Borsaların Yapısı ve İşleyişi Final 19. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türkiye’de menkul kıymetlerinin alım satım işlemlerinin takası konusunda 1986-1988 yıllarını kapsayan dönem için, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Menkul kıymetlerin teslimi ve bedellerin ödenmesine ilişkin taahhütler aracılarla yürütülmekteydi. |
Satılan paylar üyeden üyeye fiziki teslim esasına göre yürütülmekteydi. |
Takas sisteminin bulunmaması ve alım satım konusu olan değerli kağıtların kaydındaki eksiklikler kaydileştirme için de engel oluşturuyordu. |
Takas sisteminin olmadığı dönemde, her üyenin adına güvenli bir bölüm yapılmıştı. |
İsteyenlere kiralık kasa veriliyor orada saklanıyordu. |
Türkiye’de menkul kıymetlerinin alım satım işlemlerinin takası yani sermaye piyasalarında gerçekleştirilen alım satım işlemlerinden doğan menkul kıymetlerin teslimi ve bedellerin ödenmesine ilişkin taahhütlere ait işlemlerin yapılması, 1986-1988 yıllarını kapsayan dönem içerisinde aracısız olarak işlem tarafları arasında gerçekleştiriliyordu. Bu nedenle cevap “A” seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıda Takasbank ile verilenlerden hangisi yanlıştır?
Borsa İstanbul dışında diğer ortakların payı %5'i geçememektedir. |
Temel amacı ilgili mevzuat çerçevesinde takas ve saklama hizmetleri vermektir. |
1995 yılında İMKB Takas ve Saklama Bankası AŞ unvanıyla kurulmuştur. |
Mevduat kabul etmektedir. |
Yatırımcının paylarını kendi adına saklamasına olanak sağlar. |
Takasbank, 8 Ağustos 1995 tarihinde İMKB Takas ve Saklama Bankası AŞ
unvanıyla mevduat kabul etmeyen bir bankaya dönüşmüştür. 1999 yılında yürürlüğe konulan bir uygulama ile Takasbank’ta payları fiziki olarak ortadan kaldırmak için “Müşteri İsmine Saklama” sistemine geçilmesi ile yatırımcının paylarını kendi adına saklamasına olanak sağlandı. Bankanın en büyük ortağı olan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın (İMKB) unvanının Borsa İstanbul A.Ş. olarak değişimine paralel olarak İMKB Takas ve Saklama A.Ş. unvanı da, 11 Nisan 2013 tarihinden itibaren “İstanbul Takas ve Saklama Bankası AŞ (Takasbank)” olarak değiştirilmiştir. Temel amacı ilgili mevzuat çerçevesinde takas ve saklama hizmetleri vermek, finansal hizmetleri ve her türlü iktisadi faaliyeti gerçekleştirmek suretiyle ülkemiz piyasalarının rekabet gücünü artırmaktır. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası’nda faaliyet gösteren piyasalardan biridir?
I- Kıymetli Madenler Piyasası
II- Kıymetli Madenler Ödünç Piyasası
III- Elmas ve Kıymetli Taş Piyasası
I |
I-II |
I-III |
II-III |
I-II-III |
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası’nda faaliyet gösteren piyasalar şunlardır:
• Kıymetli Madenler Piyasası
Standart ve standart dışı altın, gümü, platin ve paladyum üzerine spot işlemleri
yapılır
• Kıymetli Madenler Ödünç Piyasası
Altına dayalı ödünç ve sertifika işlemleri yapılır
• Elmas ve Kıymetli Taş Piyasası
Elmas ve kıymetli taşlar işlem görür.
Doğru cevap E şıkkıdır.
4.Soru
Emtialar temel olarak kaç gruba ayrılmaktadır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Emtialar temel olarak 4 gruba ayrılmaktadır:
• Petrol, doğal gaz ve kömür gibi enerji kaynakları
• Kıymetli madenler ve temel madenler
• Tahıl gibi tarım ürünleri
• Koyun, inek gibi çiftlik hayvanları
5.Soru
Teminat mektubu dışındaki, teminat yatırma, çekme işlemleri aracı kuruluşlar tarafından
Takasbank ekranları kullanılarak gerçekleştirilmektedir, Aracı Kurumlar ve Portföy
Yönetim şirketleri kendilerine Kurul veya Takasbank tarafından bildirim yapılmasını takip
eden kaç iş günü içerisinde teminatları Takasbank’a tevdi etmekle yükümlüdür?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Teminat mektubu dışındaki, teminat yatırma, çekme işlemleri aracı kuruluşlar tarafından Takasbank ekranları kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Aracı Kurumlar ve Portföy Yönetim şirketleri kendilerine Kurul veya Takasbank tarafından bildirim yapılmasını takip eden 5 iş günü içerisinde teminatları Takasbank’a tevdi etmekle yükümlüdür.
6.Soru
Menkul kıymet takas sistemini işleten ve bununla birlikte menkul kıymetlerin ilk kaydının yapılması (ihraç) ve menkul kıymet hesaplarının en üst seviyede merkezi olarak tutulması faaliyetlerinden en az birini yerine getiren kurum hangisidir?
Borsa İstanbul |
Takasbank |
Merkezi Kayıt Kuruluşu |
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası |
Sermaye Piyasası Kurulu |
Menkul kıymet takas sistemini işleten ve bununla birlikte menkul kıymetlerin ilk kaydının yapılması (ihraç) ve menkul kıymet hesaplarının en üst seviyede merkezi olarak tutulması faaliyetlerinden en az birini yerine getiren kurum Merkezi Kayıt Kuruluşu'dur. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Altının en çok korelasyona sahip olduğu emtia nedir?
Bakır |
Bronz |
Gümüş |
Petrol |
Platin |
Altın, endüstriyel uygulamalarda talep edilen bakır ve platin gibi metaller de dahil olmak üzere diğer emtialarla daha az korelasyona (bağıntıya) sahip olmaktadır. Genellikle altının gümüşle korelasyonu iş döngülerine paralel hareket etmektedir.
8.Soru
Sermaye piyasası mevzuatında ve yatırım fonu iç tüzüğünde borsada işlem görebileceği
belirtilen yatırım fonu katılma belgeleri, hangi kurum yazılı isteği üzerine borsa kotuna alınır?
SPK |
Borsa İstanbul |
Vergi Dairesi |
Ekonomi Bakanlığı |
Merkez Bankası |
Sermaye piyasası mevzuatında ve yatırım fonu iç tüzüğünde borsada işlem görebileceği
belirtilen yatırım fonu katılma belgeleri, SPK’nın yazılı isteği üzerine borsa kotuna alınır.
Doğru cevap A şıkkıdır.
9.Soru
Hangisi Takasbank'ın görevlerinden biri değildir?
Saklama faaliyeti yürütmek |
Mutabakat sistemleri kurmak |
Fekketmek (kayıt silmek) |
Konkordato taleplerine karar vermek |
Piyasa işletimi yapmak |
Takasbank'ın konkordato işlemlerini karara bağlamak gibi bir görevi yoktur. Diğer şıklardaki faaliyetler ise görev alanı kapsamındadır. Doğru yanıt 'D'.
10.Soru
.... sürdürme seviyesi teminat tutarının toplam teminat ve geçici kar/zarar toplamına bölünmesi ile elde edilir.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Özel emirler |
Zaman önceliği kuralı |
Fiyat önceliği kuralı |
Risk oranı |
Tek fiyat yöntemi |
Risk oranı, sürdürme seviyesi teminat tutarının toplam teminat ve geçici kar/zarar
toplamına bölünmesi ile elde edilir.
11.Soru
Takas Bankasının kurulmasındaki en önemli sebep aşağıdakilerden hangisidir?
Diğer bankaların yükünü azaltmak |
Hisse alıp satan müşterilerin mağduriyetlerini en aza indirmek |
Çiftçiye kredi verebilecek bir banka kurmak |
Esnafa kredi bulabilecek bir banka kurmak |
Mudilerin yurt dışına daha rahat döviz gönderebilmelerini sağlamak |
Takasbank'ın en önemli görevi borsada işlem gören emtia ve paranın güvenli bir biçimde el değiştirmesidir. Bu nedenle özel bir tür banka sayılabilir. Doğru yanıt 'B' seçeneğinde verilmiştir.
12.Soru
SPAN analizi kullanılarak portföylerin risk yönetimini hesaplama adımları aşağıdakilerden hangisinde doğru sırayla verilmiştir?
Ürün Grubu Risk Analizi - Ürün Grupları Arası Risk Analizi - SPAN Risk Değerinin Hesaplanması - Başlangıç Teminatının Hesaplanması - Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması |
Başlangıç Teminatının Hesaplanması - Ürün Grubu Risk Analizi - Ürün Grupları Arası Risk Analizi - SPAN Risk Değerinin Hesaplanması - Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması |
Başlangıç Teminatının Hesaplanması - Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması - Ürün Grubu Risk Analizi - Ürün Grupları Arası Risk Analizi - SPAN Risk Değerinin Hesaplanması |
SPAN Risk Değerinin Hesaplanması - Ürün Grubu Risk Analizi - Ürün Grupları Arası Risk Analizi - Başlangıç Teminatının Hesaplanması - Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması |
Başlangıç Teminatının Hesaplanması - SPAN Risk Değerinin Hesaplanması - Ürün Grubu Risk Analizi - Ürün Grupları Arası Risk Analizi - Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması |
SPAN, aynı dayanak varlığa bağlı sözleşmeleri gruplandırarak analiz eder. Takasbank, SPAN risk analizini kullanarak portföylerin risk yönetimini adımlarla yapar. • 1. Adım: Ürün Grubu Risk Analizi • 2. Adım: Ürün Grupları Arası Risk Analizi • 3. Adım: SPAN Risk Değerinin Hesaplanması • 4. Adım: Başlangıç Teminatının Hesaplanması • 5. Adım: Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanmasıdır. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi emtia olarak değerlendirilmez?
Petrol, doğal gaz ve kömür gibi enerji kaynakları |
Tahvil ve paylardan oluşan portföyler |
Kıymetli madenler ve temel madenler |
Tahıl gibi tarım ürünleri |
Koyun, inek gibi çiftlik hayvanları |
Emtialar temel olarak 4 gruba ayrılmaktadır: 1-Petrol, doğal gaz ve kömür gibi enerji kaynakları, 2- Kıymetli madenler ve temel madenler, 3-Tahıl gibi tarım ürünleri, 4-Koyun, inek gibi çiftlik hayvanları
14.Soru
Vadeli işlem sözleşmeleri için uzun pozisyon
sahibi takas üyesi, opsiyon sözleşmeleri için uzun alım opsiyonu kullanımında bulunan
takas üyesi ve kullanıma konu uzun satım opsiyonu ile eşleştirilen kısa satım opsiyonu
pozisyon sahibi takas üyesi, TL cinsinden takas yükümlülüklerini T+3 günü en geç saat
16:30’a kadar yerine getirmekle yükümlüdür.
T günü en geç 12:00'a kadar |
T+3 günü en geç saat 16:30’a kadar |
T+2 günü 16:30'a kadar |
T+1 günü 15:30'a kadar |
T+3 günü 13:30'a kadar |
Vadeli işlem sözleşmeleri için uzun pozisyon sahibi takas üyesi, opsiyon sözleşmeleri için uzun alım opsiyonu kullanımında bulunan takas üyesi ve kullanıma konu uzun satım opsiyonu ile eşleştirilen kısa satım opsiyonu pozisyon sahibi takas üyesi, TL cinsinden takas yükümlülüklerini T+3 günü en geç saat 16:30’a kadar yerine getirmekle yükümlüdür.
15.Soru
1971’lere kadar yüzyıldan daha uzun bir süre çok sayıda para birimine dayanak metal hangisidir?
Altın |
Bakır |
Bronz |
Gümüş |
Platin |
Altın 1971’lere kadar yüzyıldan daha uzun bir süre çok sayıda para birimine dayanak olarak küresel ekonomik yapıda önemli rol oynamıştır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dünya altın mücevherat ihracatında birinci sırada yer alan ülkedir?
Rusya |
Almanya |
Fransa |
İtalya |
Portekiz |
Dünya altın mücevherat ihracatında birinci sırada yer alan ülke İtalya’dır. Yıllık üretiminin yaklaşık %80’ini ihraç etmektedir.
17.Soru
Banka’nın (Takasbank) Ana Sözleşmesi gereği Borsa İstanbul dışında diğer ortakların payı % kaçı geçememektedir?
%2,5 |
%5 |
%7,5 |
%10 |
%15 |
Banka’nın(Takasbank) payların %47,20’si Borsa İstanbul’a ait bulunmaktadır. Banka’nın Ana Sözleşmesi gereği Borsa İstanbul dışında diğer ortakların payı %5’i geçememektedir.
18.Soru
MKK hangi kurum tarafından Elektronik Kayıt Kuruluşu olarak yetkilendirilmiştir?
Başbakanlık |
Hazine ve Maliye Bakanlığı |
SPK |
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı |
TMSF |
MKK, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından Elektronik Kayıt Kuruluşu olarak yetkilendirilmiştir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.
19.Soru
Kıymetli madenler piyasası ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Kıymetli Madenler Piyasasında işlemler, üye işlem temsilcileri tarafından seans salonunda bulunan işlem terminalleri veya uzaktan erişim ile iletilen emirlerin otomatik eşleşme kuralına göre en iyi alım ve en iyi satım emirlerinin birbirini karşılaması suretiyle gerçekleşmektedir. |
Kıymetli madenler piyasasındaki işlemler, fiyat ve zaman önceliği kurallarına uygun olarak çok fiyat yöntemine göre yürütülmektedir. |
Kıymetli Madenler Piyasasında hafta sonu ve tatil günleri hariç kesintili seans yapılır. |
Günlük seans 16:00’da başlatılır ve bir sonraki iş günü 16:00’ya kadar devam eder. |
Takas işlemleri, Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası Bölümü ile İstanbul Takas ve Saklama Bankası (Takasbank) ve onun anlaşmalı olduğu muhabir banka aracılığıyla yürütülür. |
Kıymetli Madenler Piyasasında işlemler, üye işlem temsilcileri tarafından seans salonunda bulunan işlem terminalleri veya uzaktan erişim ile iletilen emirlerin otomatik eşleşme kuralına göre en iyi alım ve en iyi satım emirlerinin birbirini karşılaması suretiyle gerçekleşmektedir. İşlemler, fiyat ve zaman önceliği kurallarına uygun olarak çok fiyat yöntemine göre yürütülmektedir. Sisteme girilen alım ve satım emirleri bilgi dağıtım ekranları vasıtasıyla aynı anda üyelere ve uluslararası piyasalara ulaştırılmaktadır. Kıymetli Madenler Piyasasında hafta sonu ve tatil günleri dâhil olmak üzere kesintisiz seans yapılır. Günlük seans 16:00’da başlatılır ve bir sonraki iş günü 16:00’ya kadar devam eder. Günlük Borsa Bülteni 16:00 itibarıyla alınır ve duyurulur. Takas işlemleri iş günlerinde mesai saatleri içinde gerçekleştirilir. Takas işlemleri, Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası Bölümü ile İstanbul Takas ve Saklama Bankası (Takasbank) ve onun anlaşmalı olduğu muhabir banka aracılığıyla yürütülür.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri vadeli işlem yapan piyasa katılımcılarıdır?
I- Korunmacılar (Hedgers)
II- Yatırımcılar (Spekülatörler):
III- Arbitrajcılar
I |
II |
I-II |
II-III |
I-II-III |
Vadeli işlem yapan piyasa katılımcıları şunlardır:
• Korunmacılar (Hedgers): Fon yöneticileri, altın sektöründe faaliyet gösteren kurumlar (kuyumcular), elinde altını olan bireysel yatırımcılar
• Yatırımcılar (Spekülatörler): Yatırım amaçlı işlem yapan herkes.
• Arbitrajcılar: Farklı piyasalardaki fiyat farklılıklarından kar elde etmek isteyenler.
Doğru cevap E şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ