Çağdaş Sosyoloji Kuramları Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aydınlanma düşüncesinin temel öncüllerini radikal olarak eleştiren bir felsefeci olarak postmodern düşüncenin öncüsü sayılmaktadır?
Thomas Hobbes |
John Locke |
Jean-Jacques Rousseau |
Friedrich Nietzsche |
Theodor W. Adorno |
Nietzsche (1844-1900) Aydınlanma düşüncesinin temel öncüllerini radikal olarak eleştiren bir
felsefeci olarak postmodern düşüncenin öncüsü sayılmaktadır. İnsanların yaşam enerjisi yüksek olanları dahi olarak (üst insan) niteleyen Nietzsche, bu insanların bir taraftan yaratıcılığı ve ilerlemeyi diğer taraftan bencillik ve buna bağlı olarak vahşeti yapısında barındırdığından söz eder. Bu nedenle aydınlanma projesi iyimser öncüllerin aksine bir yabancılaşmanın, acımasızlığın ve vahşetin egemen olduğu bir biçime dönüşmektedir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bauman'ın postmodernlik anlayışını ifade eder?
Postmodernlik modernliğin reddi, itibarsızlaştırılması ya da sona erdirilmesidir. |
Postmodernlikte, önceki süreçten kesin bir kopma ya da belirgin bir farklılaşmadır. |
Postmodern zihniyet ve pratik, doğası gereği, hiçbir şeyin yerine geçemez. |
Postmodernlik ilke olarak farklılığı dışlamayan anlayış ile temellendirilmiştir. |
Postmodernlik, özgürleşmek ve evrenselcilik gibi değerleri merkeze almıştır. |
Bauman’a göre postmodernlik, müphemliğin üstesinden gelerek bunun yerine tek anlamlı kesinlik olarak gördüğü aynılığı hedefleyen modern güdüden tamamen özgürleşmek ve tek tiplilik ve evrenselcilik gibi modernliğin merkezi değerlerini tersine çevirmek demektir. Bununla birlikte postmodernlik doğası gereği hiç bir zaman modernliğin yerini alamaz. Nitekim postmodernlik ilke olarak farklılığı dışlamak yerine tanıyan ve bütün yaşam biçimlerine izin veren, dolayısıyla modernliği de dışlamak yerine farklılığa dahil eden çoğulcu bir dünya anlayışı ile temellendirilmiştir. Bu nedenle Bauman’a göre modernlikle postmodernlik arasında kesin bir kopma ya da belirgin bir farklılaşma söz konusu değildir. Ona göre postmodernlik bir anlamda kendine dışarıdan ve eleştirel olarak bakabilen ve bir zamanlar bilinçsizce yaptığı ulaşılması imkansız şeyleri bilinçli biçimde terk eden modernliktir.Doğru cevap C'dir.
3.Soru
I. Örgütlenmiş uygulamaların birbirlerinden uzaklaşması ve bir bilinç olarak özne
II. Bilişsel, iktisadi ve etik kültürel modeller olarak tarihsellik
III. Birbirleriyle mücadele eden toplumsal gruplar olarak toplumsal hareketler
IV. Bilgiye ve toplumun yaratıcılığına dayalı olan programlanmış toplum
The Return of the Actor (1988) adlı çalışmasında Alain Touraine, toplumsal hayatın merkezinde üç unsurun yer aldığını belirtir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri bu üç unsur arasında gösterilemez?
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Yalnız IV |
The Return of the Actor adlı çalışmasında Touraine toplumsal hayatın merkezinde üç unsurun yer aldığını belirtir. Bunlar: örgütlenmiş uygulamaların birbirlerinden uzaklaşması ve bir bilinç olarak özne, merkezî toplumsal çatışmaların konusu olan bilişsel, iktisadi ve etik kültürel modeller (tarihsellik) ve bu kültürel modellere toplumsal bir biçim vermek için birbirleri ile mücadele eden toplumsal gruplar olarak toplumsal hareketlerdir.
Dolayısıyla doğru cevap E'dir.
4.Soru
Bauman, 1954 yılında Sosyal Bilimler Fakültesinde okutman olarak çalışmaya başlamadan önce hangi mesleğe mensuptu?
Doktor |
Mimar |
Ressam |
Asker |
Tercüman |
Bauman, 1943 yılında, 18 yaşındayken, Sovyetler Birliğinde sürgündeki Polonya ordusuna katılır ve ordu içerisindeki basamakları hızla tırmanır. Askerlik yıllarında yaralanan Bauman, zaman içerisinde iyileşerek 1945 yılında Berlin’deki savaşa da katılır. Savaşın bitiminden sonra Polonya’ya döner ve yeniden yapılanan Polonya ordusunda komutanlık düzeyine ulaşır.1953 yılında 28 yaşında Yahudi düşmanlığına/karşıtlığına maruz kalarak ordudan atılır ve sosyolog olarak akademik kariyerine başlar. 1950’li yılların başında Varşova Üniversitesi Sosyal Bilimlerde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Bauman, 1954 yılında Sosyal Bilimler Fakültesinde okutman olarak çalışmaya başlar. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi herhangi bir nesneyi kaynağından alıp tarihin akış sürecinde nasıl değiştiğini inceleme anlamına gelmektedir?
Metafizik |
Morfoloji |
Genoloji |
Antropoloji |
Etimoloji |
Genoloji herhangi bir nesneyi kaynağından alıp tarihin akış sürecinde nasıl değiştiğini inceleme anlamına gelmektedir. Doğru yanıt C'dir.
6.Soru
Zygmunt Bauman'a göre, postmodernliğin ateşkes formülü nedir?
Özgürlük, farklılık ve hoşgörü |
Özgürlük, eşitlik ve kardeşlik |
Özgürlük, eşitlik ve hoşgörü |
Özgürlük, farklılık ve kardeşlik |
Özgürlük, eşitlik ve modernlik |
Zygmunt Bauman'a göre, özgürlük, farklılık ve hoşgörü postmodernliğin ateşkes formülüdür.
7.Soru
Touraine’in programlanmış toplumun sınıf yapısını ve dinamiklerini sanayi toplumu ile karşılaştırmalı olarak ele aldığı çalışma aşağıdakilerden hangisidir?
The Academic System in American Society |
Critique of Modernity |
The Post-Industrial Society |
The Return of the Actor |
The Self-Production of Society |
The Post-Industrial Society [Sanayi-sonrası Toplum] (1971) başlıklı çalışması Touraine’in programlanmış toplumun sınıf yapısını ve dinamiklerini sanayi toplumu ile karşılaştırmalı olarak ele aldığı klasik bir çalışma olmuştur.
8.Soru
Bauman'a göre modern düşünce hangi fikirle birlikte doğmuştur?
Modern düşünce, dünyanın değiştirilemez olduğu fikriyle birlikte doğmuştur. |
Modern düşünce, dünyanın değiştirilebileceği fikriyle birlikte doğmuştur. |
Modern düşünce, dünyanın daha hızlı değiştirilebilir fikriyle birlikte doğmuştur. |
Modern düşünce, dünyanın cezbeden, ayartan ya da kışkırtan olduğu fikriyle birlikte doğmuştur. |
Modern düşünce, dünyadaki belli standartlarla doğmuştur. |
Modern düşünce, dünyanın değiştirilebileceği fikriyle birlikte doğmuştur. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
Modernizmin katı hiyerarşik anlayışı hangi düşünce adı altında kuralsızlığa dönüşür?
Dadaizm |
Kübizm |
Liberalizm |
Sosyalizm |
Anarşizm |
Modernizmin katı hiyerarşik anlayışı anarşi adı altında kuralsızlığa dönüşür. Doğru yanıt E'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bauman'ın tarihsel süreci bir bütün olarak ele aldığını göstermektedir?
Modernlik bir zamanlar evrenseldi. |
Modernlik günümüzde küreseldir. |
Postmodernlik kendi kimliğini inkar etmeden modernliği dışlayamaz. |
Postmodernliğin dışlama gücü vardır. |
Postmodernliğin dışlama gücü zayıftır. |
Postmodernlik kendi kimliğini inkar etmeden modernliği dışlayamaz olduğu, Bauman'ın tarihsel süreci bir bütün olarak ele aldığını göstermektedir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bell'in post-endüstriyel toplum tipinin özelliklerinin dışında kalır?
Mesleki açıdan beyaz yakalı endüstriyel mesleklerden mavi yakalı profesyonel ve teknik konumlara, işçi sınıfı ağırlıklı bir toplumdan daha da orta sınıf bir topluma geçiş. |
Endüstriyel açıdan - mal üretiminden hizmet ekonomisine geçiş. |
İdeolojik açıdan - teknolojinin kontrolü ve teknolojik değerlendirmeye dayalı bir ‘gelecek yönelimi’. |
Politik açıdan - politikacılar ve iş adamlarından oluşan geleneksel güç yapısına meydan okuyabilecek yeni bir bilgi sınıfının yaratılması. |
Kültürel açıdan - ilerlemenin ve politika-oluşturmanın asıl kaynağı olarak teorik bilginin merkezi konumu. |
Mesleki açıdan mavi yakalı endüstriyel mesleklerden beyaz yakalı profesyonel ve teknik konumlara, işçi sınıfı ağırlıklı bir
toplumdan daha da orta sınıf bir topluma geçildiği için A şıkkı diğerlerinin dışında kalır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern sanatın temel özelliklerinden biri sayılamaz?
Aşağıdakilerden hangisi modern sanatın temel özelliklerinden biri sayılamaz?
Yansıma ve misyon |
Özgürlük ve özgünlük |
Sanat ürünlerinin metalaşması |
Tutucu olma |
Seçkinci olma |
Modernist sanatçılar özgün ve özgür olma düşüncesini benimsemiş ve sanatçının ortalama insandan daha seçkin olması gerektiğini savunmuştur. Ayrıca topluma yansıtmaları gereken düşüncelerinin olduğunu savunurlar. Sanat ürünlerinin metalaştığını söylerler fakat tutuculuk bunlar arasında değildir. Cevap D'dir.
13.Soru
Alain Touraine' e göre aşağıdakilerden hagisi kültürel demkrasinin amaçlarından biridir?
Serbest piyasanın güçlendirilmesi |
Genel hoşgörünün sağlanması |
Sınıf farklılıklarının azaltılması |
Özgür ve adil toplum |
Cemaat yapılarının korunması |
Tournaire'e göre kültürel demokrasinin üç temel amacı vardır. Bunlar: (ı) artan eşitsizlikler ve daha fazla dışlanmaya yol açan küresel iktisadi ve mali sistemler karşısında sınıf farklılıklarını azaltmak ve ekonomi üzerindeki toplumsal ve siyasal kontrolü artırmak, (ıı) bu gayri-şahsi tahakküm sisteminin toplumsal aktörleri kendi kişisel veya cemaatçi kimliklerine kapanmaya zorlaması ve bu suretle azınlıkların reddedilmesini teşvik etmesi karşısında kültürel çeşitliliğin saygı görmesini temin etmesi ve herkese eşit toplumsal ve kültürel hakları garanti etmesi ve (ııı) üretim ve yönetim sistemlerinin teknik akılcılığına tâbi olan tüketicilerin sağlık, eğitim, bilişim alanlarındaki taleplerinin dikkate alınmasıdır. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
I. Artık doğrudan parasal veya mali politikalar geliştirmekte
II. Ekonomik büyümeyi hedeflemekte
III. Farklı sektörler arasında denge kurmakta
IV. Bilinçli politikalarla ekonominin yönünü şekillendirmeye çalışmakta
Bell’in ekonomilerin yönetiminde teori ve empirizm arasındaki ilişkinin değiştiğini açıklamak için, hükümetlerin yaptıklarını örneklendirdiği ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur?
I ve II |
I, II ve III |
I, III ve V |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Bell, teori ve empirizm arasındaki ilişkinin değiştiğini ekonomilerin yönetiminde de görebileceğimizi belirtir. Bell’e göre hükümetler artık doğrudan parasal veya mali politikalar geliştirmekte, ekonomik büyümeyi hedeflemekte, farklı sektörler arasında denge kurmakta, bilinçli politikalarla ekonominin yönünü şekillendirmeye çalışmaktadırlar. Dolayısıyla doğru cevap D’dir. Hükümetlerin ekonomi konularına bu şekilde müdahale edebilmelerini mümkün kılan, ekonomik teoride hükümetlerin bunları yapmalarına izin veren yeni yasaların geliştirilmiş olmasıdır.
Sadece teknolojik yenilikler anlamında değil, sosyal bilimlerde de birçok alanda bilgisayar tabanlı ekonomik sistemlerin modellemeleri, toplumsal davranışların ve karar alma süreçlerinin kontrollü deneylemeleri yapılabilir hale gelmiştir.
15.Soru
Sanayi sonrası toplumunun aşağıda verilen özelliklerinden hangisi ideoloji bağlamında değerlendirilmektedir?
Mal üretiminden hizmet üretimine geçiş |
Mavi yakalı endüstriyel üretimden beyaz yakalı profesyonelliğe geçiş |
Politikacılar ve işadamlarından oluşan geleneksel güç yapısına meydan okuyabilecek yeni bir bilgi sınıfının yaratılması |
İlerlemenin ve politika oluşturmanın asıl kaynağı olarak teorik bilginin merkeze alınması |
Teknolojinin kontrolü ve teknolojik değerlendirmeye dayalı bir gelecek yönelimi |
Mal ve hizmet üretimi arasındaki ilişki endüstriyel; mavi ve beyaz yakalılar arasındaki ilişki mesleki; geleneksel güç yapısına meydan okuyabilen bir bilgi sınıfının yaratılması politik; ilerleme ve politika oluşturmanın kaynağının teorik bilgi olarak ele alınması ise sanayi sonrası toplumun kültürel açıdan ele alınması ile belirlenmektedir. Diğer yandan gelecek yönelimi ise ideolojik bağlamda değerlendirilmektedir.
16.Soru
Bauman'ın modernlikte eleştirdiği nokta nedir?
Modernlik farklılığı bir suç olarak değerlendirir. |
Modernlik farklılığı bir duygusallık olarak değerlendirir. |
Modernlik farklılığı bir belirsizlik olarak değerlendirir. |
Modernlik farklılığı bir ilahi düzen olarak değerlendirir. |
Modernlik farklılığı bir insan eseri olarak değerlendirir. |
Bauman'ın modernlikte eleştirdiği nokta, modernliğin farklılığı bir suç olarak değerlendirmesidir. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Gerçek bilgiden ya da bilginin gerçekliğinden söz edemediğimiz bir muğlâklıkta Lyotard’ın deyimiyle hangi durum içinde olduğumuzu söyleyebiliriz?
Tanımsız |
Modern |
Postmodern |
Eleştirel |
Diyalektik |
Gerçek bilgiden ya da bilginin gerçekliğinden söz edemediğimiz bir muğlâklıkta Lyotard’ın deyimiyle postmodern durum içinde olduğumuzu söyleyebiliriz.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi post-endüstriyel (sanayi sonrası) toplumda öne çıkan sektörlerden biridir?
Tarım |
Madencilik |
Kimya sanayi |
Demir çelik sanayi |
Finans |
Post-endüstriyel toplumda tarım ve sanayi sektörleri gerilemiş, bu alanda çalışanlar azalmış ve ticaret, finans, sigortacılık, emlak gibi hizmet sektöründeki mesleklerde çalışanlar artmıştır. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
Aydınlanmayı akıl ile bağdaştırarak insanın akılsız bir varlık olmadığını ancak aklına başkalarının kılavuzluk ettiğini ve bu nedenle aklını kullanamadığından söz eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Hegel |
Kant |
Aristoteles |
Platon |
Locke |
Kant, Aydınlanmayı akıl ile bağdaştırarak insanın akılsız bir varlık olmadığını ancak aklına başkalarının kılavuzluk ettiğini ve bu nedenle aklını kullanamadığından söz eder. Doğru yanıt B'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Bauman’a göre bireylerin modern ve postmodern koşulları doğru verilmiştir?
Postmodern koşullarda bireyler esas olarak üretici olarak inşa edilmiştir. |
Modern koşullarda bireyler yaratıcıdır. |
Postmodernlikte doğruluk modelinin uygunluk olduğunu ileri sürer. |
Modern koşullarda bireyler doyumsuzdur. |
Postmodernite hoşnutsuzluk bireyler güvenlik arayışındadır. |
Doğru cevap C şıkkıdır. Bauman, postmodernlikte başlıca doğruluk modelinin sağlık değil uygunluk olduğunu ileri sürer. Bauman’a göre “uygunluk”, bireyin gittikçe artan yeni deneyimleri bedensel ve ruhsal olarak emme ve bunlara yaratıcı bir biçimde tepki verme kapasitesini, hızlı değişimlere dayanma yetisini, kendi kendisini gözetleme ve performans yetersizliklerini düzeltmek suretiyle “formunu koruma” yeteneğini temsil etmektedir. Bunun tersi olan bedensel gevşeklik, süre giden dengede olma durumundan yüksek rahatsızlıklar ise “uygunsuzluk” belirtileridir. Bu durumdaki bireyler tıbba ya da psikolojik danışma veya psikiyatrik tedaviye havale edilirler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ