Bireylerarası ilişkileri kapsayan güç ve başarı, ilişki kurma ve bağlanma, kontrol altında tutma gereksinimleri gibi sosyal güdüler insanların davranışları üzerinde öğrenilmemiş güdüler kadar etkilidir.

Duygularla birlikte ortaya çıkan fizyolojik tepkiler yalan makinasının da çalışma temelini oluşturur. Olağandan farklı şekilde ortaya çıkan kalp atışındaki artış, ağız kuruması ve benzeri fizyolojik belirtiler kişinin heyecanlandığını ve olağan durumdan farklı tepkiler verdiğini ortaya koyarak kişinin yalan söyleyip söylemediği hususunda karar verilmesini sağlamaktadır.

En Uygun (Optimal) Düzeyde Uyarılma Kuramına göre, organizma sürekli olarak belirli bir uyarılma düzeyinde kalmak ister. Belirli bir uyarılma düzeyinin altına düştüğünde organizma çevresinde daha çok uyarıcı arar. Buna karşın organizma en uygun uyarılma düzeyinin üzerinde bir uyarılma halindeyse, daha sakin bir çevre arayarak belirli bir uyarılma düzeyini sürdürmeye çalışır.

Nesne devamlılığı bilişsel gelişim dönemlerinden duyusal motor döneminde görülmektedir.

Plutchik bireylerin uyum sağlayıcı davranışlarını güdüleyen duyguları sekiz temel kategoriye ayırmıştır.

Freud’a göre bütün insan davranışları iki temel biyolojik içgüdü tarafından yönlendirilmektedir. Cinsellik ve saldırganlığa bağlı olarak ortaya çıkan bu içgüdüler yaşam içgüdüsü ve ölüm içgüdüsüdür.

Bireylerin yaşadıkları duygular kendi davranışlarını harekete geçirebildiği gibi aynı zamanda diğer insanların da davranışlarını harekete geçirebilmektedir. Bireylerin yaşadıkları duygular bulundukları ortamın duygusal atmosferini de değiştirebilmektedir. Öfkeli bir şekilde eve gelen koca evdeki ortamın da benzer şekilde kendi duygu durumundan etkilenmesine neden olabilecektir. Yine aynı şekilde neşeli ve mutlu bir şekilde derse giren bir öğretmenin bu duygu durumu sınıftaki diğer öğrencileri de etkileyecektir. Bir nevi duyguların bulaşması olarak da adlandırabileceğimiz bu durum sonucunda sadece bireyin kendisi değil çevresindeki diğer bireylerin de davranışları bu duygu durumundan etkilenir hale gelecektir.  

Ödünleme mekanizmasını inşa eden kuramcı Alfred Adler.

Kısaca bireyin herhangi bir şey hakkındaki hissettikleri olarak tanımlanabilecek olan duygular aslında harekete geçmeyi sağlayan dürtülerdir ve birey olarak insanın yaşamla baş edebilmesi için acil plan yapabilecek şekilde programlanmıştır. Duygu sözcüğü kök itibariyle Latince hareket etmek anlamına gelen “motere” kelimesinden türemiştir. Bir başka ifade ile duygu kelimesi anlam olarak “Emotion” (E-motion) yani hareket halindeki enerjiden gelmektedir.

Psikoseksüel gelişim dönemleri; oral dönem (0-18 ay), Anal dönem (18 ay-3,5 yaş), Fallik dönem (3-5 yaş), Gizil dönem (6-12 yaş), Genital dönem (12-18 yaş) olmak üzere 5 farklı dönemden oluşmaktadır.

Yaşam boyu gelişim insan ömrü süresince doğum öncesinden başlayarak ölüme kadar olan süreç içerisinde gerçekleşen değişimi ele alır. Geçmişten bu yana yaşam boyu gelişimi inceleyen gelişim psikolojisi alanında birçok yenilikler ve değişimler meydana gelmiştir. Gelişim psikolojisinde yaşam boyu gelişime ilişkin gelinen nokta, gelişim sürecini sadece betimlemekten ziyade değişim ve farklılaşmayı açıklayıcı bir biçimde ortaya koymaya yöneliktir.

İçgüdü Kuramı: Belirli bir türün tümünü yansıtan karakteristik davranış yapıları içgüdü olarak tanımlanmaktadır. Leyleklerin mevsime göre göç etmesi, örümceklerin ağ örmeleri gibi davranışlar belli bir türe özgü davranış yapılarını ortaya koymaktadır.

Bireyin duyguları bireyi harekete geçirdiği gibi belli bir işi gerçekleştirme aşamasında bireyin performansını da etkilemektedir. Belli bir işte başarı sağlama adına duygu yoğunluğunun en uygun seviyede olması gerekir. Yerkes-Dodson Yasası olarak bilinen yasaya göre herhangi bir işten önce kişideki kaygı düzeyinin çok yüksek olması bireyin aslında rahatlıkla gerçekleştirebileceği bir işi yaparken sıkıntı yaşamasına neden olabilmektedir. Öte yandan çok az duygu yaşamak; örneğin yapılacak işle ilgili çok az kaygı yaşamak da kişinin performansına olumsuz şekilde etki edebilmektedir. Bir sporcu bir müsabakadan önce müsabakayı hafife aldığında ya da olduğundan fazla duygu yoğunluğu yaşayarak aşırı kaygılandığında sonuçları itibariyle performansında sorunlar yaşayabilecektir.

Karmaşık işlemler dönemi, Piaget'in bilişsel gelişim kuramını oluşturan evrelerden biri değildir.