Azerbaycan Halk Cumhuriyeti kurulduktan sonra Bakü’yü alarak başkent yapmak ve toprak bütünlüğünü sağlamak hedefi vardı. Bunun için Osmanlı Devleti’nden yardım istendi. Bolşevikler kenti terk etti. Bu arada Ermeni isyancılara karşı da bir mücadele verildi. Diğer Türk cumhuriyetleriyle birlikte bir devlet oluşturmak fikri olmamakla birlikte, işbirliğine daima açık olundu.

 Tataristan, Rusya Federasyonu’nun ekonomik açıdan en gelişmiş bölgelerinden biri olup üretim açısından da altıncı sırada bulunmaktadır. Tataristan’ın en büyük doğal zenginliği petrol ve doğalgazdır. 

Türkmenistan idari yapı bakımından beş vilayete bölünmüştür. Bunlar 14 şehir ve 21 rayonu kapsayan Ahal, Balkan, Daşoğuz, Lebap ve Mari vilayetleridir. Bu vilayetleri devlet başkanı tarafından atanan (vali ve belediye başkanı yetkilerine sahip olan) hâkimler yönetmektedir. Doğru cevap C'dir.

Kırgızistan Meclisi Cogorku Keneş’te temsil edilen partiler şunlardır: Ata Curt (atayurt) Partisi, Sosyal Demokrat Parti, Ar Namıs (ar namus) Partisi, Respublika (cumhuriyet) Partisi ve Ata Meken (atayurt) Partisi.

Buhara Hanlığı zamanının Ceditçi aydınlarından Sadriddin Aynî’yi (1878-1954) unutmamak gerekir. Aynî, Tacik edebiyatının kurucusu olarak kabul edilse de Özbek edebiyatının gelişmesinde de önemli katkılar sağladı. 1922’de yayınladığı Buhara Cellatları adlı eserinde hanlık döneminde Ceditçi aydınların uğradığı zulümleri ele aldı. Onun Buhara Inkılabı Tarihi Üçün Materiallar adlı kitabı ise XX. yüzyıl başındaki Buhara Hanlığı’ndaki yenileşme hareketi için çok önemli bir kaynaktır.

Yenisey ırmağı boyu

Buhara Cellatları adlı eserde hanlık döneminde Ceditçi aydınların uğradığı zulümler ele alınmıştır.

Akayev, Kırgızistan için büyük idealler ve hedefler dile getiriyordu. Ona göre Kırgızistan Orta Asya'nın İsviçre'si olacaktı. Dağlık bir bölgede, büyük devletlerin ortasında, doğal kaynaklardan yoksun bir ülke olarak birçok açıdan İsviçre'ye benzediğin düşünüyordu. Bu nedenle tarafsızlığını koruyarak ülkede finans ve elektronik sektörünü geliştirecek ve sonuçta müreffeh bir Kırgızistan ortaya çıkacaktır. Doğru cevap E'dir. 

Abdurrauf Fıtra

Başkurdistan, Rusya Federasyonunun Volga bölgesine bağlıdır. Doğru cevap E’dir.   

Sovyetlerin kollektifleştirme politikası sonucunda binlerce zengin Türkmen hayatını kaybetmiş, din adamları ve Türkmen aydınları, sürgüne tâbi tutulmuştur. Aynı dönemde Ruslaştırma ve Sovyetleştirme politikaları da etkin bir şekilde uygulanmıştır. Söz konusu politikalar özellikle 1924-36 yılları arasında etkin bir şekilde hayata geçirilmiştir.

Bişkek adı 1926’da Bolşevik generali M. Firunze’nin adını alarak değişikliğe uğramıştır.

Sovyet sisteminin ani bir şekilde çökmesiyle İslam Kerimov Özbekistan’ın en güçlü siyasi lideri olarak ortaya çıktı. Cumhuriyetteki yönetme deneyimine sahip tek grup, komünist partisi saflarından gelen üst düzey yöneticilerdi. Moskova’daki askerî darbenin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine, Kerimov ve etrafındakiler, 1 Eylül 1991’de Özbekistan’ın bağımsızlığını ilan ettiler. Özbekistan Komünist Partisini lağvettiler ve adını Özbekistan Demokratik Halk Partisi olarak değiştirdiler.

2001’de Türkmenbaşı döneminin en önemli sembollerinden biri olan Ruhname adlı eser yayımlanmıştır. Türkmenbaşı’nın ismiyle yayımlanan bu eser, kutsal bir kitap gibi görülmeye başlanmış, okullarda ders olarak okutulmuş, üniversite giriş sınavlarında sorunlu tutulan eserlerden biri ha^line gelmiştir.

Mahtumkulu Türkmenlerin önde gelen şairlerindendir. Şiirlerinde milli değerleri, adaletsizlikleri halkın da anlayabileceği bir şekilde dile getirmiş, Türkmenleri birlik ve beraberliğe çağırmıştır. 

Kazakistan petrol rezervleri açısından dünya 13.’sü, doğalgaz kaynakları açısından da dünya 12.’sidir.

1993’te Özbekistan Latin alfabesine geçme kararı aldı. Yeni alfabe belirlenirken İngilizcedeki harfler esas alındı. Latin alfabesine geçiş, birdenbire değil, kademeli olarak yapıldı. 1996-97 eğitim yılında ilkokul birinci sınıflar Latin harfleriyle eğitime başladılar. Bir yıl sonra birinci ve ikinci sınıflar yeni alfabeyle eğitim gördüler. Bugün Özbek ve Karakalpak okullarındaki Latin alfabesine geçiş süreci tamamlanmıştır.

Moskova’daki askerî darbenin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine, Kerimov ve etrafındakiler, 1 Eylül 1991’de Özbekistan’ın bağımsızlığını ilan ettiler.

Kırgızistan'ın başlıca ihraç ürünleri pamuk, yün, et, tütün, altın, civa, uranyum, doğal gaz, makina ve  ayakkabıdan oluşmaktadır. Kimyasal ürünleri ise ithal etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Roza Otunbayeva