Çağdaş Sosyoloji Kuramları Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Baudrillard'a göre, gerçek sandığımız simülasyonlar aslında gerçeğin yerine geçmiştir; ama bu içi boş ve öncesi ya da sonrası olmayan bir gerçekliktir.
İşte Baudrillard'ın, gerçeğin katledildiğini, artık dünyanın kimliğini saptamanın gereksiz ve yersiz olduğunu ifade ettiği eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Kusursuz Cinayet |
Tüketim Toplumu |
Kötülüğün Şeffaflığı |
Foucault'yu Unutmak |
Sanat Komplosu |
Kusursuz Cinayet kitabında, Baudrillard gerçeğin katledildiğini söyler. Artık dünyanın kimliğini saptamak ona göre gereksiz ve yararsızdır.
Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.
2.Soru
Wallerstein'a göre, dünya ekonomileri sisteminde, ekonomik bütünleşmeye ve üretim sürecine katılmanın temel motivasyonu aşağıdakilerden hangisidir?
Zenginliğin eşit dağılımını sağlamak |
Yüksek düzeyde istihdam sağlamak |
Kullanım değeri olan ürün ve hizmet üretmek |
Kârı arttırmak |
Siyasi güç elde etmek |
Dünya ekonomilerini dünya imparatorluklarından farklı kılan en dikkat çekici özellik ortak bir siyasal yapı ile oluşturulmamış fakat yaygın bir işbölümü ve sonu olmayan bir sermaye birikim ihtiyacı üzerine kurulmuş olmalarıdır. Dünya ekonomileri sisteminde, ekonomik bütünleşmeye ve üretim sürecine katılmanın temel motivasyonu ise kârın arttırılmasıdır. Bir kapitalistin bir ürün veya hizmeti üretmesindeki temel amaç üretilen ürün ya da hizmetin kullanımı yerine, o ürün ya da hizmetin dünya piyasasında sahip olduğu potansiyel değişim değeridir. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi (1942) adlı çalışma kim tarafından yapılmıştır?
Desfor Edles |
Fernand Braudel |
Karl Marx |
Karl Polanyi |
Josept Shompeter |
Yirmi sekiz gibi oldukça genç sayılabilecek bir yaşta kendi alanında tanınırlık kazanan Avusturyalı olitik iktisatçı Josept Schumpeter, Kapitaliz, Sosyalizm ve Demokrasi adlı çalışmayı yapmıştır.
4.Soru
Glokalizasyon nedir?
küreselleşme teori |
küreselleşme ile yerelleşme |
finans alanında yaşanan küreselleşme |
Medya alanında yaşanan küreselleşme |
Etnik küreselleşme |
Glokalizasyon
Global (küresel) ve lokal (yerel) terimlerinin birleştirilmesiyle oluşturulan bu kavram, küreselleşme ile yerelleşmenin birlikte ortaya çıkan süreçler olduğunu vurgulamak üzere kullanılmaktadır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri Wallerstein ile Karl Marx’ın çalışmalarının birbirinden farklılık gösterdiği noktalardır? I. Temel Sosyal Yapı II.Temel Sosyal İlişkiler III.Geleceğin Toplumu
II |
I-II |
III |
I-II-III |
II-III |
Marx’ın çalışmalarında toplumsal değişimin birincil toplumsal yapısı olarak ulus-devlet kapitalizmi analiz birimi olarak alınırken, bu birim Wallerstein’ın çalışmalarında bir dünya sistemi olarak kapitalist ekonomi olarak ele alınmaktadır. Yine Marx’ın kurduğu teorik çerçevede toplumsal ilişkiler temel olarak burjuva ve işçi sınıfı arasındaki ilişkilere referansla tartışılırken, Wallerstein’ın analizinde birincil toplumsal ilişkiler olarak merkez, çevre ve yarı çevre ülkeler arasındaki ilişkiler ele alınmaktadır. Ayrıca,
Marx geleceğin toplumunu kaçınılmaz olan bir devrim sonrasında ortaya çıkacak zorunlu komünist bir toplum olarak kurgulamışken, Wallerstein geleceğin toplumunu sosyalist olması muhtemel bir dünya olarak tarif etmiştir.
6.Soru
".......................... Marksizm’den farklı kılan en önemli özelliklerden biri toplumdaki çatışma ilişkilerine farklı bakışlarıdır." boşluğa hangisi gelmelidir?
Postmarksistleri |
post modernizm |
modernizim |
yapısalcılar |
post yapısalcılar |
Postmarksistleri Marksizm’den farklı kılan en
önemli özelliklerden biri toplumdaki çatışma
ilişkilerine farklı bakışlarıdır.
7.Soru
Bauman'a göre doğa ile kültür arasında neden ayrım yapılmamalıdır?
Farklılıkların değişmez olduğuna inanmaktadır. |
İnsanların toplumsal sınıflarının değişmez olduğuna inanmaktadır. |
İlahi bir düzen olduğu gerektiğini düşünmektedir. |
Farklılıkların doğal olduğunu düşünmektedir. |
Kategoriler arasındaki ayrımın sürdürülmesi gerektiğini düşünmektedir. |
Bauman, modernlik öncesi dönemdeki farklılıkların herhangi bir insan müdahalesi neticesinde dahi değişemeyeceği düşüncesine karşı çıkmaktadır. Bu bakımdan toplumsal kategorilerde veya tabakalarda farklılıkların olması da kaçınılmazdır. Örneğin, asil olarak kabul edilen bir soya mensup tüm insanların asil olduğu düşüncesine karşıdır. Ona göre her şeyin kesin sınırlarının olduğu bir ilahi düzen söz konusu değildir. Bu bakımdan farklılıkların doğal bir sürece işaret ettiğini ve farklılaşmaların kaçınılmaz olduğunu düşünmektedir. Dolayısıyla kategoriler arasında bir ayrımın zoraki olarak sürdürülmeye çalışılmaması gerekmektedir. Doğa ve kültür arasında ya da doğa ile insan eseri olan yasalar arasında kesin bir ayrım yapılmaması gerekmektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi simülasyon kavramıyla ilgili doğru bir bilgidir?
-mış gibi yapmaktır. |
Gerçeğin farklı bir halde üretilmesidir. |
Gerçeklik modeller aracılığıyla yeniden üretilir. |
Gerçekle düşsel arasındaki farkı açmayı amaçlar. |
Gerçekliği gizlemektedir. |
Gerçeklik simülasyonla üretilip çoğaltıldığı için her zaman fazlasıyla var
olacaktır. Gizlemek (dissimuler), sahip olunan şeye
sahip değilmiş gibi yapmak; simüle etmek ise, sahip
olunmayan şeye sahipmiş gibi yapmaktır. (Baudrillard, 2010: 14-15) Birincisi bir varlığa (şu anda
burada bulunmayan) diğeriyse bir yokluğa (şu anda
burada bulunmamaya) işaret etmektedir.Baudrillard, simülasyon kavramını bir
köken ya da bir gerçeklikten yoksun gerçekliğin modeller aracılığıyla yeniden
türetilmesi anlamında kullanır. Simüle
etmek -mış gibi yapmak değildir. Birebir
gerçeğin yeniden üretilmesidir. Bir hastalığı simüle eden kişi, kendinde bu hastalığa ait semptomlar görülen kişidir. Öyleyse der
Baudrillard (2010: 16). “mış” gibi yapmak (feindre) ya da gizlemek (dissumuler) gerçeklik ilkesine
zarar veremez, yani bunlarla gerçeklik arasında her
zaman açık seçik bir fark vardır. Oysa simulasyon
bu “gerçekle” “sahte” ve “gerçekle” “düşsel” arasındaki farkı yok etmeye çalışmaktadır.
9.Soru
I. Mona Lisa tablosu
II. Mona Lisa baskılı tişörtler
III. Mona Lisa posterleri
Yukarıdakilerden hangileri taklit (simulakr) olarak değerlendirilebilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I-II |
II-III |
Baudrillard, postmodern toplumda ‘gerçek’i önceleyen modeller olarak taklitlerin (simulakrlar) toplumsal düzene egemen olmaya ve toplumu hiper-gerçeklik olarak oluşturmaya başladığını söyler. Bu durumda artık gerçeğin yerini simülasyon almıştır. Bugün gerçeklik onun hiper gerçekliği olarak karşımızda durmaktadır. Gerçeklik simülasyonla üretilip çoğaltıldığı için her zaman fazlasıyla var olacaktır. Buna göre, Mona Lisa biricik bir sanat eseri olarak düşünülmelidir. Orijinal tabloyu taklit eden baskılı tişörtler ve posterler, biricik sanat eserine öykünen, onu taklit eden kopyalardır. Bu bağlamda doğru yanıt E şıkkı olarak düşünülmelidir.
10.Soru
İdeoloji ve politikayı, ekonomi ve sınıfsal ilişkilerin önünde gören yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Postmarksizm |
Marksizm |
Hegemonya |
Sosyal demokrasi |
Liberal Demokrasi |
İdeoloji ve politikayı, ekonomi ve sınıfsal ilişkilerin önünde gören yaklaşım Posrmarksizm’dir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
11.Soru
Baudrillard, çağın olaylarını eleştirel açıdan yorumlamaya çalışan bir düşünür olarak geç kapitalizmin radikal bir kuramını göstergelerin gücü temelinde oluşturmaya çalışır. Baudrillard’ın bu göstergelerinden 3.olanı hangi olay ile başlar?
Endüstri Devrimi |
Birinci Dünya Savaşı |
İkinci Dünya Savaşı |
Kapştalizm |
Rönesans |
Birinci aşama modern öncesi toplumlarda ortaya çıkar.
Göstergenin ikinci aşaması, bu doğrudan sembolik ilişkiden bir uzaklaşmayı işaret eder.
Göstergenin üçüncü aşaması Endüstri Devrimi’yle başlamıştır.
Göstergenin dördüncü aşaması İkinci Dünya Savaşı’ndan kısa bir süre sonra başlamıştır ve günümüze kadar gelir.
12.Soru
I. Sömürüye dayalı işbölümü
II. Sermaye birikimi
III. Eleştirel bakış açısı
Wallerstein’ a göre küreselleşme olgusunu karakterize eden iki temel özellik hangi seçenekte tam ve doğru olarak verilmiştir?
Yalnızca I |
I ve II |
I, II ve III |
Yalnızca III |
II ve III |
Doğru cevap B'dir. Wallerstein’ a göre küreselleşme olgusunu karakterize eden iki temel özellik Sömürüye dayalı işbölümü ve Sermaye birikimi
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Touraine'nin görüşlerini yansıtmaktadır?
Sanayi-sonrası veya programlanmış toplumda öncelikli olarak bilgi ve teknoloji daha |
Sanayi-sonrası veya programlanmış toplumda yalnızca teknolojiye odaklanılmıştır. |
Sanayi-sonrası veya programlanmış toplum, sanayi toplumunun sahip olduğu yatırım kabiliyetine sahip değildir. |
Sanayi-sonrası veya programlanmış toplumun merkezinde yer alan esas toplumsal mücadele sanayi toplumunda olduğu gibi emek ile sermaye arasındaki mücadele ya da sermaye birikimi ve onu mümkün kılan sömürüdür. |
Bu toplumda iktisadi büyüme sadece sermaye birikimine dayanmaktadır. |
Touraine’e göre (1971), sanayi toplumun yerini almakta olan sanayi-sonrası veya programlanmış toplumda öncelikli olarak bilgi ve teknoloji daha önemli bir hale gelmiş olup, bu yeni toplum sanayi toplumundan daha fazla iktisadi büyümeye odaklanmıştır. Dahası bu yeni toplum sanayi toplumunun sahip olduğundan çok daha fazla bir yatırım kabiliyetine de sahiptir. Bunlara rağmen, bu toplumun merkezinde yer alan esas toplumsal mücadele sanayi toplumunda olduğu gibi emek ile sermaye arasındaki mücadele ya da sermaye birikimi ve onu mümkün kılan sömürü değildir. Zira iktisadi büyüme artık sadece sermaye birikimine dayanmamakta aksine eskisinden daha fazla olarak bilgiye ve toplumun yaratıcılığına dayanmaktadır. Bu toplumda “hayatın bütün alanları-eğitim, tüketim, bilgi, vs.-giderek artan bir şekilde üretim etkenleri denilen şeyle bütünleştirilmiştir” (Touraine, 1971: 5-6). Bu bütünleştirme işlemi “bilimsel ve teknik araştırma, mesleki eğitim, değişimi programlama ve onun unsurlarını idare etme, çoklu ilişkilere sahip örgütlerin yönetimi ve bütün bu üretim etkenlerinin harekete geçirilmesinden yana olan tutumların” oluşturulup, idare edilmesini de içermektedir.
14.Soru
Merkez Ülkeler ile ilgili aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
- Ekonomik ve askeri olarak en gelişmiş ülkelerdir.
- en hızlı sanayileşmiş ülkelerdir.
- zengin ülkelerdir ülkelerdir.
- Bu ülkeler sömürüyü ihraç eden ülkelerdir.
- Ekonomik siyasi ve askeri olarak en az gelişmiş
ülkelerdir
I,II,III,IV |
I,II,IV,V |
I,III,IV,V |
I,II,III,V |
II,III,IV,V |
Merkez Ülkeler;Ekonomik ve askeri olarak en gelişmiş, en hızlı sanayileşmiş ve zengin
ülkelerdir.Üretimi çevre ve yarı çevre ülkelere kaydırıp, bu ülkelerden kâr ve sermaye akışını kendisine toplayan ülkelerdir.Bu ülkeler sömürüyü ihraç eden ülkelerdir.
15.Soru
Bauman'ın postmodernliğe yönelik görüşleriyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir?
Postmodernlik, tektiplilik ve evrenselcilik gibi modernliğin merkezi değerlerinin işaretlerini tersine çevirir. |
Postmodernliğe güç ve cazibe katan her şey, aynı zamanda da onun zayıflık ve savunmasızlığının kaynağıdır. |
Postmodernlik modernliğin reddi, itibarsızlaştırılması ya da sona erdirilmesi anlamına gelmektedir. |
Postmodernite yanlış ve bütünselleştirici bir öngörünün ortaya çıkışını engellemeye yardım etmektedir. |
Tutarsızlık, postmodernitenin özellikleri arasında en ayırt edici olanıdır. |
Postmodernlik illa da modernliğin reddi, itibarsızlaştırılması ya da sona erdirilmesi değildir. Postmodernlik, kendi kendisine, durumuna ve geçmişte yaptıklarına daha derinlemesine, dikkatle ve sağduyuyla bakan, gördüklerini tamamen sevmeyen ve değişme gereksinimi hisseden modernlikten başka bir şey (ne eksik ne fazla bir şey) değildir. Doğru cevap C seçeneğidir.
16.Soru
Jacques Derrida hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
“Gramatoloji Üzerine” adlı kitabı vardır. |
Nietzche, Kierkegaard, Heidegger ve Husserl’den etkilenmiştir. |
Yapı-söküm tekniği geliştirmiştir. |
Metin, iz, varlık, fark, oyun gibi temel araçsal teknik kavramlar ortaya atmıştır. |
Benlik, arkeolojik, soykütük gibi kavramlara yoğunlaşmıştır. |
Doğru cevap E şıkkıdır. Benlik, arkeolojik, soykütük gibi kavramlar Foucault tarafından ortaya atılmıştır.
17.Soru
Wallerstein’ın Dünya Sistem Kuramı’nın anlatmadığı ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Her sosyal sistemin çelişki üzerine kurulduğu |
Her sosyal sistemin çelişki üzerine geliştiği |
Her sosyal sistemin çelişki üzerine yıkıldığı |
Sosyal gruplar arasında kaynaklar için verilen mücadeleyi anlayabilmeyi |
Toplumun eşitsizliğe ve adaletsizliğe karşı verdiği mücadelenin o toplumda üretim araçlarının özel mülkiyeti devam ettiği sürece kaçınılmaz olarak devam edeceği |
Wallerstein’ın Dünya Sistem Kuramı, her sosyal sistemin çelişki üzerine kurulduğu, geliştiği ve de yıkıldığı varsayımına dayanmaktadır. Wallerstein’a göre, sosyal gelişmeyi anlayabilmek sosyal gruplar arasında kaynaklar için verilen mücadeleyi anlayabilmeyi gerektirmektedir.
18.Soru
Touraine'nin, kültürel çeşitliliğin ulusal-toplumsal birlik ve dayanışma içinde korunması ve kültürel değerlerin akıl ve akılcılığın gerekleri ile uzlaştırılmasını ferdiyet kazanmış bireyin demokrasi anlayışıyla açıklamak istediği kavram hangisidir?
Kültürel demokrasi |
Toplumsal aktör |
Programlanmış toplum |
Sanayi sonrası toplum |
Kapitalist toplum anlayışı |
Touraine’e göre, kültürel demokrasi insanları ve toplulukları kendi kültürel cemaatlerine hapseden çok kültürlülük değil, kültürel çeşitliliğin ulusal-toplumsal birlik ve dayanışma içinde korunması ve kültürel değerlerin akıl ve akılcılığın gerekleri ile uzlaştırılmasını ferdiyet kazanmış bireyin, yani Öznenin yaratıcılığına ve iradesine bırakan bir demokrasi anlayışıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Wallerstein ve Marx arasındaki benzerliklerden biridir?
Ulus devlet yapısı |
Komünist devrim |
Kapitalist ekonomi |
Dünya sistemi |
Burjuvazi |
Marx birincil toplumsal yapı olarak ulus-devlet kapitalizmini, Wallerstein ise bir dünya sistemi olarak kapitalist ekonomiyi ele almaktadır. Marx’a göre toplumsal ilişkiler temel olarak burjuva ve işçi sınıfı arasındayken, Wallerstein’ın analizinde birincil toplumsal ilişkiler olarak merkez, çevre ve yarı çevre ülkeler arasındaki ilişkiler ele alınmaktadır. Ayrıca, Marx geleceğin toplumunu kaçınılmaz olan bir devrim sonrasında ortaya çıkacak zorunlu komünist bir toplum olarak kurgulamışken, Wallerstein geleceğin toplumunu sosyalist olması muhtemel bir dünya olarak tarif etmiştir. Doğru cevap C şıkkıdır.
20.Soru
Bauman'ın postmodern etiğe yönelik görüşleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Postmodern zihin, insanlık durumunun karışıklığının kalıcı olduğu düşüncesiyle uzlaşmıştır. |
Postmodern yaşamda insanların hayat başarısı eski alışkanlıklarından kurtulabilme hızlarına bağlıdır. |
Nesnel temellere dayanan bir etik, pratik olarak imkânsızdır. |
Evrensel ve sarsılmaz temellere sahip, kusursuz etik kod postmodernlikle mümkündür. |
Modernliğin ahlaki düşünce ve pratiğini, müphem olmayan etik bir kodun olanaklığına duyulan inanç harekete geçirmektedir. |
Bauman’a göre, evrensel ve sarsılmaz temellere sahip, kusursuz etik kod hiçbir zaman bulunmayacaktır, müphem olmayan bir ahlak, evrensel olan ve “nesnel temellere dayanan” bir etik, pratik olarak imkânsızdır. Doğru cevap D seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ