Sovyet yönetiminin asıl isteği, Türkler arasında eğitimi kolaylaştırmak değil, Müslüman Türk halklarının Arap alfabesiyle bağını ortadan kaldırarak onları eski dinî-millî kültürlerinden koparmak ve aynı zamanda alfabeleri farklılaştırarak onları birbirinden uzaklaştırmak idi. Böylece Sovyetler Birliği’nin görünürdeki “beynelmilelci, hümanist kültürü” içinde, onları daha kolay “Sovyetleştirmek” yani dolaylı olarak Ruslaştırmak mümkün olacaktı.

Azerî Kiril alfabesindeki “A”, “O”, “E” harflerinin fonetik değeri ile Özbek alfabesinde kullanılan aynı harflerin fonetik karşılığı bir değildi. Böylece konuşarak birbirini anlayan Türk boyları, birbirinin yazılarını okuyamaz hâle geldi.

Asrın başlarında bu bölgedeki edebiyatta en çok rağbet gören nazım şekli gazeldir.

E şıkkı muasır hayata dair yazılan eserlerden biridir. Cevap E şıkkıdır.

İsmail Gaspıralı, dönemindeki ağır sansürü göz önünde tutarak yazdığı “Rusya Müslümanları”nda, Rus hükûmetinden kendi vatandaşları olan Müslümanları-Tatarları asimile etme siyasetinden vazgeçmesini, zaten isteseler de bunu tam olarak yapamayacaklarını

19. yüzyılın ikinci yarısında Azerî edebiyatı için taklit edebiyatı olarak şekillendiği söylenemez. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Doğru cevap D'dir.

Özellikle Azerbaycan’da yoğunlaştığını görüyoruz. 1918’de kurulan millî Azerbaycan Cumhuriyeti, alfabe problemleriyle ilgilenmesi için bir komisyon kurmuş, Bolşeviklerin Azerbaycan’ı ele geçirmeleriyle bu girişim yarıda kalmıştı.

Rus başbakanı Vitte’nin emri üzerine Orenburg İdare-i Ruhaniyesi başkanı müftü Muhammedyar Sultanov, resmî nitelikte bir toplantı düzenledi İdil-Ural bölgesinden belli başlı din adamlarını davet etti. Kurultay sırasında bazı aydınlar, din adamları ve tüccarlar da müftüye isteklerini dilekçelerle bildirdiler. Kurultay 10-15 Nisan 1905 tarihlerinde Ufa’da toplandı. Bu kurultaya gönderilen teklifler arasında Rusların o zamana kadar Müslümanlara karşı uyguladığı sömürge siyaseti de dolaylı olarak ifşa ediliyordu: “…yurt dışında tahsil yapma yasağının kaldırılması, Kırgız, Kazak, Türkmen gibi Türk boylarının da İdil-Ural’da okumalarına engel olunmaması ve Tatarların o boylar arasında öğretmen veya imam olarak vazife görmelerinin engellenmemesi gibi maddeler de vardı. Bunun dışında Müslümanlara Rusya’nın her yerinde ticaretle uğraşmak, şirket kurmak, mülk edinmek bakımlarından Ruslarla eşit haklar sağlanması isteği” de yer alıyordu. Belirtildiği gibi yurt dışında tahsil yapma yasağının kaldırılması istendiğinden, E şıkkındaki ifade yanlıştır. Bu sebeple doğru yanıt E’dir.