Çağdaş Sosyoloji Kuramları Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Touraine'e göre demokrasinin varlığı için öncelikle gerekli olan unsurlar nelerdir?
Hukuk ve serbest piyasa |
Ulus devlet ve serbest piyasa |
Hukuk ve özgürlükler |
Özne ve özgürlük |
Özne ve cumhuriyetçi kültür |
Touranie göre demokrasi her şeyden önce ulus devletin ve serbest piyasa düzeninin varlığını gerektirir. Bir yordam olarak demokrasi yönetilenlerin kendi yöneticilerini seçmeleri, anayasal ve hukuki garantilere sahip siyasal çoğulculuk ve laiklik demektir. Doğru cevap B'dir
2.Soru
Bell’e göre tüketim aşağıdakilerden hangisine dayanır?
çalışma etiğine |
hedonizme |
duygusal yapıya |
tatminin ertelenmesine |
küresel çelişkilere |
Bell’e göre üretim ve tüketimin temel değerleri farklıdır.
Üretim çalışma etiğine ve tatminin ertelenmesi ilkesine dayanırken tüketim hedonizme (hazcılığa) ve kişisel tatmine dayanır.
3.Soru
I. İmalat sektörü hizmet sektöründen daha ön plandadır II. Bilim ve teknoloji merkezi bir öneme sahiptir III. Yeni bir yönetici elit ortaya çıkmıştır. Verilenlerden hangisi ya da hangileri post-endüstriyel toplumun özelliklerindendir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Post-endüstriyel toplum, hizmet sektörünün imalat sektöründen ön plana geçtiği, bilim ve teknolojinin merkezi bir öneme sahip olduğu, yeni bir yönetici elitin ortaya çıktığı bir toplumdur. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.
4.Soru
Zygmunt Bauman'ın modernlik-holocaust ilişkisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Bauman için ırkçılık, modern bilimin ilerlemesi, modern teknoloji ve devlet gücünün modern biçimleri olmaksızın düşünülemez. |
Modernlik ırkçılığı olanaklı kılmakla kalmaz onu için bir talep de yaratır. |
Irkçılık, modernleşmemiş ya da en azından öncelikle modern olmayan savaşımlarda kullanılan, tümüyle modern bir silahtır. |
Holocaust, yeltenilmiş kitle kıyımlarından oluşan uzun bir dizinin ve bunlar arasında başarılmışların oluşturduğu, pek de kısa olmayan dizinin bir başka bölümüdür. |
Holocaust’un ortaya çıkmasında ve bu suçun işlenmesinde modernliğin rolünün aktif değil pasif olduğunu düşündürür. |
Holocaust’un ortaya çıkmasında ve bu suçun işlenmesinde modernliğin rolünün pasif değil aktif olduğunu düşündürür.
5.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi küreselleşme sürecinin olumsuz etkilerinden biri değildir?
Mekânı giderek bölme |
İnsanları ayırma |
İnsanları dışlama |
Kuralsız olma |
Elit kesimle yerelleşmiş kesim arasındaki iletişim kopukluğu |
Bauman, küreselleşme sürecinin olumlu yönlerinden çok olumsuz etkilerine daha çok önem vermektedir. Ona göre, küreselleşme süreçlerinin ayrılmaz bir parçası mekânı giderek bölme, insanları ayırma ve dışlamadır. Diğer bir endişeli durum ise giderek daha fazla küresel ve yurtsuz bir hâle gelen elit kesimle geride kalan “yerelleşmiş” kesim arasındaki tedrici iletişim kopukluğudur
6.Soru
Durkheim'e göre Özne aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsal olguların baskısı hareket eden bireydir |
Araçsal aklın sevki ile hareket edendir |
Geleneğin sevki ile hareket edendir |
Kitle toplumunda yalnız olma hakkını savunandır |
Kurulu güçlerin bütün putlarını kırandır |
Durkheim'e göre Özne, toplumsal olguların baskısı ya da sevki ile hareket eden bireydir.
7.Soru
Bauman'ın düzensizlik, kaos anlamında kullandığı ve insanlar ile onların çok sayıdaki özelliklerinin iç ve dış, faydalı ve zararlı, ilgili ve ilgisiz, anlamlı ya da anlamsız olarak kesin çizgileriyle ayrılabileceği- ya da en azından ayrılması gerektiği- varsayımından ortaya çıkan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Güvensizlik |
Determinizm |
Kargaşa |
Müphemlik |
Belirsizlik |
“Müphemlik” kavramı Bauman’ın çalışmalarında önemli bir yere sahiptir. Bauman, müphemliği, düzensizlik, kaos anlamında kullanır. Bauman’a göre müphemlik, insanlar ve onların çok sayıdaki özelliklerinin iç ve dış, faydalı ve zararlı, ilgili ve ilgisiz, anlamlı ya da anlamsız olarak kesin çizgileriyle ayrılabileceği- ya da en azından ayrılması gerektiği- varsayımından çıkmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Toureine'e göre programlanmış toplumun özelliklerinden biri değildir?
İktisadi büyümeye odaklanmış |
Daha fazla yatırım yapma kapasitesi olan |
Bilgi ve yaratıcılığın daha fazla önemli olduğu |
Bilgiyi üretenlerin söz sahibi olduğu |
Emek ve sermaye arasında çatışmaya neden olan |
Touraine’nin 1970’lerden itibaren ortaya çıktığını düşündüğü ve sanayi toplumundan daha fazla iktisadi büyümeye odaklanmış, daha fazla yatırım yapma kapasitesi olan, iktisadi büyümede bilgi ve yaratıcığın sanayi toplumundan daha fazla bir önem taşıdığı ve hayatın bütün alanlarının bilgi ve teknolojiyi üreten ve yönetenler tarafından üretim etkenleri fikri etrafında bütünleştirilip yönetildiği toplum. Bu sonraki vasıf programlanmış toplumda toplumsal çatışmaların merkezini sanayi toplumunda gözlemlenen emek ile sermaye arasındaki çatışmadan bilgiye erişme ve kullanma gücünü elinde bulunduranlar ile onlara tabi olanlar arasında cereyan eden bir çatışmaya dönüştürmüştür. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Touraine’e göre kadın hareketi hangi tür toplumsal hareketlerdendir?
Societal hareketler |
Emek hareketleri |
Kültürel hareketler |
Siyasal ekoloji hareketleri |
Tarihsel hareketler |
Toplumsal hareketlerin ikinci türünü kültürel hareketler oluşturur. Bunlar belli bir Özne figürünü savunmak ya da dönüştürmek amacındadırlar ve toplumsal bir hasımla çatışmaktan ziyade kültürel hakların ortaya konması ve savunulması ile alâkalıdırlar. Tarihsel anlamda en önemli kültürel hareketler dinsel hareketler olmuşlardır; günümüzün en önemli kültürel hareketleri ise kadın hareketi ile siyasal ekoloji hareketidir.
10.Soru
"On dokuzuncu yüzyılın büyük ideolojileri olan liberalizm ve sosyalizm güçlerini yitirmiştir, artık endüstri toplumunun bireylerini harekete geçirebilecek ideolojiler değildirler. Bu durum “ideolojinin sonu”dur." görüşünü ortaya atan sosyolog kimdir?
Ritzer |
Bell |
Weber |
Poloma |
Marshall |
Bell’e göre on dokuzuncu yüzyılın büyük ideolojileri olan liberalizm ve sosyalizm güçlerini yitirmiştir, artık endüstri toplumunun bireylerini harekete geçirebilecek ideolojiler değildirler. Bell bu durumu “ideolojinin sonu” olarak ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "otoriteryenlik" kavramını tanımlamaktadır?
Bireylere ya da gruplara karşı keyfi uygulamalara yönelebilen bir siyasal yetki biçimidir |
Gücü elinde bulunduranlar seçmenlere karşı sorumludur. |
Kamu siyasalarının ve uygulamalarının aldığı şekil toplumsal rızaya dayanır. |
Demokratik bir siyaset biçimini temsil ederler |
Sadece askeri diktatörlüğü ifade eder |
Otoriteryenlik kavramı, bireylere ya da gruplara karşı keyfi uygulamalara yönelebilen bir siyasal yetki biçimine atıfta bulunur. Bu siyasal biçim içinde gücü elinde bulunduranlar seçmenlere karşı sorumlu değildirler ve kamu siyasalarının ve uygulamalarının aldığı şekil toplumsal rızaya dayanmaz. Otoriteryen rejimler kişisel diktatörlüklerden parti ve askeri diktatörlüklerine varıncaya kadar çok çeşitli şekiller alabilirler ve esas itibariyle demokratik olmayan bir siyaset biçimi temsil ederler. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Bauman’a göre “dünyanın yeniden büyülü hâle getirilmesi” olarak değerlendirilebilen kavram aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Modernizm |
Modernlik |
Postmodernlik |
Kaos |
Küreselleşme |
Bauman, postmodernliğin, dünyanın büyüsünü bozmak için girişilen, sonunda sonuçsuz kalan uzun ve gayretli modern mücadeleden sonra dünyanın “yeniden büyülü hâle getirilmesi” olarak değerlendirilebileceği görüşündedir.
13.Soru
Nietzsche’e göre, 18. ve 19. yüzyıllarda modernleşmenin doğuşunu olanaklı kılan unsur aşağıdakilerden hangisidir?
Akıl |
Bilim |
Tarihin ileriye doğru akış düşüncesi |
İnsanın yaşam enerjisi |
Yetenek |
Nietzsche’e göre, 18. ve 19. yüzyıllarda modernleşmenin doğuşunu olanaklı kılan ne akıl, ne bilim, ne de tarihin ileriye doğru akış düşüncesidir. Aritoteles’ten bu yana akıl, bilginin ortaya çıkmasına neden olan bir araç olarak benimsenmiştir. Oysa bilgi edinme sürecinin kaynağında akıl değil, insanın yaşam enerjisi bulunmaktadır. Doğru yanıt D'dir.
14.Soru
- Özgürlük
- Eşitlik
- Farklılık
- Kardeşlik
- Hoşgörü
Yukarıdakilerden hangileri Bauman'ın ifade etmiş olduğu postmodernliğin ateşkes formülünü oluşturmaktadır?
I ve II |
I, III ve IV |
II ve IV |
I, III ve V |
Hepsi |
Bauman, özgürlük, eşitlik ve kardeşliliğin, modernliğin sloganı; buna karşın özgürlük, farklılık ve hoşgörünün ise postmodernliğin ateşkes formülü olduğunu ileri sürmektedir. Ona göre eğer hoşgörü dayanışmaya dönüştürülebilirse ateşkes barışa bile dönebilir (Bauman, 2003, s.131-132).
15.Soru
I-Üretim ve tüketimin temel değerleri farklıdır. Üretim çalışma etiğine ve tatminin ertelenmesi ilkesine dayanırken tüketim hedonizme (hazcılığa) ve kişisel tatmine dayanır.
II- Kapitalist pazarın en olumsuz etkileri iyileştirilmiş ve refah devleti ortaya çıkmıştır.
III- Kapitalizmin ahlaki temelleri belirsiz ve kaygandır ve böyle olmaya da devam edecektir.
Bell, Kapitalizmin Kültürel Çelişkileri adlı eserinde Batı uluslarının toplumsal yapılarının ve kültürel formasyonlarının evrimini ele almış ve üretim ve tüketim alanları arasında bir ayrışma olduğunu ileri sürmüştür. Bu görüşleri çerçevesinde yukarıdaki maddelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, III |
I, II, III |
Bell, Kapitalizmin Kültürel Çelişkileri adlı eserinde Batı uluslarının toplumsal yapılarının ve kültürel formasyonlarının evrimini ele almış ve üretim ve tüketim alanları arasında bir ayrışma olduğunu ileri sürmüştür. Bell’e göre üretim ve tüketimin temel değerleri farklıdır. Üretim çalışma etiğine ve tatminin ertelenmesi ilkesine dayanırken tüketim hedonizme (hazcılığa) ve kişisel tatmine dayanır.
Bell’e göre kapitalizmin ahlaki temelleri belirsiz ve kaygandır ve böyle olmaya da devam edecektir.
- yüzyılın siyasal ideolojileri iki önemli alanda ittifak yapmıştır: bujuvazi tarafından yeterince tanınmayan statülerini pekiştirmeye çalışan yükselen entelektüel sınıf ve ilerlemeyi ölçebilen ve gösterebilen bilimin pozitif değerleri. Ancak Bell bugün ideolojilerin bittiğini vurgular. Bunun üç nedeni vardır: 1) Sosyalist rejimlerin kendi halklarına karşı uyguladıkları şiddet içerikli baskılar, 2) Kapitalist pazarın en olumsuz etkilerinin iyileştirilmesi ve refah devletinin ortaya çıkışı, 3) İnsan doğasının mükemmel olduğunu vurgulayan romantik felsefelerin yerine insanlığın varoluşuna Stoacı yaklaşan yeni felsefelerin ortaya çıkışı
16.Soru
Daniel Bell'e göre aşağıdakilerden hangisi idoloji ile din arasındaki ilişkiye ilişkin yanlış bir ifadedir?
İdeoloji ile din arasında insanlara sağladıkları açısından benzerlikler bulunmaktadır |
İdeoloji de din gibi insanların duygularını serbest bırakmalarını sağlar |
İdeoloji, ölüm gibi varoluşun temel zorlukları ile başa çıkmada dine göre daha etkilidir |
İdeoloji seküler bir dindir |
Din insanların duygularını ritüellere yönlendirmesini sağlarken ideoloji siyasal eyleme kanalize eder |
İdeoloji, düşünceleri toplumsal hareketlere dönüştüren önemli bir işlevi yerine getirir. Duygusal enerjiyi ritüellere ve sanata yönlendiren dine benzer şekilde ideoloji de insanların duygularını serbest bırakmalarını ve enerjilerini siyasal eyleme kanalize etmelerini sağlama kapasitesiyle donatılmıştır. Ancak Bell’e göre bu konuda din çok daha etkilidir; çünkü insanlara ölüm gibi varoluşun temel zorunluluklarıyla başa çıkmada yardımcı olabilir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.
17.Soru
Önceki toplumlarla karşılaştırıldığında sanayi sonrası toplumun en önemli ve ilk özelliklerinden biri aşağıdaki şıklardan hangisinde verilmiştir?
Üretim biçiminin farklılaşması. |
Toplumsal sınıfların farklılaşması |
Teorik bilginin merkezi önem kazanması |
Yeni toplumun baskın kurumlarının entelektüel kurumlar olması |
Hiçbiri |
Önceki toplumlarla karşılaştırıldığında sanayi sonrası toplumun en önemli ve ilk özelliklerinden biri üretim biçiminin farklılaşmasıdır. Bu yeni toplum yapısını karakterize eden en önemli unsurlardan biri artık imalat sanayi üretiminin başlıca üretim
olmamasıdır. İmalat sanayinin yerine ticaret, finans, sigorta, gayrimenkul, bireysel profesyonel hizmetler ile alım satım, onarım hizmetleri ve genel devlet işlerini kapsayan hizmet sektörü toplam üretim içinde daha büyük bir paya sahiptir. Sanayi toplumunda yaygın bir biçimde varolan mal üretiminden hizmet üretiminin yaygın hale gelmesi en çarpıcı unsurlardan biridir. Sektörel olarak tarım ve sanayinin toplam üretim içinde aldıkları paylar düşerken, hizmet sektörünün yani sağlık, eğitim, bilgisayar teknolojilerine dayalı sektörlerin geliştiği, toplam üretim içindeki oranlarının arttığı gözlenmektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.
18.Soru
Bauman’a göre, Yahudi soykırımının arkasında, yönettiği toplumu düzenlenecek, yetiştirilecek ve yabani otları denetime alınacak bir şey olarak gören modernliğin hangi devlet anlayışı durmaktadır?
Bahçıvan |
Kasap |
Manav |
İşçi |
Bakıcı |
Bauman’a göre, Yahudi soykırımının arkasında, yönettiği toplumu düzenlenecek, yetiştirilecek ve yabani otları denetime alınacak bir şey olarak gören modernliğin “bahçıvan” devlet anlayışı durmaktadır.
19.Soru
Sanayi sonrası toplum kavramı aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilendirilmektedir?
Hizmet sektörünün önemini yitirmesi |
Şirketleşmenin azalması |
Yüksek öğrenimin baskıcı bir hal alması |
Teorik bilginin gücün kaynağı olarak değerlendirilmesi |
Bilim ve teknoloji ile doğrudan ilişkili bir kavram olarak değerlendirilememesi |
Sanayi sonrası toplum kavramı, teknolojideki gelişimin temeli olarak değrlendirlien teorik bilgiye verilen değeri ve buna paralel olarak bir takım toplumsal değişimlere karşılık gelmektedir. Ortaya çıkan bilgi toplumu, yeni bir yönetici elit kesimi de beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda bilim ve teknoloji ile doğrudan ilişkilendirilen sanayi sonrası toplum kavramı, yüksek öğrenimde demokratikleşme ve yaygınlaşmayı da beraberinde getirmiştir. Hizmet sektörünün çalışma hayatındaki payı artmış ve şirketleşmeler de yaygınlaşmıştır.
20.Soru
Touraine göre, sanayi sonrası toplumun en önemli özelliği hangi teknolojinin kullanımının sağladığı denetim gücüdür?
Bilgi teknolojisi |
Eğitim teknolojisi |
Gıda teknolojisi |
Performans teknolojisi |
Rehabilitasyon teknolojisi |
Touraine’e göre, sanayi sonrası toplumun en önemli özelliği bilgi teknolojisi kullanımının sağladığı denetim gücüdür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ