Odyolog bakım ve rehabilitasyon hizmeti alan bireylerin işitme duyarlıklarını takip eder, yeti kaybına yönelik testleri kullanarak ölçümler yapar, gerekli olduğu durumlarda ise bireyin gereksinimi olan yardımcı cihazın belirlenmesi ve kullanılmasında görev alır. Bunun yanı sıra eğer bireyde işitme engeli varsa buna yönelik uygun eğitim programlarının hazırlanmasında; işitme engeli yoksa bireylerin işitme duyularını koruma ve yeti kaybını önlemeye yönelik çalışmalar yapar. Doğru cevap B'dir.

Şe_k_i_l_ _1_._1_ _Z_e_d_e_l_e_n_m_e_,_ _Y_e_t_e_r_s_i_z_l_i_k_,_ _E_n_g_e_l_ _K_a_v_r_a_m_l_a_r_ı _İl_i_şk_i_ _Ör_n_e_ği_

İç kulak ise salyangoz, yarım daire kanalları ve işitsel sinir uçlarından oluşur

1977’de yayımlanan DSM-III’ün zihinsel engelli terimi yerine gelişimsel gerilik tanımının kullanılmasına vurgu yaparak, bu bireylerin yalnızca zeka testlerinden aldıkları puanların normal bireylerden geride olmasını bir tanı kriteri olarak değerlendirmemesi, bireylerin uyumsal davranışlardaki geriliğin ve bu geriliğin ortaya çıktığı yaşın önemine vurgu yapması açısından dikkat çekici bir gelişmedir. Doğru cevap C'dir.

Rehabilitasyon, doğuştan bir yetersizliğe sahip olmanın yanı sıra, sonradan yaşanılan birtakım sorunlar nedeniyle de yetersizliği olan bireylerin yetersizlikten kaynaklanan sorunlarını en aza indirmek ve giderek işlevde bulunma düzeyini arttırmak, bu bireyleri iş yapabilecek duruma getirmek ve topluma tam katılımını sağlamak amacıyla verilen sağaltım hizmetlerinin tümüne denir.  Cevap A’dır. 

Rehabilitasyon hizmetleri, korucu rehabilitasyon, tıbbi rehabilitasyon, mesleki rehabilitasyon, psikososyal rehabilitasyon, ev rehabilitasyonu ve toplum temelli rehabilitasyon aşamalarından oluşmaktadır.  Doğru cevap D’dir. 

Şekil 3.1 Engelli Bireylere Verilen Bakım ve Rehabilitasyon Hizmetleri

1900-1970 yılları arası kabul edilen, yukarıdaki özellikleri barındıran paradigma kurumsal paradigmadır.

Evde bakım hizmeti alan bakıma gereksinimi olan engelli bireylerin gerekli olduğu durumlarda ve istenildiğinde devlete ait resmi bakım ve rehabilitasyon merkezlerinden geçici olarak bakım hizmeti almasını kapsayan geçici (misafir) bakım hizmetlerine ilişkin yasal alt yapı 2010 yılında çıkarılan “Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik” kapsamında  oluşturulmuştur. Doğru cevap C'dir. 

Engelli bireye verilecek bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin kurulan ekibin merkezinde birey ve ailesi yer almalıdır. Doğru cevap " A" dır.

Karma (total) yaklaşım işitme yetersizliği olan bireylerin hem kendileriyle hem de işiten akranlarıyla gerçek anlamda iletişim kurabilmelerini amaçlamaktadır.

2005 yılında kabul edilen 5378 sayılı Özürlüler Kanunu bu alanda düzenlenmiş en kapsamlı kanundur. Kanun, yapısı bakımından engellilerin o güne kadar elde edemediği birçok hakkı kapsaması açısından önemli bir yere sahiptir. Bununla birlikte engellilik, ilk kez sosyal politika kapsamında ele alınmış ve bu nedenle bir anlayış değişimine de gidilmiştir. Ayrıca 5378 sayılı Kanun’da BM ve AB’nin engellilere yönelik standart normlarının etkileri de açıkça görülmektedir. Doğru cevap C'dir.

İşlevsel işitme kaybı: İşlevsel işitme kaybında biyolojik anlamda bir sorun olmamasına karşın bireyler sesleri işitemezler. Bu tür bir kaybın genellikle psikolojik ve sosyal nedenlere bağlı olarak ortaya çıktığı belirtilmektedir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yukarıda görev tanımı verilen personel sosyal hizmet uzmanına aittir. Dolayısıyla doğru seçenek C şıkkıdır.

1950’lerde ilk defa yayımlanan Ruhsal Hastalıkların Tanı Kitabı DSM-I engellilik kavramını zekâ puanlarını temel alarak tanımlamış, aynı kitabın 1973’deki sürümü olan DSM-II de ise zekâ puanına ek olarak bu bireylerin uyumsal davranışlarının da değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir. 

Annenin şeker hastası olması, hamilelik döneminde kan zehirlenmesi sorunu yaşaması, Rh uyuşmazlığı, madde bağımlılığı gibi faktörlere bağlı olarak ta bebekte işitme kaybı ortaya çıkabilmektedir. Genetik faktörler ve enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra erken doğum (prematüre doğum) da işitme kaybının ortaya çıkmasında önemli nedenler arasındadır.

Ülkemizde engellilere yönelik politikalar ve kurumsal yapılanmadaki temel dönüşüm 1990’lı yılların ikinci yarısından itibaren başlamıştır. Bu dönem aynı zamanda Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB)’ne üyeliğinin resmen onaylandığı bir zaman dilimine de denk gelmektedir. Buraya kadar özetlenecek olursa 1982 anayasası ülkemizde bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin temelini oluşturmuş, engellilere yönelik yasal gelişmeler de 1990 yılından sonra AB uyum süreci nedeniyle hız kazanmıştır diyebiliriz. Doğru cevap E'dir.

FM ve kızılötesi sistemler, işitme yetersizliği olan bireylerin eğitim süreçlerinde kullanılan ve ses yükseltici sistemlerden daha iyi yararlanmalarını sağlayan işitmeye yardımcı teknolojilerdir.

Evde bakım hizmetleri özel gereksinimli bireye kendi yaşadığı ortamda sunulan tıbbi hizmetleri, kişisel bakım hizmetlerini ve psiko-sosyal hizmetleri kapsar. Özel gereksinimli bireyin kendi evinde yaşamını bağımsız şekilde sürdürmesini sağlamak evde bakım hizmetlerinin temel amacını oluşturur. 

Doğru seçenek D şıkkıdır. Diğer şıklarda verilenler ise kurumsal rehabilitasyon hizmetlerini kapsamaktadır.