9 Mayıs 1920’de işe başlayan ilk hükûmetle Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olarak bir Türk Asar-ı Antika Müdürlüğü kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra Eski Çağ bilimleri ve arkeolojiye verilen önem doğrultusunda Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve daha sonra Türk Tarih Kurumu adını alacak olan “Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti” kurulur. 1930 yılının sonuna doğru “Türk Tarihinin Ana Hatları” adlı eser kitap olarak basılmıştır. Yeni basım içinde yer alan “Tarih Tezi” farklı bir görüş olarak ortaya çıkar. Tarih ile birlikte arkeolojinin de çok iyi bilinmesi ve güçlenmesi gerekliliği gündeme getirilir. Avrupa’ya arkeoloji ve Eski Çağ dilleri ve tarihi üzerine lisans ve doktora çalışmaları için başarılı öğrenciler yollanmaya başlanır. Bu seçilmiş gençler arasında Remzi Oğuz Arık (Fransa), Ekrem Akurgal, Rüstem Duyuran, Halil Demircioğlu, Afif Erzen, Sedat Alp (Almanya-Berlin), Samim, Suat Sinanoğlu kardeşler (İtalya) ve daha sonra Jale İnan’ı (Almanya-Berlin) sayabiliriz.

5 Haziran 1972'de İsveç'in başkenti Stockholm'de "İnsan Çevresi Konferansı" toplandı ve konferans sonunda çevre konusundaki en eski uluslararası belgelerden biri olan "İnsan Çevresi Bildirgesi" yayınlandı. Bildirgede insanın içinde yaşadığı mekanla ilişkisi kuruldu.

Kültürel mirasın korunması süreçlerindeki katılımcı etkinliklerini; 1. Duyarlılık ve farkındalık yaratmaya yönelik etkinlikler,?2. Uygulamaya dönük etkinlikler,?olmak üzere iki temel bileşen altında toplayabiliriz.

Perge antik kenti Antalya-Aksu ilçesi sınırları içindedir.

Kültürel mirasın yönetimi, sadece bir ya da birden fazla taşınmazın bir araya gelmesi ile oluşan tarihsel alanların korunmasını amaçlayan yalın bir eylem değildir. Çünkü korunacak ve doğal olarak gelişimi sağlanacak olanlar sadece taşınmazlar değil, o alanda yaşayan toplum, o alanda yüzyılların birikimi ile oluşmuş soyut kültürel değerler, gelenekler, sosyal ve ekonomik ilişkiler, özetle “yaşam”dır. Bu bağlamda tarihsel çevre ve miras niteliğindeki yapılar bir yaşamın ayrılmaz birer altlığı olarak bir kez daha önem kazanmaktadır. Bu nedenle iyi bir yönetim planına dayalı bir alan yönetiminin, niteliği ve ölçeği ne olursa olsun şu araçlara gereksinimi vardır: 1. Yasal Araçlar, 2. Yönetimsel Araçlar, 3. Parasal Araçlar, 4. Koruma Araçları, 5. Sosyal Araçlar.

Feilden ve Jokilehto’ya göre uzun dönemli eylem planı 30 yıldır.

Çatalhöyük, 2863 sayılı kanunun 2.ek maddesi kapsamı dışında hazırlanan yönetim planı örneklerindendir. Doğru cevap E’dir.

Söz konusu döneme “Neolitik” dönem adı verilir. Arkeolojik kültürel mirasın başlangıcı için neolitik dönem büyük önem taşımaktadır. Bu süreçte ekonomik yapıda ve sosyal örgütlenmede ortaya çıkan ve büyük bir nüfus artışına neden olan gelişmeler yaşanmış, toplayıcılıktan yerleşik düzene geçişle başlayan ve adına “Neolitik Devrim” dediğimiz bir oluşum başlar. Neolitik devrimle birlikte kentsel devrimin, yani yaşam alanları ile birlikte yerleşim birimlerinin de oluşması, kültürel miras olarak nitelendirdiğimiz maddi kültür varlıklarının yaşama uygun bir biçimde üretiminin başlangıcını oluşturur.

Tarih öncesi uygarlıklar olarak yazına geçen, insanoğlunun Buzul çağını yaşadığı dönem Paleolitik Çağ olarak bilinir. Kimi bilim adamları, bu evreyi “Eski Taş Çağı” olarak adlandırırlar.

Yönetim değerlendirmesi

Türkiye’de 3.derece arkeolojik sit alanı sayısı 918’dir.

Dünya Miras Listesi

Alan yönetiminin iki kapsamı vardır. Bunlar “konu kapsamı” ve “mekânsal kapsam”dır. Konu kapsamı içerisinde, sit alanları ve ören yerleriyle bağlantı noktalarının ve etkileşim alanlarının bir bütün olarak korunması, geliştirilmesi, yönetim planının hazırlanması, onaylanması, planın uygulanması ve denetlenmesi gibi temel konular bulunmaktadır. Mekânsal kapsam ise alan yönetiminin gerektirdiği yönetim planı içinde yer alan sit alanı ya da ören yeridir.

Türkiye’de arkeolojik alanlar Arkeolojik Sit ve Kentsel sit olarak iki ayrı şekilde değerlendirilerek koruma ve kullanma koşulları belirlenmiştir. Arkeolojik Sit: İnsanlığın var oluşundan günümüze kadar ulaşan eski uygarlıkların yer altında, yer üstünde ve su altındaki ürünlerini, yaşadıkları devirlerin sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini yansıtan her türlü kültür varlığının yer aldığı yerleşmeler ve alanlardır. Kentsel sitler, mimari, mahalli, tarihsel, estetik ve sanat özelliği bulunan ve bir arada bulunmaları sebebiyle teker teker taşıdıkları kıymetten daha fazla kıymeti olan kültürel ve tabii çevre elemanlarının birlikte bulundukları alanlardır.

Analiz ve değerlendirme evresi, yönetim planı hazırlama sürecinin 2. aşamasıdır. Bu süreçte aşağıda verilen konu başlıkları ile ilgili analiz ve değerlendirme çalışmalarının yapılması gerekmektedir.

Arkeolojik ve kentsel sit alanları

Üç boyutlu (3D) modellemeler ve hologram teknikleri ve animasyon kullanarak yapılan dönemsel kurgular/canlandırmalar

ICOMOS tarafından 1964 yılında düzenlenen Tüzüğün 5. maddesinde: “Anıtların Korunması, her zaman onları herhangi bir yararlı toplumsal amaç için kullanmakla kolaylaştırılabilir...” denilen uluslararası düzenleme “Venedik Tüzüğü’dür.

1983 yılında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası kabul edilmiştir. Bu yasanın tümü değerlendirildiğinde, kendisinden beklenen ve Türkiye’nin çağdaş koruma dünyasında yerini almasını sağlayacak düzeyde olmadığı kolayca söylenebilir.

Arkeolojik mirasın ihya edilememesindeki sorunların çözümünde çıkış noktası Katılımdır.