Çağdaş Felsefe 1 Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Euklides, Unsurlar adlı eserini ne zaman yazmıştır?
Euklides, Unsurlar adlı eserini ne zaman yazmıştır?
M.Ö 200 |
M.Ö 300 |
M.Ö 400 |
M.Ö 600 |
M.Ö 500 |
Euklides, Unsurlar adlı eserini, M.O¨. 300 yıllarında yazdı.
2.Soru
Kant'a göre hangi tür yargılar bulunmamaktadır?
Analitik a priori yargılar. |
A priori yargılar. |
Sentetik a posteriori yargılar. |
Analitik a posteriori yargılar. |
Sentetik a priori yargılar. |
Kant, yargıları iki farklı boyutta sınıflandırmıştır. Birinci boyut, bilgibilimle; ikinci boyut ise anlambilimle ilgili olarak görülebilir. Birinci boyuta göre, bir yargının doğruluğuna karar verebilmek için ampirik deneyime ihtiyaç yoksa bu yargı, a priori; eğer ihtiyaç varsa, a posteriori olarak adlandırılır. İkinci boyuta göre ise yargıda, özne konumunda olan kavram içerisinde yüklem konumunda olan kavram içeriliyorsa söz konusu yargı, analitik; içerilmiyorsa, sentetik olarak adlandırılır. Kant, bu ikili sınıflandırmadan hareketle dört farklı yargı türü belirlemiştir. Öte yandan, analitik ve a posteriori yargılar bulunmamaktadır. Geriye analitik a priori, sentetik a posteriori ve sentetik a priori yargılar kalmaktadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Wittgenstein'ın totoloji ve çelişkiyle ilgili görüşlerinden biridir?
Totolojilerve çelişkiler olmaksızında neyin olanaklı neyin olanaksız olduğunu düşünebiliriz |
Totolojiler ve çelişkiler hiçbir şey söylemediklerini gösterirler |
Totolojilerve çelişkiler olgular hakkında en genel bilgiyi bize sunarlar |
Totolojiler ve çelişkiler basit önermeler de olabilirler |
Totolojiler ve çelişkiler olumsaldır |
Totolojiler ve çelişkiler hiçbir şey söylemediklerini gösterirlergörüşü Wittgenstein'ın totoloji ve çelişkiyle ilgili görüşlerinden biridir.
4.Soru
Tarihsel bakımdan önem atfedilen bir ispat girişimi, hangi yılda Girolomo Saccheri tarafından gerçekleştirildi?
Tarihsel bakımdan önem atfedilen bir ispat girişimi, hangi yılda Girolomo Saccheri tarafından gerçekleştirildi?
1679 |
1685 |
1678 |
1695 |
1697 |
Tarihsel bakımdan önem atfedilen bir ispat girişimi, 1697 yılında Girolomo Saccheri tarafından gerçekleştirildi
5.Soru
- Temel önermeler, adların dolaysızca ilişkilendirildiği basit önermelerdir.
- Temel önermelerin özelliği doğruluk değerlerinin bir başka önermeden türetilememesidir.
- Temel önermelerin doğruluk değerleri birbirlerine bağımlıdır.
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri Wittgenstein'a göre temel önermelerin özelliklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I,II ve III |
Temel önermeler, adların dolaysızca ilişkilendirildiği basit önermelerdir. Temel önermelerin önemli bir özelliği ise doğruluk değerlerinin bir başka önermeden türetilememesidir. Bir başka deyişle, temel önermelerin doğruluk değerleri birbirlerinden bağımsızdır. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Bertrand Russell'ın üzerinde önemli etkisi olan ve "seküler vaftiz babası" olan ünlü düşünür kimdir?
John Stuart Mill |
Euklides |
Kontes Russell |
George Edward Moore |
Ludwig Wittgenstein |
John Russell, felsefeci John Stuart Mill’den Bertrand Russell’ın seküler “vaftiz babası” olmasını istemişti. Mill, Russell’ın doğumundan bir yıl kadar sonra öldü. Ancak Mill’in Russell üzerindeki etkisi, yapıtlarını daha sonra okumasıyla yaşam boyu devam etti. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi analitik felsefenin büyükbabası olarak anılmaktadır?
Frege |
Kant |
Einstein |
Hilbert |
Russel |
Fregei, analitik felsefenin büyükbabası olarak anılmaktadır.
8.Soru
Aşagıdakilerden hangisi tipler kuramını geliştirmiştir?
Moore |
Peirce |
Dewey |
Wittgenstein |
Russell |
Russell tipler kuramını geliştirmiştir.
9.Soru
Dewey'in bilgiyi ve bilime yönelik yaklaşımını tanımlanmış mıdır?
Akılcılık, |
Kuşkuculuk, |
Amaçsallık, |
Araçsallık, |
Yararcılık, |
Dewey'in bilgi anlayışı, klasik felsefeninkinden farklı bir doğa bilimi ve doğa anlayışını da beraberinde getirmektedir. İnsanları doğanın edilgin izleyicileri olarak almak, beraberinde, zihinsel olarak temas ettiğimiz içeriklerin ötesinde kendi başına bir nesnellik olduğunu çağrıştırmaktadır. Öyleyse, asıl olan, bu nesnelliğe dair bilgi sahibi olmaktır. İşte bu nedenle, fiziğin bir bilim olarak önceliği bulunmaktadır. Fizik, doğanın ''öz''ünü (ki modern felsefeye göre Descartes'tan beri bu öz uzamsallıkla ilişkilendirilmektedir) bize sunduğu ölçüde temel bilim dalıdır.
Dewey, bu sonuca ve bu sonucu üreten düşünüş bilimi ne karşıdır. Dewey'e göre fizik dahil hiç bir bilim dalı öncelikli değildir. Bilim ve doğa anlayışı, bilen ile bilinenin ayrılmasına dayalı yanlış bir bilgibilimsel bakış açısına dayanmaktadır. Oysa, doğa ile etkileşim halinde bulunan biz insanlar için esas olan, karşılaştığımız problemleri çözmektir. Söz konusu problemleri çözmek üzere ne kadar farklı işlem türü varsa, o kadar farklı bilgi anlayışı mevcuttur. Farklı bilim dallarında kullanılan farklı fikirler, kavramlar ve yöntemler, kendi amaçlarımıza ulaşmak, karşılaştığımız sorunları çözmek üzere kullandığımız araçlardan ibaredir. Çözmeye çalıştığımız problemlere göre bu araçlar, çeşitlilik göstermektedir. Dewey'in bilgiye ve bilime yönelik bu yaklaşımı, araçsallık olarak adlandırılmaktadır.
10.Soru
George Edward Moore yaşadığı dönem içerisinde felsefeye ne gibi bir farklılık katmıştır?
Modern felsefe anlayışı |
Sağduyuya dayalı felsefe anlayışı |
Kanıtsal felsefe anlayışı |
Dilsel felsefe |
Modern mantığa dayalı ahlak felsefesi |
Moore, sağduyuya dayalı felsefe anlayışının önde gelen savunucusudur. Ahlâk felsefesi alanında doğalcılık karşıtı anlayışı savunmuştur. Kendi adıyla anılan bir paradoksu ortaya koymuştur.Yaşadığı dönemde, felsefe camiasında oldukça etkili olmuştur.
11.Soru
Russell’dan farklı olarak betimleyicisinin gönderim yapmadığı önermelerin ne doğru ne yanlış olduğunu ileri süren ve çağdaş mantığın kurucularından olan Alman matematikçi ve düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Wittgenstein |
Frege |
Peano |
Einstein |
Whitehead |
Frege
12.Soru
Russell'a göre felsefi sorunların ideal bir dil içinde çözümleneceği düşüncesini savunan filozof olabilir mi?
Arnauld, |
Wittgenstein, |
Beck, |
Brody, |
Leibniz, |
Russell, felsefe alanında eğitim gördüğü dönemde, Leibniz'in ve Hegel'in metafiziksel görüşlerinden etkilenen bir idealizm anlayışı İngiliz akademisinde hakim konumdaydı. Russell, A Critical Exposition of the Philosophy of Leibniz başlıklı doktora tezinde Leibniz'in mantık ve dil felsefesinin benimsenmesi, metafiziğin ise reddedilmesi gerektiğini savunmuştu, 1900 yılında yayınlanan tezinde, Leibniz'in characteristica universalis olarak adlandırılan projesinden söz etmiş, felsefi sorunların Leibniz'in hayali kurduğu bu ideal dil içerisinde çözümlenebileceğini düşünmüştür.
13.Soru
Analitik felsefe geleneği olarak adlandırılan felsefe geleneğinin kurucusu olan felsefecilerden biridir ve savunduğu pozisyon, genel olarak sağduyuya dayalı gerçekçilik olarak adlandırılan 1873 - 1958 yılları arası yaşamış felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?
Hegel |
Bradley |
Taggart |
Russell |
Moore |
Gerek Moore gerekse Russell, bu tür bir idealizmi reddederek bugün, analitik felsefe geleneği olarak adlandırılan felsefe geleneğinin kurucusu olmufllardır. Moore’un savunduğu pozisyon, genel olarak sağduyuya dayal gerçekçilik olarak adlandırılır.
14.Soru
Ona göre analitik yargılar, sahip olduğumuz bir kavramda içerilen bilgiyi açıklayıcı bir özelliktedir. Sentetik yargılar ise bilgimizi genişletir. Sentetik a priori yargılar, hem bilgimizi genişletmekte hem de duyu deneyimine ihtiyaç göstermeksizin doğru olabilmektedir ifadesi aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Frege |
Hilbert |
Kant |
Russell |
Riemann |
Kant’a göre analitik yargılar, sahip olduğumuz bir kavramda içerilen bilgiyi açıklayıcı bir özelliktedir. Sentetik yargılar ise bilgimizi genişletir. Sentetik a priori yargılar, hem bilgimizi genişletmekte hem de duyu deneyimine ihtiyaç göstermeksizin doğru olabilmektedir
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Moore Paradoksu’nun bir örneğidir?
Bu önerme yanlıştır. |
Bütün insanlar yalancıdır. |
Yağmur yağıyor ama ben yağmur yağdığına inanmıyorum. |
Bu önerme doğrudur. Bir önceki önerme yanlıştır. |
Beş sözcükle bir tümce oluşturulamaz. |
Yağmur yağıyor ama ben yağmur yağdığına inanmıyorum.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Peirce’a göre doğru inancın bir özelliğidir?
Bireyin kendi çabası ile ulaşabilmesi |
Üzerinde geçici olarak uzlaşılan bir inanç olması |
Davranışlarımız üzerinde bir sonucu olmaması |
Şüphe ile sarsılamayacak olması |
Belirli bir dönemde çoğunluğun benimsediği bir inanç olması |
Şüphe ile sarsılamayacak olması
17.Soru
Guillelmus de Ockham usturası yöntemi olarak geliştirilen bu yöntem hangi yüzyılda yaşamış felsefeci ve mantıkçıdır?
13.yy |
14.yy |
15.yy |
16.yy |
17.yy |
Guillelmus de Ockham usturası yöntemi olarak geliştirilen bu yöntem 14. yüzyıl da yaşamış felsefeci ve mantıkçıdır.
18.Soru
Aşağıdaki önerme biçimlerinden hangisi Wittgenstein'a göre zorunlu olarak yanlıştır?
Totoloji |
Olumsuz önerme |
Olumsal önerme |
Çelişki |
Negatif önerme |
Çelişki önerme biçimlerinden Wittgenstein'a göre zorunlu olarak yanlıştır.
19.Soru
Bir yargının doğruluğuna karar verebilmek için ampirik deneyime ihtiyaç varsa bu yargıya ne denir?
a priori |
analitik |
sentetik |
cisim |
a posteriori |
Bir yargının doğruluğuna karar verebilmek için ampirik deneyime ihtiyaç varsa bu yargıya a posteriori denir.
20.Soru
Terimlerin gönderimlerini ya tanışıklık yoluyla bilmemiz ya da bildiğimiz terimlerden mantıksal olarak türetebilmemiz gerektiğini söyleyen ve analitik felsefenin kurucuları arasında yer alan İngiliz felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?
Russell |
Frege |
Wittgenstein |
Whitehead |
Leibniz |
Russell
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ