kuyruksuz büyük maymunlardan Miyosen dönemin sonları ile Pliyosen dönemin başlarında ayrıldığı gerek fosil kalıntılar gerekse moleküler araştırmalarla ortaya konulmuştur.
7.Soru
Kişinin ve toplumun kendi toplumunu ve onun değerlerinin merkeze alarak ve yücelterek dünyayı ve başka insan ve toplumları anlamlandırması, onlara değer biçmesi antropolojide ne şekilde tanımlanmaktadır?
Evrensellik |
Bütünleşme |
Uyarlanma |
Etnikmerkezcilik |
Karşılaştırmacılık |
Etnikmerkezcilik: Kişinin ve toplumun kendi toplumunu ve onun değerlerinin merkeze alarak ve yücelterek dünyayı ve başka insan ve toplumları anlamlandırması, onlara değer biçmesidir.
8.Soru
Özellikle büyük dinlerin, insanı merkeze koydukları ve dünyanın insanın mutluluğu ve sınanması için yaratılmış bir sahne olduğunu vaz eden insanmerkezci dünya görüşü aşağıdakilerden hangisidir?
Geosantrizm |
Oryantalizm |
Avrosantrizm |
Homosantrizm |
Etnosantrizm |
Homosantrizm: İnsanı bütün canlılar ve cansızlar dünyası içinde merkezî bir değer olarak alan, insanın bu varsayılan değeri üzerinden diğer canlı ve cansız dünya üzerindeki tahakkümünü ve denetimini meşrulaştıran görüş; herşey insan için ilkesidir. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
Yeryüzünde sıcak bölgede yaşayan bireylerin en belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Daha ince ve uzun olma eğilimindedir. |
Hastalıklara karşı daha dirençlidirler. |
Derileri daha incedir. |
Vücut ısıları daha yüksektir. |
Kırışıklıkları daha azdır. |
Yeryüzünde sıcak bölgede yaşayan bireyler daha ince ve uzun olma eğilimindedir. Aynı hacme sahip olmalarına karşın, uzun olan bireylerin tıknaz olan bireylerden daha fazla yüzey alanına sahip olma eğilimindedir. Özellikle üye kemiklerinin uzunluğunun daha fazla olması, deri yüzeyinin artmasına yol açmaktadır. Böylece yükselen vücut ısısı daha hızlı kaybedilerek sıcağa karşı daha kolay uyarlanma sağlanmaktadır. Bu nedenle Tropikal Afrika’da yaşayan birçok insan topululuğunun gövdesine oranla kol ve bacakları daha uzun bir yapı taşımaktadır. Bu durumun tersi, Kuzey Kutbu’na yakın bölgelerde yaşayan insanlarda gözlemlenmiştir.Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Türk mutfağının en tanınmış tatlılarından olan baklavanın İngiltere'nin başkenti Londra'da "Yunan Geleneksel Tatlısı" olarak satılması ülkemizde 2011 yılında haber konusu edilmiş baklavanın kökenine ilişkin tartışmaların gün yüzüne çıkmasına neden olmuştur. Sözkonusu bu durum, birbirinden farklı iki kültürün çeşitli şekillerde temas etmesiyle alışveriş içine girmeleri, bu alışveriş sonucunda birbirinden alıp verdikleri öğelerin giderek birbirine karışması ve kökenlerinin bilinemez hale gelmesiyle ortaya çıkan bir süreç olarak yorumlanacak olursa aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilmesi doğru olur?
Kültürleme
|
Kültürleşme
|
Kültür şoku
|
Zorla kültürleme
|
Kültürel bütünleşme
|
11.Soru
Bir kültürün başka bir kültürü çeşitli nedenlerle etki altına alması ve giderek kendine benzetmesi bu sürecin sonunda da kendi içinde eritmesi sürecine ne ad verilir?
Kültürel Özümseme
|
Kültürel Gecikme
|
Kültürleme
|
Kültürlenme
|
Kültürel Yayılma
|
12.Soru
Yeni işlevselci yaklaşımın temsilcileri, işlevcilikte bütün insanların ortak temel ihtiyaçlarına vurgu yapan Malinowski’yi esas almakla birlikte, onu toplumsal örgütlenme içinde çatışmanın rolünü göz ardı etmekle eleştirir. Nitekim yeni işlevselcilere göre, dayanışma ve toplumsal sistemin sürekliliğini sağlayan kurumlar yanında düşmanlıklar, aileler arası yabancılaşma, otoriteye yönelen tehditler gibi süreçler de toplumsal hayatın olağan yönleridir. Yeni işlevselcilikle ilgili yukarıdaki açıklamada hangi kavrama yapılan vurgu, yeni işlevselciliğilin, işlevselci yaklaşımdan temel farkını ortaya koymaktadır?
Dayanışma
|
Toplumsal sistemin devamı
|
Çatışma
|
Toplumsal süreklilik
|
Temel ihtiyaçlar
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yazdıklarında değindiği konular nedeniyle antropolojinin babası olarak kabul edilir?
Herodotos |
Strabon |
Cicero |
Platon |
Aristoteles |
Antropolojik ilginin doğuşu, insan çeşitliliğine, farklı yaşam ve geçim biçimlerine dönük merakların ve bu çeşitliliği sergileyen yazının ortaya çıkmasıyla başlar. Genellikle Akdeniz ve Karadeniz dünyasındaki kültürel çeşitliliği tarihinde anlatan Herodotos, bu bakımdan antropolojinin babası sayılmıştır.
14.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi evrim düşüncesinin temelini oluşturanlardan biri değildir?
Jean-Baptiste Lamarck |
Herodotos |
Charles Lyell |
Georges Cuvier |
Aristoteles |
Evrim düşüncesi ile ilgili bilgilerin kökeni Antik çağa kadar uzanmaktadır. Bunlar arasında Herodotos bulunmamaktadır.
15.Soru
Prehistorya aşağıdakilerden hangisini esas alıp onun öncesini araştırır?
Tekerleğin icadı |
Nuh tufanı |
Yazının icadı |
Matbaanın icadı |
Amerika’nın keşfi |
Prehistorya kazılar ve yüzey araştırmaları yoluyla insanların yazı öncesi çağlardaki yaşam ve geçim biçimlerini, bu kazı ve yüzey araştırmalarından elde edilen üretim araçlarına, barınaklarına, ürettikleri küçük araç-gereçlere bakarak anlamaya çalışan, bu yolla insanın biyolojik evrim tarihine eşlik eden kültürel değişme tarzını göstermeye çalışan bir arkeoloji alanıdır. Doğru yanıt C’dir.
16.Soru
"Bir bireye ait kültürden söz edilemez" sözü kültürün hangi özelliğini vurgulamaktadır?
Kültür evrenseldir |
Kültür özeldir |
Kültür toplumsaldır |
Kültür bir soyutlamadır |
Kültür dinamiktir |
Bir bireye ait kültürden söz edilemez. Kültür toplumsal olarak kazanılır, yaşanır ve aktarılır. İnsan tek başına da kendince bir kültür icat edebilir ama bu icadın içinde yaşadığı kültüre aykırılığı onun dışlanmasına, marjinalize edilmesine hatta yaşamının tehlikeye girmesine yol açabilir. Her bireyin farklılıkları elbette vardır; ancak bu farklılıklar toplumsal hayatın koyduğu sınırlar içinde mümkündür. Doğru seçenek C'dir.
17.Soru
Toplumlarda kaynak ve iktidarın belli ellerde toplanması ve kaynak dağılımının eşitsiz oluşu, bunun bir çatışma potansiyeli olmasının yanı sıra kültürel değişmenin temel dinamiği de olması görüşüne; kültürün içindeki üretim ve dağıtım araçlarının nasıl şekillendiğine ve nasıl değişim geçirdiğine odaklanan antropoloji hangisidir?
Marksçı Antropoloji |
Simgeci/Yorumcu Antropoloji |
Bilişsel Antropoloji |
Kültürel Maddecilik |
İngiliz İşlevselciliği |
Marx değişmeyi meydana getiren koşulları incelerken toplumsal ilişkilerin uyumundan çok çatışmaları merkeze almıştı. Kuramsal temelini bu temel kabulden alan Marksçı antropolojiye göre de toplumların çoğunda kaynak ve iktidarın belli ellerde toplanması ve kaynak dağılımının eşitsiz oluşu, bir yandan bu dengesizliğin sürekli bir çatışma potansiyeli halinde sürüp gitmesine neden olan iktidar mücadelesine yol açtığı gibi, öte yandan kültürel değişmenin temel dinamiği de olmaktadır. Marksçı antropologlar dikkatlerini kültürün içindeki üretim ve dağıtım araçlarının nasıl şekillendiğine ve nasıl değişim geçirdiğine vermişlerdir. Doğru yanıt A’dır.
18.Soru
Kültür devrimiyle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Bir halkın yaşam tarzını, geleneklerini, inanç biçimini kökten değiştirmeye yönelik bir müdahaledir. |
1917 Ekim devrimiyle mülkiyetin ve dini kurumların kaldırılmaya çalışılması kültür devrimine örnektir. |
Kültür devrimi eski kültürün hızlı bir şekilde kaybolup yeni kültürün ortaya çıkması sonucunu doğurur. |
1949’da Çin’de iktidara gelen Komünist Partisi kültür devrimi yapmaya çalışmıştır. |
Kültür devrimi başarısızlıkla sonuçlanabilir. |
Kültür, maddî değişmeler yanında daha yavaş değişir. Önceki kültürel özellikler
kalıntılar halinde devam eder ve ancak zaman içinde etkisini azaltarak ortadan kalkabilir.Bu nedenle, eğer bir kültürden diğerine hızlı bir biçimde geçmek kast ediliyorsa, kültür devrimi olanaklı bir toplumsal dönüşüm biçimi değildir.
19.Soru
Tarihsel özgücü (historical particularist) yaklaşımı kuran kişi kimdir?
Edward Tylor |
Lewis Henry Morgan |
Franz Boas |
Bronislaw Malinowski |
A. R. Radcliffe-Brown |
Başlangıçta difüzyonist fikirleri benimsemiş olsa da, tarihsel özgücü (historical particularist) yaklaşımı kuran kişi Amerikalı antropolog Franz Boas’tır.
20.Soru
Kazılar ve yüzey araştırmaları yoluyla insanların yazı öncesi çağlardaki yaşam ve geçim biçimlerini, bu kazı ve yüzey araştırmalarından elde edilen üretim araçlarına, barınaklarına, ürettikleri küçük araç-gereçlere bakarak anlamaya çalışan, bu yolla insanın biyolojik evrim tarihine eşlik eden kültürel değişme tarzını göstermeye çalışan bir arkeoloji alanı aşağıdakilerden hangisidir?
Biyoarkeoloji |
Endüstriyel ve Kentsel Arkeoloji |
Etnoarkeoloji |
Tarihsel Arkeoloji |
Prehistorya |
Prehistorya: Kazılar ve yüzey araştırmaları yoluyla insanların yazı öncesi çağlardaki yaşam ve geçim biçimlerini, bu kazı ve yüzey araştırmalarından elde edilen üretim araçlarına, barınaklarına, ürettikleri küçük araç-gereçlere bakarak anlamaya çalışan, bu yolla insanın biyolojik evrim tarihine eşlik eden kültürel değişme tarzını göstermeye çalışan bir arkeoloji alanıdır. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ