Büyük Selçuklu Tarihi Ara 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Alp Arslan Cend’i bir Selçuklu uc şehri haline getirdiği Deşt-i Kıpçak ve Cend Seferi’ni hangi tarihte düzenlemiştir?
1064 |
1065 |
1066 |
1068 |
1070 |
Deşt-i Kıpçak ve Cend Seferİ: Sultan Alp Arslan bu merasim ve düzenlemeleri yaptıktan sonra, 1065 yılı sonunda büyük bir ordu ile Ceyhun Nehri’ni geçip, Aral Gölü ve Hazar Denizi sahilinden dolaşarak Oğuzlar’ın yurtlarından olan Mankışlağ’a girdi. Bu bölgelerde yaşayan göçebeleri de kendisine bağladıktan sonra ata yurdu Cend’e vardı. Muhtemelen Kıpçaklar’dan olan Cend emiri Alp Arslan’ı hediyelerle karşılayarak hürmet gösterdi, ona bağlılığını bildirdi. Artık Selçuklular’ın bir uç şehri olan Cend’in hâkimiyetini oğlu Melikşah’a verdi. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
2.Soru
Bizans İmparatoru IX. Konstantin Monomakhos ile Tuğrul Bey’in karşı karşıya geldiği ilk Bizans-Selçuklu savaşının adı nedir?
Nişabur savaşı |
Pasinler Savaşı |
Dandanakan savaşı |
Malazgirt savaşı |
Hiçbiri |
Gence’yi muhasara eden Kutalmış’ın harekâtına paralel olarak, başka bir Selçuklu şehzâdesi Musa Yabgu’nun oğlu Hasan idaresindeki ordu da Erzurum Pasin ovasını istilâ ederek Van Gölü havzasına indi. Ancak Büyük Zap suyu civarında Bizans kuvvetlerinin pususuna düşen Hasan pek çok askeri ile birlikte şehit oldu. Tuğrul Bey çok sevdiği bu akrabasının intikamını almak için, Bizans’a karşı hemen yeni bir sefer hazırlığına başladı.
3.Soru
1059 yılında 70 yaş civarında vefat eden C¸ağrı Bey’in topraklarının idaresi kime tayin olmuştur?
Kavurt |
Musa Yabgu |
Alp Arslan |
Alp Sungur Yakuti |
Resul Tegin |
1059 yılında 70 yaş civarında vefat eden C¸ağrı Bey’in topraklarının idaresi oğlu Alp Arslan’a intikal etti.
4.Soru
Alparslan Cend şehrinin hakimiyetini hangi oğluna bırakmıştır?
Melikşah |
Arslanşah |
Ertaş |
Mesud |
Mevdud |
Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Çağrı Bey’in mirasının düzenlenmesine dair aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Toprakları bağımsız bir hükümdar olarak Alp Arslan’a bırakıldı
|
Toprakları Yabgu ve Alp Arslan arasında paylaşıldı
|
Tuğrul Bey’e bağlı olmak şartıyla yerine Alp Arslan geçti
|
Kavurt Bey babasının ülkesini ele geçirdi
|
Ülkesi Alp Sungur Yakuti’ye verildi
|
6.Soru
Kür ve Aras nehirleri arasında bugünkü Gence ve Karabağ illerinden oluşan bölge aşağıdakilerden hangisi olarak isimlendirilmiş idi?
Arran |
Gilan |
Hasankale |
Nişapur |
Isfahan |
Kür ve Aras nehirleri arasında bugünkü Gence ve Karabağ illerinden oluşan bölge Arran adını almakta idi.
7.Soru
I.Kılıç Arslan, Çavlı’yı mağlup ettikten sonra, Musul’a girerek hangi tarihte kendi adına hutbe okutmuştur.
3 Haziran 1107
|
22 Mart 1107
|
25 Haziran 1107
|
22 Aralık 1104
|
13 Şubat 1105
|
8.Soru
Alp Arslan ne zaman ölmüştür?
1071 |
1072 |
1073 |
1074 |
1075 |
Batınî inanışlı olduğu söylenen Yusuf el-Harezmî adlı kale komutanı, daha fazla direnemeyeceğini anlayınca teslim olmaya karar verdi. Ancak rivayete göre sırları ortaya çıkmasın diye karısı ve çocuklarını kendi elleriyle öldüren Yusuf, bir suikast plânı yaptı. Sultan’ın huzuruna çıkarıldığında çizmesinin koncuna sakladığı hançeri çıkarıp üzerine atıldı. Alp Arslan ve komutanlarından Gevherâyin ağır şekilde yaralandılar. Yusuf, Sultan’ın adamları tarafından hemen orada öldürüldü. Ancak Sultan Alp Arslan da aldığı yaraların tesiri ile dört gün sonra 25 Kasım 1072 tarihinde şehit oldu. Ölümü karışıklıkları önlemek düşüncesiyle bir müddet gizli tutuldu. Cenazesi daha sonra Merv’e getirilerek, orada babası Çağrı Bey’in yanına defnedildi.
9.Soru
Melikşah dönemi Arabistan siyaseti konusunda aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Sünnilik karşıtı hareketler bastırılmıştır.
|
Fatımîler Hicaz üzerinden Selçuklularla rekabet etmişlerdir.
|
Mekke emirinin yerine Şehzâde Tekiş tayin edilmiştir.
|
Doğu Arabistan’da Karmatîler bertaraf edilmişlerdir.
|
Yemen ve Aden Selçuklu hâkimiyetine girmiştir.
|
10.Soru
Devlete isyan, hükümdarın hayatına kast etme, askerden kaçma gibi devlet güvenliğini ilgilendiren siyasi^ suçlar kapsamında, suçluların idam edilmesi hadisesine ne denir?
Muaccel |
Mübadele |
Ceza-i infaz |
Siyaseten katl |
Müsadere |
Siyaseten katl devlete isyan, hükümdarın hayatına kast etme, askerden kaçma gibi devlet güvenliğini ilgilendiren siyasi^ suçlar kapsamında, suçluların idam edilmesi hadisesine denir.
11.Soru
Selçuklular kuruluş döneminde aşağıdaki bölgelerden hangilerini ele geçirmişlerdir?
Orta-Batı İran, Kirman-Harizm
|
Kirman-Azerbaycân-Irak
|
Anadolu-İran, Harizm
|
Suriye-Filistin-İran, Kirman
|
Taberistan-Iran, Maveraünnehir
|
12.Soru
Türkmenlerin bir yurt kazanmasını ve gayri müslimlerle Allan yolunda gaza etmesini sağlayan durum aşağıdakilerden hangisidir?
Halifeliğin verilmesi |
Yapılan seferlere destek olmaları |
İslamiyet’i kabul etmeleri |
Selçuklularda hanedanlık verilmesi |
Türkmenlerin Diyar-ı Ruma sevk edilmesi |
Türkmenlerin iskânına ilişkin bir devlet politikası oluşturan Selçuklular onları Diyarı Rum’a sevk etmişlerdir. Bu durum onların bir yurt edinmesini sağlamıştır.
13.Soru
Malazgirt Savaşı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında geçmiştir |
Alp Arslan savaştan önce Diogenes’e barış önerisinde bulunmuştur |
Alp Arslan sahte ricat denilen Türk savaş taktiği ile kuvvet azlığının zaafa dönüşmesine engel olmuştur. |
Elinden yaralanan ve atı vurulunca yere düşen Diogenes esir edilmiştir. |
Esir düşen Diogenes ile yapılan anlaşma sonucu Türkmen akınlarının önü kesilmiştir. |
İslâm âleminde büyük sevince yol açan Malazgirt Zaferi ile atağa kalkmış olan Bizans İmparatorluğu'nun ilerleyişi durdurulmuş ve müslümanlar geniş bir nefes almıştır. Bununla birlikte 200 kişilik bir Türk müfrezesi eşliğinde İstanbul'a gönderilen Diogenes'in İstanbul’a dönemeden tahtı kaybetmesi üzerine, Bizans ile yapılmış olan anlaşma hükümsüz kalmıştır. Alp Arslan bunun üzerine, dostu imparatorun intikamını da bahane ederek, komutanlarına Anadolu’nun fethini emretmiştir. Bu anlaşmanın yürürlükte kalması durumunda bile, Bizans topraklarına yapılan Türkmen akınlarının önünü kesileceğini iddia etmek mümkün değildir. Zira Oğuzlar/Türkmenler, bir yurt bulmak mecburiyeti ile Dandânakân savaşından beri, Selçuklu Devleti’nin politikaları çerçevesinde Anadolu’ya akınlar yapmakta idiler. Malazgirt yenilgisinden sonra Bizans, neredeyse yüz yıl boyunca bir daha bu büyüklükte bir ordu toplayamayacak ağır bir darbe yedi. Başka bir deyişle, bu zaferle Bizans’ın askerî gücü kırılınca Türkler, bundan böyle güvenli bir şekilde Anadolu’ya yerleşmek imkânı bulmuşlardır. Malazgirt Zaferi bu bakımdan Anadolu’nun yurt tutulması bahsinde tam anlamıyla bir dönüm noktası olmuştur. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Büyük Selçuklu Devleti’nin doğu sınırlarının Çin’e kadar genişlemesi hangi olayla gerçekleşmiştir?
Buğra Han’ın Melikşah’a bağlılığını açıklamasıyla |
Alp Arslan’ın Türkistan seferinde şehit olmasıyla |
Ermeni Gagik’in Ani’yi ele geçirmesi üzerine |
Bizans İmparatorunun elçisinin İsfahan’da bulunmasıyla |
Ebu Tahir b. Alik adlı bir din adamının şikayeti üzerine |
Maveraünnehr’in fethinden sonra Karahanlı hükümdarları, yerli unsurların desteğini kazanabilmek için, içlerinde ulemânın da bulunduğu ileri gelenlere, para basma gibi bazı imtiyazlar vermişlerdi. Devletin hâkimiyetinin gittikçe güçlenmesi üzerine, bu tavizler geri alınmaya başlayınca hoşnutsuzluklar da artmaya başladı. Ahmed Han’ın babası Hızır Han zamanında çekişme doruğa ulaştı. Her iki hakan da, bu türlü adamların mallarını müsadere, kendilerini de hapsetmek veya öldürmek suretiyle cezalandırma yoluna gittiler. Bunun üzerine Ebû Tahir b. Alik adlı bir Şafiî din adamı, hac bahanesiyle Semerkant’tan ayrılıp İsfahan’a geldi. Melikşah’a Karahan hükümdarlarını şikâyet etti. Bu kişi Melikşah’a, Ahmed Han’ın zulmünden yakınıp halk ve ulemâ adına yardımını talip etti. Sultan bunun üzerine 1088 yılı sonunda sefere çıktı. Melikşah muazzam bir orduyla Ceyhun Nehri’ni geçip Buhara’ya geldi. Burayı ele geçirdikten sonra Semerkant’a ulaştı. Başlangıçta çok şiddetli bir direniş olmasına rağmen, burçlardan birisini müdafaa eden komutanın Buhara’da esir düşmüş olan oğlunun öldürülmesinden korkarak Selçuklu ordusuna yardım etmesi üzerine şehre girmeyi başardılar. Buna rağmen sokak çatışmaları yaşanacak kadar ciddî bir mücadele devam etti. Ancak Ahmed Han’ın, saklandığı evde yakalanması üzerine savaş sona erdi. Melikşah, eşi Terken Hatun’un da yeğeni olan Ahmed Han’ı tahtına iade etmeyip İsfahan’a gönderip hapse attırdı. Onun yerine bir nâib tayin ederek Batı Karahanlı topraklarını doğrudan Selçuklu Devleti’ne bağladı. Bu kadarla yetinmeyen Sultan, Seyhun Nehri’ni geçip Doğu Karahanlı topraklarına girdi. Sultan Özkent’e vardığında değerli hediyeler gönderip, huzuruna gelen Buğra Han, Melikşah adına para kestirip hutbe okutmak kaydıyla bağlılığını arz etti. Böylece İkinci Türkistan Seferi sonunda, Selçuklu Devleti’nin doğu sınırları Çin’e kadar genişlemiş oldu. Doğru yanıt A’dır.
15.Soru
Arslan Besasiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Büveyhliler’in Türk askerlerinin komutanıdır
|
Tuğrul Bey’e bağlılığını bildirmiştir.
|
Fatimi halifesinin desteği ile Selçuklularla savaşa girmiştir
|
Abbasi halifesini esir almıştır
|
Tuğrul Bey tarafından öldürülmüştür
|
16.Soru
İlk Selçuklu Bizans savaşı aşağıdaki tarihlerden hangisinde olmuştur?
1048
|
1040
|
1071
|
1045
|
1054
|
17.Soru
Bâtınilerin elinde uzun yıllar kalan Alamut Kalesi kim tarafından ele geçirilmiş ve buradaki Bâtıni hakimiyeti sona ermiştir?
Hülagü Han |
Nizamülmülk |
Sultan Sencer |
Berkyaruk |
Muhammed Tapar |
Alamut Kalesi’ni 4 Eylül
1090 tarihinde ele geçiren Hasan Sabba^h burayı Ba^tıni^ kararga^hı haline getirdi. Bu sebeple Selçuklu sultan ve komutanları tarafından pek çok kez kuşatıldıysa da fethi mümkün olmadı. Uzun süre Ba^tıni^ler’in (İsma^ili^ler) elinde bulunan Alamut Kalesi nihayet 19 Kasım 1256’da Moğol
hanı Hüla^gu^’ya boyun eğmek zorunda kaldı.
18.Soru
Alp Arslan’ın halifelikle ilgili politikasını aşağıdakilerden hangisi tanımlar?
Halife’nin tüm isteklerini kabul etmiştir.
|
Tuğrul Bey zamanındaki statüyü aynen sürdüren bir anlaşma imzalamıştır.
|
Bağdad’ı Halife’nin idaresine bırakmıştır.
|
Halife’ye karşı Fatımîler’le işbirliği etmiştir.
|
Düşmanlıktan dolayı Halife’nin kızını Bağdad’a iade etmiştir.
|
19.Soru
Tuğrul Bey’in Birinci Bağdad seferinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Bizans’ın Haleb’e saldırması
|
Büvehoğulları’nın Mısır’ı işgâli
|
Halife’nin Rey’i kuşatması
|
İbrahim Yinal’ın isyanı
|
Abbasî halifesinin Büveyhoğulları’na karşı yardım istemesi
|
20.Soru
İmparator Konstantinos IX. Dukas’ın ölümünden sonra tahta geçen Bizans imparatoru kimdir?
Romanos Diogenes |
Leontios |
Anastasios I |
Mikhail Dukas |
Komnenos |
İmparator Konstantinos IX. Dukas’ın yetişkin bir varis bırakmadan ölümü üzerine karısı Eudokia, Romanos Diogenes adlı komutan ile evlenerek onun tahta geçmesini sağladı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ