Büyük Selçuklu Tarihi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Çağrı Bey’in mirasının düzenlemesine dair aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Toprakları bağımsız bir hükümdar olarak Alp Arslan’a bırakıldı.
|
Toprakları Yabgu ve Alp Arslan arasında paylaşıldı.
|
Tuğrul Bey’e bağlı olmak şartıyla, yerine Alp Arslan geçti.
|
Kavurt Bey babasının ülkesini ele geçirdi.
|
Ülkesi Alp Sungur Yakutî’ye verildi.
|
2.Soru
Selçuklular kendilerinin 24 oğuz boyunun hangisinden geldiğini kabul ederler?
Kayı Boyu |
Afşar Boyu |
Kınık Boyu |
Yazır |
Dodurga |
Selçuklular 24 Oğuz boyundan biri olan Kınık’tan, Osmanlılar ise
Kayı’dan geldiklerini kabul ederler.
3.Soru
Devlet memurlarının, görevleri sırasında makamlarının gücünü kötüye kullanarak haksız kazanç edindikleri gerekçesiyle, servetlerine elkonulmasını verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Müsadere |
Nevbet |
Azil |
Ricat |
Zabt |
Müsadere devlet memurlarının, görevleri sırasında makamlarının gücünü kötüye kullanarak haksız kazanç edindikleri gerekçesiyle, servetlerine el konulmasıdır.
4.Soru
Sultan Muhammed Tapar’ın ölümünden sonra Sancar aşağıdakilerden hangisi ile sultanlık için mücadele etmiş ve onu yenerek sultan olmuştur?
Tuğrul |
Mesud |
Mahmut |
Selçukşah |
II.Melikşah |
Sancar, yeğeni Mahmud’un sultanlığını tanımadı. İmparatorluğun doğusunda kendisini Sultan ilan ettikten sonra yeğeni Mahmud’un üzerine yürüdü.Sancar, ordusunda bulunan kırk filin sağladığı üstünlükle, yeğenini yenilgiye uğrattı (14 Ağustos 1119). Mahmud bunun üzerine İsfahan’a çekildi. Bu sırada henüz hilafet tahtına oturan Müsterşid Billah da, Sancar adına hutbe okutmaya başladı. Böylece bu taht mücadelesini kazanan Sancar oldu. Doğru cevap C dir
5.Soru
İldenizlilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Selçuklulara karşı halife tarafından desteklenmiştir |
Gürcülerle mücadele etmişlerdir. |
Irak Selçuklu hanedanına son vermişlerdir. |
Büyük Selçuklu Sultanlarının atabeyleridir. |
Harizmşahlar tarafından yıkılmıştır. |
İldenizliler Büyük Selçuklu Sultanlarının atabeyleri değillerdir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Selçuklu vezaret ve bürokrasisin teşekkülünde Abbasî Devleti ile Sâmânî ve Gazneli çizgisi görülmesinin nedenlerindendir?
Sasanilerle yapılan savaş sonrası anlaşmalar |
Zaman içinde yabancı nüfusunun çoğalması |
Fars kökenli gulam vezirlerinin Sasani bürokrasisini taklit etmeleri |
Sasani bürokrasisinin Selçukluya uygun olması |
Selçuklu hükümdarların fars kökenli olması |
Selçuklularda vezâret ve bürokrasinin teşekkülünde de, Sâsânî bürokrasisini taklit eden, Fars kökenli gulâm vezirlerin hakim olduğu Abbasî Devleti ile Sâmânî ve Gazneli çizgisi etkili olmuştur.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dımaşk Atabeyliği’nin Kudüs Krallığı’nın barış teklifini kabul etmesinin nedenidir?
Kudüs kralı savaş tazminatını kabul etti |
Dımaşk ordusu çok kayıp verdi |
Savaş Dımaşk ekonomisini zayıflattı |
Kudüs Kralına Haçlılardan destek geldi |
Fatımiler Dımaşk’a desteğini çekti |
Taberiye bölgesindeki sürekli savaş hali Dımaşk’ın ekonomik hayatına da büyük zararlar veriyordu. Zira zengin ticaret kervanlarının yağmalanması, ister istemez Dımaşk-Mısır kervan yolunu kullanım dışı bırakıyordu. Atabeyliğin ticarî çıkarlarını gözeten Toğtegin, bu yüzden Kralın teklifini kabul ederek on yıllık bir barış antlaşması yaptı.
8.Soru
Gaznelilerin en önemli eyaletleri olan Horasan ve Hairzm'i kaybettikleri savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Serahs Savaşı |
Nesâ Savaşı |
Talhâb Savaşı |
Dandânakân Savaşı |
Balhan Savaşı |
Gazneliler Dandânakân Savaşı sonunda büyük bir yenilgiye uğrayarak en önemli eyaletlerinden olan Horasan ve Harizm’i kaybettiler. Ancak Afganistan ve Kuzey Hindistan’da bulunan topraklarına çekilip 1187 yılına kadar siyasî varlıklarını sürdürdüler.
9.Soru
Büyük Selçuklu İmparatorluğu hangi sultan döneminde merkezi yönetimi tam anlamıyla güçlendirmiş ve imparatorluk her yönüyle zirveye ulaşmıştır?
Melikşah |
Tuğrul Bey |
Çağrı Bey |
Sultan Sencer |
Berkyaruk |
Selçukluların kurduğu devleti imparatorluğa götüren diğer bir önemli faktör, pek tabiidir ki merkezî yönetimi güçlendirmiş olmalarıdır. Nitekim bunu en iyi başardıkları Sultan Melikşah döneminde imparatorluk her yönüyle zirveye çıkmıştır.
10.Soru
Berkyaruk’un tahta çıkmasında aşağıdakilerden hangisi daha etkili olmuştur?
Nizamülmük’ün adamları
|
Tacülmülk’ün tarafları
|
Amcası, Arslan Argun
|
Kardeşi, Sancar
|
Abbasi Halifesi
|
11.Soru
Kaşgarlı Mahmut’a göre kaç tane Oğuz boyu vardır?
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
Oğuzlar geleneğe göre, Oğuz Kağan’ın iki ayrı eşinden dünyaya gelen altı oğlunun neslinden gelmektedirler. 24 Oğuz boyunun, Bozoklar kolunu oluşturan Günhan, Ayhan, Yıldızhan ve Üçoklar kolunu teşkil eden Gökhan, Dağhan, Denizhan’ın dörder oğlunun torunları oldukları kabul edilmektedir. Bu bilgilere göre Selçuklular’ın atası olan Kınık, Üçoklar’dan Denizhan’ın küçük oğludur. Osmanlılar ise Bozoklar’dan Günhan’ın büyük oğlu Kayı’nın soyundan gelmektedirler. Kaşgarlı Mahmud, Divanü Lûgat-it Türk adlı eserinde o günün tanığı olarak Kınık boyunu, Selçuklular’ın siyaset sahnesindeki büyük rolüne nazaran listenin başına koymuştur. Müslüman olmayan iki boyu ise listeye almamıştır.
12.Soru
Karahanlılar ne zamana kadar Selçuklulara sadık kalmıştır?
Bağdat el değiştirinceye kadar |
Asker sayısı azalıncaya kadar |
Horasan Meliki ölünceye kadar |
Mahmut Arslan Han ölünceye kadar |
Semerkant ele geçirilinceye kadar |
Mahmud Arslan Han ölümüne kadar Sancar’a büyük bir sadakatle bağlı kaldı. Ancak bu durum Sancar’ın Türkistan’daki hadiselerin içerisine, gereğinden çok çekilmesine sebebiyet verdi.
13.Soru
Güney Anadolu Bölgesinde ve Suriye’de Büyük Selçuklu Devletine karşı olaylara destek vererek İznik (Nikia)’i kendine merkez yapan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Gevher Hatun |
Şehzade Erbasgan |
Nikephoros Botaniates |
Emir Porsuk |
Süleymanşah |
Kavurt’un isyanına destek veren ve asi şehzâde Erbasgan’ın da eşi olan Gevher Hatun, Anadolu istikametinde Yabgulu Türkmenlere katılmak üzere çekilirken bertaraf edilmişti. Yabgulu Türkmenleri’nin Anadolu ve Suriye’de denetim dışı faaliyetleri Selçuklu sultanlarını rahatsız etmekteydi. Onların en büyük başbuğlarından olan Kutalmış’ın oğulları, Alp Arslan’a karşı girdiği taht mücadelesini kaybedince hapsedilmişlerdi. Kutalmışoğulları, Melikşâh’ın tahta geçtiği sırada yaşanan karışıklıklardan yararlanarak hapisten kaçmış veya kaçırılmışlardı. Nitekim Güney Anadolu bölgesinde kısa bir süre faaliyette bulunduktan sonra, Suriye’de Büyük Selçuklu aleyhtarı bir mücadeleye karıştılar. Bu olayda bir kardeşi yeniden hapse düşen Süleymanşâh, Halep-Antakya üzerinden Bizans topraklarına doğru ilerledi. 1075 yılında Bizans’a ait İznik (Nikia)’i fethederek kendisine merkez yaptı. Kutalmış’ın oğlu olma ayrıcalığı Süleymanşah’ı, kısa zamanda bir cazibe merkezi ve dolayısıyla etkili bir güç hâline getirdi. Nitekim Süleymanşah 1078 yılında, Erbasgan’ın ara buluculuğu ile Nikephoros Botaniates’e askerî yardımda bulunarak Bizans tahtını ele geçirmesini sağladı. Doğru yanıt E’ dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Melikşah'ın Bağdat ziyaretinin sebeplerindendir?
Tekiş'in isyanıyla alakalı malumat toplamak |
Türkistan seferine çıkmak için Halifeden izin alınması |
Mehmelek Hatun’un Halife ile evlenecek olması |
Musul Seferi için Halifeye danışmak |
Melikşah'ın, hükümdarlığını Halifeye onaylatmak istemesi |
Melikşah’ın Bağdat ziyaretinin bir sebebi de, kızı Mehmelek Hatun’un Halife ile evlenecek olması idi.
15.Soru
Melikşah ne zaman tahta geçmiştir?
1071 |
1072 |
1073 |
1074 |
1075 |
Türkistan Seferi sırasında şehit edilen Alp Arslan, ölüm döşeğinde iken asker ve kumandanlardan veliahdı Melikşah’ı tahta geçirmeleri konusunda söz almıştı. Sultan’ın ani ölümü, karışıklıklara meydan vermemek için bir müddet saklı tutuldu. Sonra devlet ileri gelenleri toplanarak 25 kasım 1072’de Melikşâh’ı tahta oturttular.
16.Soru
İslamiyet öncesi Türklerde hükümdarlık yetki ve gücünün veya siyasi iktidarın hangi güç tarafından verildiğine inanılırdı?
Ruhlar |
Tanrı |
Doğa |
Cinler |
Ölen Hükümdarların |
İslâm öncesi Türklerde hükümdarlık yetki ve gücünün veya siyasî iktidarın (kut) Tanrı tarafından verildiğine, yani hükümranlığın ilâhi bir kaynağa dayandığına inanılmaktaydı.
17.Soru
Katavan’dan sonra Maveraünnehir tabiatıyla Karahıtayların istila^sına uğrayan ve böylece putperest bir kavmin idaresi altına giren bölge neresidir?
el-Cezire |
Türkistan |
Anadolu |
Horasan |
Mankışlak |
Katavan’dan sonra Maveraünnehir tabiatıyla Karahıtayların istila^sına uğradı. Böylece bütün Türkistan putperest bir kavmin idaresi altına girdi.
18.Soru
Tuğrul Beyin Halife el-Kâim’in kızı ile evlenmek istemesinin en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Devlet topraklarını genişletmek |
Politik işbirliği kurmak |
Maddi durumunu güçlendirmek |
İslam dünyasında itibar sahibi olmak |
Hanedan mensuplarının isyanlarını bastırmak |
Tuğrul Bey, İslâm dünyasında itibar vesilesi olacağı düşüncesiyle, Halife el-Kâim’i zorla ikna ederek kızı ile evlendi.
19.Soru
Haçlıların Yakındoğu’da kurduğu ilk kontluğun adı ve tarihi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Kudüs 1099
|
Urfa 1098
|
Antakya 1097
|
İznik 1097
|
Trablus 1109
|
20.Soru
Dandanakan’dan sonraki paylaşım ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Tuğrul Bey’e Merv merkez olmak üzere İran
|
Çağrı Bey’e Merv merkez olmak üzere Ceyhun’akadar Horasan
|
Kara Arslan Kavurt Bey’e Kirman
|
İnanç Yabgu’ya Herat ve Sistan
|
Tuğrul Bey’e Nişabur merkez olmak üzere Horasan
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ