Çağdaş Sosyoloji Kuramları Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanayi sonrası toplumda yükselen yeni sınıflar arasında değildir?
Mavi yakalılar |
Bilim insanları |
Tıp personeli |
Teknisyenler |
Mühendisler |
Sanayi sonrası toplumda yeni sınıflar ortaya çıkmıştır. Artık vasıflı ya da yarı vasıflı mavi yakalı işçilerin yerine hizmet sektörünün ihtiyacını karşılayan beyaz yakalı işçilerin yoğun olarak istihdam edildiği bir süreç yaşamaktayız. Bilim adamları, teknisyenler, mühendisler, öğretmenler, tıp personeli gibi "teknik ve profesyonel" sınıfın niceliksel artışı söz konusudur. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
"Network Toplumu" kavramı hangi kuramcı tarafından ortaya atılmıştır.
Manuel Castells |
Zbigniew Brzezinski |
Ralf Dahrendorf |
Paul Holmes |
Peter Drucker |
“Network toplumu” (network society) Manuel Castells tarafından öne sürülmüş bir kavramdır. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
10) " Demokrasinin kurucu ve koruyucu ögesi hukuk devleti değil halkın egemenliğidir, çünkü biçimsel anlamda hukuk devletinin kurum ve kurallarının mevcut olması bunların özgürlük karşıtı kullanımını engellemez. " tanımını aşağıdakilerden hangi seçenek doğru karşılar?
Kültürel Demokrasi |
Özne Siyaseti |
Siyasal Modernlik |
Toplumsal Hareketler |
Sanayi-Sonrasi Toplum |
Siyasal demokrasinin mevcut olabilmesi ise en başta devlet gücünün
temel haklara saygı talebi ile sınırlandırılmasını gerektirir. Bu boyutu tamamlayacak diğer iki boyut ise vatandaşlık ve siyasal liderlerin kendi etnik, dini, cemaatçi bağlarına ve bağlılıklarına dayalı ve onların çıkarları için değil, siyasal bir topluma mensubiyete dayalı olarak temsil görevini yerine getirmeleri -ne atıfta bulunan temsil edebilirliktir. Doğru yanıt " C " dir.
4.Soru
Endüstri sonrası toplumda "dönüştürülen kaynak" aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
Elektrik |
Enformasyon |
Gaz |
Kömür |
Rüzgar |
Elektrik, gaz ve kömür endüstri toplumunda; rüzgar ise endüstri öncesi toplumda dönüştürülen kaynaklardır. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Uzun vadeli, geniş ölçekli toplumsal ve ekonomik tahminde bulunma girişimi olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Fütüroloji |
Hedonizm |
Toplumsal önkestirim |
Tahmin |
Yorumlamacılık |
Uzun vadeli, geniş ölçekli toplumsal ve ekonomik tahminde bulunma girişimi, fütürulojidir.
6.Soru
Alain Touraine’e göre, Korporatizm kavramı hangi düşünceye atıfta bulunmaktadır?
Toplumsal çatışmaları ortadan kaldırmak |
Toplumdaki güç mesafesi aralığını azaltmak |
Devletin emek örgütleri gibi büyük örgütleri denetimi altına alması |
Ekonomik sistemlere devlet müdahalesi |
Emek, ücret dengesini sağlamak |
Korporatizm genellikle iki şekilde anlaşılır. Bunlardan ilki toplumsal çatışmaları ortadan kaldırmak ya da milliyetçiliği beslemek amacıyla devletin emek örgütleri gibi büyük örgütleri denetimi altına almasına atıfta bulunur. Touraine’in kastettiğini de içeren ikinci anlamı ise işçi ve işveren sendikaları, odalar, kooperatif üst birlikleri gibi çıkar gruplarının fiyatlar, ücretler konularda kendi üyeleri ile hükümet arasında aracılık yapmalarına atıfta bulunur.
7.Soru
Zygmunt Bauman’ın hayatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Komünist Partisi üyesi olmuştur |
Akademisyenlik yapmıştır |
“Modernite ve Holocost” adlı kitabı vardır |
Adorno ödülünü kazanmıştır |
Ona göre modernlik sabittir, değişmez |
Doğru cevap E şıkkıdır. Bauman’ın ifadesiyle modernlik, durmanın imkânsızlığıdır. Modern olmak hareket halinde olmaktır.
8.Soru
- Toplumsal yapı
- Dil
- Siyaset
- Kültür
- Din
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Bell'in sanayi sonrası toplumu analiz edebilmek için kullandığı temel alanlardan biri değildir?
I ve II |
I, II ve III |
I ve IV |
II ve V |
Hepsi |
Endüstri öncesi toplumdan, endüstri toplumuna oradan da post-endüstriyel topluma geçiş olduğunu düşünen Bell’in temel ilgisi ise post-endüstriyel toplumdur ve post-endüstriyel toplumu analiz edebilmek için onu toplumsal yapı, siyaset ve kültür olmak üzere üç temel alana böler (Ritzer, 2003, s. 233).
9.Soru
Klasik liberalizm ile kolektivizm arasında bir orta yol bulmaya çalışan bir toplumsal kurama ne ad verilir?
Toplumculuk |
Halkçılık |
Milliyetçilik |
Liberalizm |
Cemaatçilik |
Cemaatçilik klasik liberalizm ile kolektivizm arasında bir orta yol bulmaya çalışan bir toplumsal kuramdır.
10.Soru
Bauman'a göre küreselleşme süreçlerinin ayrılmaz bir parçası hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Mekanı birleştirme |
İnsanları bir araya getirme |
Reddetme |
Dışlama |
Sınıf farkını ortadan kaldırma |
Bauman, küreselleşme sürecinin olumlu yönlerinden çok olumsuz etkilerine daha çok önem vermektedir. Ona göre, küreselleşme süreçlerinin ayrılmaz bir parçası mekânı giderek bölme, insanları ayırma ve dışlamadır. Diğer bir endişeli durum ise giderek daha fazla küresel ve yurtsuz bir hâle gelen elit kesimle geride kalan “yerelleşmiş” kesim arasındaki tedrici iletişim kopukluğudur (Bauman, 1999, s.9)
11.Soru
I. Sosyalist rejimlerin kendi halklarına karşı uyguladıkları şiddet içerikli baskılar
II. Kapitalist pazarın en olumsuz etkilerinin iyileştirilmesi ve refah devletinin ortaya çıkışı
III. İnsan doğasının mükemmel olduğunu vurgulayan romantik felsefelerin yerine insanlığın varoluşuna Stoacı yaklaşan yeni felsefelerin ortaya çıkışı
IV. Burjuvazi tarafından yeterince tanınmayan statülerini pekiştirmeye çalışan yükselen entelektüel sınıf
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri Bell’e göre bugün ideolojilerin bitmesinin nedenlerindendir?
I |
I ve II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
Ondokuzuncu yüzyılın siyasal ideolojileri iki önemli alanda ittifak yapmıştır: burjuvazi tarafından yeterince tanınmayan statülerini pekiştirmeye çalışan yükselen entelektüel sınıf ve ilerlemeyi ölçebilen ve gösterebilen bilimin pozitif değerleri. Ancak Bell bugün ideolojilerin bittiğini vurgular. Bunun üç nedeni vardır:
- Sosyalist rejimlerin kendi halklarına karşı uyguladıkları şiddet içerikli baskılar
- Kapitalist pazarın en olumsuz etkilerinin iyileştirilmesi ve refah devletinin ortaya çıkışı
- İnsan doğasının mükemmel olduğunu vurgulayan romantik felsefelerin yerine insanlığın varoluşuna Stoacı yaklaşan yeni felsefelerin ortaya çıkışı
Bell zaman içerisinde radikal bütün ideolojilerin ve destekleyicilerinin inandırıcılıklarını ve ikna güçlerini yitirdiklerini düşünmektedir. Aslında “ideolojinin sonu” tezinin sahibi Bell’in kendisi değildir. Ancak 1960’da yayınladığı, derlemelerinden oluşan “İdeolojinin Sonu”-“The End of Ideology”, başlıklı kitabı nedeniyle bu tezle özdeşleştirilmiştir. “İdeolojinin sonu”, Batı toplumlarındaki demokratik politikaların ve kapitalizmin sonucunda büyük ideolojik çatışmaların hakim olduğu bir dönemin sonuna gelindiği düşüncesini ifade eden bir kavramdır.
Bu açıklamalardan da anlaşıldığı gibi “Sosyalist rejimlerin kendi halklarına karşı uyguladıkları şiddet içerikli baskılar”, “Kapitalist pazarın en olumsuz etkilerinin iyileştirilmesi ve refah devletinin ortaya çıkışı” ve “İnsan doğasının mükemmel olduğunu vurgulayan romantik felsefelerin yerine insanlığın varoluşuna Stoacı yaklaşan yeni felsefelerin ortaya çıkışı” Bell’e göre bugün ideolojilerin bitmesinin nedenlerindendir. Dolayısıyla doğru cevap C’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bauman’a göre modern koşullarda yaratılan bireyde bulunması gereken özelliktir?
Bireyler disipline uymak zorunda değildir |
Bireyler öteki birimlerle birleşmesi gereken şeylerdir |
Sağlıklı olmanın üretim ile ilgisi yoktur |
Bireyler doyumsuzdur |
Bireyler kendi kendilerine yetebilir |
Doğru cevap B şıkkıdır. Bauman’a göre modern koşullarda yaratılan Bireyler, tıpkı Lego ya da Meccano oyuncaklarındaki taşlar gibi, yalnız başlarına tamam olmayan, bir şey ifade etmeyen, anlamlı bütünler oluşturabilmeleri için öteki birimlerle birleşmesi gereken şeylerdi. Modern koşullarda yaratılan bireylerin sınırları öncelikle sınırlamaktan çok uymak ve bağlanmak/yapışmak için tasarlanan ara kesimlerdi.
13.Soru
Dennis Smith, Bauman'ı ne olarak ilan etmiştir?
Postmodernitinin kurucusu |
Postmodernitinin peygamberi |
Postmodernitinin savunucusu |
Postmodernitinin ilahı |
Postmodernitinin katılımcısı |
Dennis Smith, Bauman'ı postmodernitinin peygamberi olarak ilan etmiştir. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Hangisi, üretim ve dağıtım araçlarının ortak ya da devlet mülkiyetinde olmasını teşvik eden siyasal ya da sosyo-ekonomik kuram ve uygulamaları anlatmaktadır?
Bireycilik |
Erillik |
Uzun dönem odaklı bakış açısı |
Kolektivizm |
Toplumsal demokrasi |
Kolektivizm terimi en yaygın kullanımıyla, üretim ve dağıtım araçlarının komünal (ortak) ya da devlet mülkiyetinde olmasını teşvik eden siyasal ya da sosyo-ekonomik kuram ve uygulamaları anlatır.
15.Soru
I. Birlikte yaşamanın şartlarını mümkün kılacak bir eylemliliğe davet etmek
II. Toplumsal hareketlerin her yerde mevcut olduğunu göstermek
III. Demokrasinin, toplumsal hareketlerin içeriği ve şekline bağlı olduğunu göstermek
IV. Toplumun gelişimini doğrusal bir ilerleme içinde düşünmek
Yukarıda verilen ifadelerden hangisini/hangilerini Alain Touraine’in sosyolojik yaklaşımını açıklarken kullanmak doğru olmaz?
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Yalnız IV |
Alain Touraine’in göstermek istediği şey, toplumun merkezinin boşalmış olmadığı, toplumsal hareketlerin her yerde mevcut oldukları ve modernliğin ve demokrasinin alacağı şeklin bu hareketlerin eylemlerinin içeriğine ve şekline bağlı olacağıdır. Onun bu girişimi, mevcut olandan zorunlu olanı çıkarmak ya da, toplumların gelişimini doğrusal bir ilerleme içinde düşünen yaklaşımlarda olduğu üzere, mümkün olandan zorunlu olanı çıkarmak değildir. Aksine, onun amacı, kendisince yapılması gerekli olanı mümkün ve muhtemel kılmaya yardımcı olmak; demokratik toplumda birlikte yaşamanın şartlarını mümkün kılacak bir eylemliliğe davettir.
Dolayısıyla, doğru cevap E'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangileri Bauman'a göre postmodern koşullarda yaratılan bireylerin sahip olması gereken özellikler arasında yer almaktadır? I. Bireyler belirlenmiş hayat modellerini aynen kabul etmektedir. II Öğrenilen bilgilere mutlak bir bağlılıkları söz konusudur. III. Bireyler kendilerini dengeleyebilme yeteneğine sahiptir.
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Bauman'a göre postmodern koşullarda yaratılan insanlar yeni deneyimler arayan yaratıcı aktörlerdir. Öğrenilen bilgilere tamamen bağlılık söz konusu değildir. Buna karşılık tamamen dengede olmasalar da kendisine yetebilen bireyler olma yolunda ilerlemektedirler.
17.Soru
Alain Touraine’e göre ………… insanları ve toplulukları kendi kültürel cemaatlerine hapseden çokkültürlülük değil, kültürel değerlerin akıl ve akılcılığın gerekleri ile uzlaştırılmasını ferdiyet kazanmış bireyin, yani öznenin iradesine bırakan bir demokrasi anlayışıdır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi tamamlar?
Toplumun tarihsiciliği |
Kültürel demokrasi |
Programlanlmış toplum |
Kültürel emperyalizm |
Kültürel görecilik |
Programlanmış toplum, Touraine’nin 1970’lerden itibaren ortaya çıktığını düşündüğü ve sanayi toplumundan daha fazla iktisadi büyümeye odaklanmış, daha fazla yatırım yapma kapasitesi olan, iktisadi büyümede bilgi ve yaratıcığın sanayi toplumundan daha fazla bir önem taşıdığı ve hayatın bütün alanlarının bilgi ve teknolojiyi üreten ve yönetenler tarafından üretim etkenleri fikri etrafında bütünleştirilip yönetildiği toplumdur. Marxist kuramın tarihsel özne fikrini andıran toplumun tarihsiciliği tabiriyle ise Touraine, hem mütehakkim hem de muktedir mevkide bulunan ve kolektif hayatın ana yönelimlerini idare etme ve seyrini gözetleme iddiasında bulunana karşı üzerinde hâkimiyet kurulmuş olanın bu duruma itiraz adına toplumsal durumun mahiyetini tanıyabilme ve kendi kimliğini tanımlama kabiliyetine dayalı olarak harekete geçirilmiş mücadeleyi kastetmektedir. B şıkkında verilen kültürel demokrasi ise, Touraine’e göre, insanları ve toplulukları kendi kültürel cemaatlerine hapseden çok kültürlülük değil, kültürel çeşitliliğin ulusal-toplumsal
birlik ve dayanışma içinde korunması ve kültürel değerlerin akıl ve akılcılığın gerekleri ile uzlaştırılmasını ferdiyet kazanmış bireyin, yani Öznenin yaratıcılığına ve iradesine bırakan bir demokrasi anlayışıdır.
18.Soru
Touraine'e göre aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetçi kültürü demokratik kültürden ayıran özelliklerden biridir?
Kültür çeşitliliğini korur |
İnsan haklarını vatandaşın görevleri anlayışının ve tüketici taleplerinin karşısına koyar |
Özgürlüğü vatandaşlık ile özdeş tutar |
Azami sayıya azami özgürlük verir |
Azami çeşitliliği koruyan ve tanıyan siyasal hayat biçimidir |
Demokratik kültür ile cumhuriyetçi kültür arasında büyük farklılıklar vardır. Bu farklılıklardan birincisi, cumhuriyetçi kültür birlik peşinde iken demokratik kültür çeşitliliği korur. İkincisi, cumhuriyetçi kültür özgürlüğü vatandaşlık ile özdeş tutarken demokratik kültür insan haklarını vatandaşın görevleri anlayışının ve tüketici taleplerinin karşısına koyar (Touraine, 1997: 11-13, 19). “Demokratik rejim azami sayıya azami özgürlük veren ve mümkün olan azami çeşitliliği koruyan ve tanıyan siyasal hayat biçimidir” (Touraine, 1995: 13).
19.Soru
5) Aşağıdakilerden hangisi bir ülkenin tarım toplumundan sanayi toplumuna doğru olan tarihsel dönüşümünün tanımıdır?
Modernleşme |
Modernlik |
Modernist |
Cemaatçilik |
Sanayileşme |
Touraine, modernleşmeyi, çok genel hatları ile tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş olarak ifade edilebilecek bir yapı değişimi olarak tanımlar. Doğru yanıt " A " dır.
20.Soru
"Bilgi toplumu" kavramı aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
Peter Drucker |
Amittai Etzioni |
Max Weber |
Herman Kahn |
Ralf Dahrendorf |
Bilgi toplumu kavramı yaygın olarak kullanılmakla beraber esasen Peter Drucker'e aittir. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ