İlk başvuru sonrasında kredi talep eden firmalara bildirilen red cevaplarının en yaygın nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Kredi talep edenin hukuken borçlanma ehliyeti olmaması veya kredi talebinin firmanın yetkili organlarınca yapılmaması,
• Kredi isteğinin bankaca kabul edilebilir ekonomik bir nedene dayanmaması,
• Firmanın likidite durumunun borç ödemeye elverişli olmaması,
• Firmanın öz sermayesinin yetersiz olması,
• Borçlanma oranının yüksek olması,
• Fiktif (gerçek olmayan) işlemlerle firmanın kârlı ve öz sermayenin yüksek gösterilmesi,
• Firmanın geçmiş yıllar faaliyet sonuçlarının başarısız görülmesi,
• Firma yöneticilerinin yeterli bilgi ve beceriye sahip olmamaları.

Kredi kuruluşları tarafından kullandırılacak azami kredi, başvuruda ibraz edilen fatura bedelinin %
80’i kadardır. Birey hakkında yapılan kredi soruşturması ve bahsi geçen skorlama sistemi ile elde edilen sonuca göre kredi tutarı belirlenmektedir. Aylık taksitler kişinin ya da ailenin aylık net gelirlerinin %60’ını geçememektedir.

Kredi kullandırma bir seri işlemin yapılması sonrasında gerçekleşir. Müşteri tarafından kredi başvurusunun yapılmasıyla başlayan ve kredinin tasfiye edilmesine kadar geçen süreleri kapsayan işlemlerin tümüne kredilendirme süreci adı verilir.

Sorunlu Kredilerin Ekonomi Üzerindeki Etkisi

• Maliyet enflasyonu artar
• Vergi gelirleri düşer
• Piyasa olumsuz etkilenir
• Üretim ve istihdam olumsuz etkilenir.

Diğer seçenekler Sorunlu Kredilerin Bankaya Etkisi konu başlığı altındadır. 

Tasarruf ve kredi kurumları ise özellikle konut kredileri üzerinde yoğunlaşmış kurumlardır. Değişken
faizli kredi veren bu tip kuruluşlara gelişmekte olan ülkelerde rastlamak mümkün değildir.

 Bu bilgilerin tamamı Risk Merkezi’nce saklanarak gerekli durumda bankalara gönderilir. Dolayısıyla cevap E seçeneğidir.

Finansal sorunlar: Bir firma, kısa vadeli borçlanma hızındaki artış, nakit akışındaki aksamalar, alacak tahsil süresinin uzaması ve borçlanmada yaşanan aksaklıklar gibi nedenlerle, kredi borçlarını geri ödemede sorunlar yaşayabilir.

Güvenlik (Emniyet) ilkesi: Bu ilke kredilerin geri dönüşü için gerekli tedbirlerin alınması, kredi türlerine göre uygun teminatların alınması, teminatların noksansız ve kusursuz olarak tesis edilmesi gibi hususları kapsamaktadır.

Vadesi geldiği halde ödenmeyen alacak gecikmiş alacak iken, vadesi gelmediği halde erken istenen ve “Muaccel” olarak adlandırılan krediler de sözkonusu olabilmektedir. Örneğin 12 taksitle bankaya ödenecek bir kredinin bir taksitinin ödenmemesi durumunda, kalan taksitlerinin banka tarafından vadesinden önce talep edilmesi yönünde firma ile banka arasında bir sözleşme olması durumunda muaccellik durumu (acil hale gelme) ortaya çıkar.

Sorunlu kredilere yol açan faktörler genel ekonomiden veya kredi verilen sektörden kaynaklanabilir:
Ürünün özellikleri, talep yetersizliği, teknolojik değişimler, hammadde temin ve yer koşullarının olumsuz etkilenmesi, satış yer ve koşullarının olumsuz etkilenmesi, global ekonomik olumsuzlukların dışarıya açık sektörleri etkilemesi, girdi maliyetlerindeki olumsuz gelişmeler, haksız ve yıkıcı rekabet ortamı ve sektöre ilişkin mevzuat değişiklikleri gibi.

Kredi İzleme Yöntemleri

Bankalar, verdikleri krediye ilişkin gerekli izlemeyi yaparken birçok alternatif yöntem kullanabilirler. Bu yöntemlerden en çok kullanılanları şunlardır (Yazıcı, 2011, 149-150):

• Sektörün izlenmesi: Bir banka ekonomideki sektörleri de izlemelidir. Böylelikle banka, olumsuz bazı gelişmelerin yaşandığı sektörleri tespit edebilecektir. Bu sektörlerde bulunan kredi müşterilerinin, bu olumsuz gelişmelerden etkilenip etkilenmediğini etkileniyor ise ne denli etkilendiğini incelemeye alabilir.

• Krediye ilişkin vade ve kullanım amaçlarının izlenmesi: Kredi geri ödemelerinde, müşterilerin zorlanmaması için banka, verilen kredinin amaca uygun olup olmadığını denetleyebilir. Alımlara istinaden verilen kredilerde, bankanın alımlara ilişkin belgeler talep etmesinin nedenlerinden biri de budur.

• Müşterinin mevcut krediye ilişkin performansının izlenmesi: Banka kredinin sorunlu bir kredi haline dönüşme olasılığını takip etmede, limit aşımları, kredi taleplerinin sürekliliği ya da sıklığı, kredi limitlerinin doluluğu gibi kredi müşterisinin kredi performansına ilişkin bazı göstergeleri de takip edebilir.

• Kredi donukluklarının izlenmesi: Banka verilen kredinin amaca uygun kullanılıp kullanılmadığını takip için kredi donukluklarını takip edebilir.

• Faiz ve komisyon tahsilâtlarının izlenmesi: Banka müşterisinin sadece anapara değil, aynı zamanda faiz ve komisyon ödemelerini de düzenli yapması gerekir. Bu ödemelerde aksama olması firmanın mali yapısında olası bir bozulmanın işareti olabilir. Bu sebeple banka, kredi müşterisinin faiz ve komisyon ödemelerini takip edebilir.

• Firma yetkililerinin ve ortaklık yapısının izlenmesi: Kredi müşterisi firmanın, gerek önemli yetkililerinin, gerekse de ortaklarının mevcudiyetleri, payları banka tarafından izlenen bir başka konudur.

• Basında yer alan haberlerin izlenmesi: Banka, kredi kullanan firmanın gerek tüzel gerekse de sahiplerinin gerçek kişiliklerine ilişkin basında çıkan haberleri takip edebilir. Böylelikle krediyi sorunlu hale düşürecek olası bir gelişmeye ilişkin fikir edinebilir.

• Finansal kurumlar ile ilişkilerin izlenmesi: Banka, kredi müşterisinin başka finansal kurumlar ile ilişkilerini de izleyebilir. Kredi müşterisinin başka finansal kurumlar ile ilişkisinde sorunlar yaşaması, mevcut kredinin sorunlu kredi haline dönüşme olasılığını gündeme getirir.

• Finansal verilerin izlenmesi: Banka, kredi müşterilerine ait firma bilançoları, gelir tabloları mizan, nakit akım tabloları gibi finansal tablolarını takip edebilir, finansal verilerini gözlemleyebilir. Böylelikle kredinin sorunlu kredi haline dönüşme ihtimali, sürekli olarak gözlemlenebilir.

Taşınır Rehni
Altın ve diğer kıymetli madenler, hisse senedi, vesaik, emtia, ürün ve mal, taşıt ve plaka taşınır rehni
kapsamında değerlendirilir.
Altın Rehni: Sikke, külçe altın veya altın ürünlerinin rehnedilmesi karşılığında kredi kullandırılabilir.
Rehin alınacak basımlı altınların, sahte ve düşük tartılı külçe altınlar ile altın ürünlerinin 14 ayardan
düşük olmamasına dikkat edilir.
Hisse Senedi Rehni: Sermaye Piyasası Kanunu’na göre ihraç edilmiş ve borsaya kote edilmiş (borsa
cetveline geçmiş) hisse senetleri karşılığında bölge başkanlığı ve şubeler tarafından resen kredi açılmaz,
bu konudaki talepler ticari krediler daire başkanlığı’na intikal ettirilir.
Emtia, Ürün ve Mal Rehni: Ticari, zirai ve sınaî malların, menkul rehni hükümleri çerçevesinde,
bankaya rehnedilmesi karşılığında banka yetkililerinin bilgisine istinaden kredi kullandırılır.
Vesaik: Sevk vesaiki (sadece deniz konşimentolarını içeren vesaik) teminat alınmak suretiyle
ihracatçı müşterilere kredi kullandırılması mümkün olup, bu konuda izin alınmak yoluyla işlem
yapılabilir.
Taşıt ve Plaka Rehni: Taşıtlar üzerine rehin işlemi yapılmasıdır. Genellikle çok eski taşıtlar bankaca
rehine kabul edilmez.

Birinci grup- standart nitelikli krediler ve diğer alacaklar
• İkinci grup- yakın izlemedeki krediler ve diğer alacaklar
• Üçüncü grup- tahsil imkanı sınırlı krediler ve diğer alacaklar
• Dördüncü grup- tahsili şüpheli krediler ve diğer alacaklar
• Beşinci grup- zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar
• Donuk krediler ve diğer alacaklar

Günümüzde bireysel kredilerin kullanım amaçları şu şekilde sıralanmaktadır: 1. Carî tüketim harcamaları, 2. Dayanıklı tüketim malı alımları, 3. Otomobil alımları, 4. Konut alımları

Banka İşlemlerindeki Erken Uyarı Sinyalleri

Banka, kredi müşterisine ilişkin sorunlu kredi ihtimaline dair bazı erken uyarı sinyallerini müşterinin bankalar ile ilgili işlemlerinden de elde edebilir. Bu kanalla elde edilebilecek sinyallerden bazıları şunlardır;

• Teminat senetlerinin temdit edilmesi

• Hatalı planlama

• Önemli boyutlarda kısa vadeli kredi kullanımı

• Kredi taleplerindeki miktar artışları

• Kredi taleplerinin sıklaşması

• Protestolu senetlerin varlığı veya bunlardaki artış