Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Türkler Kimdir ve Kimlerden İbarettir” adlı makalenin yazarıdır?
Ahmet Ağaoğlu |
Hasanbey Melikzade Zerdabî |
Hüseyinzade Ali |
İsmail Gaspıralı |
Mehmet Emin Resulzade |
Azerbaycan aydınları, Rusların kendilerini “Tatar”, “Kafkasya Tatarı” “Azerbaycan Tatarı” veya sadece “Müslüman” olarak adlandırmalarını doğru ve yeterli bulmamış, eskiden beri kullandıkları, tarihî derinliği olan “Türk” nitelendirmesini tercih etmişlerdir. Bu konuda özellikle Hüseyinzade Ali Bey’in “Türkler Kimdir ve Kimlerden İbarettir” (Hayat gazetesi, 1905-1906) adlı büyük makalesi çok etkili olmuştur.
2.Soru
Sovyetler Birliğindeki Türkler arasındaki alfabe birliğin bozulması hangi olayla gerçekleşmiştir?
1938’de Kiril alfabesine geçiş ile |
Ekim 1917 Devrimi ile |
1923'te Türkiye'de Cumhuriyetin ilanı ile |
1926 Bakû Türkoloji Kurultayı ile |
1950'de Stalin dönemi ile |
Sovyet döneminde alfabe değişikliği yapılırken bir basamak daha ileriye götürüldü. Latin alfabesine geçişte bütün Türk boylarının aydınları,bilim adamları büyük ölçüde “alfabe ortaklığı”a, alfabelerde ortak harf ve seslerin bulunmasına özen gösterseler de 1938’de Kiril alfabesine geçişte, alfabe birliği tam olarak bozuldu.Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Celil Memmedguluzade'nin (1866-1932) eserlerinden biri değildir?
Kişmiş Oyunu |
Millet Dostları |
Çay Destgâhı |
Deli Yığınçağı |
Anamın Kitabı |
Millet Dostları (1905), Ebdürrahim Bey Hagvérdili'nin (1870-1933) bir eseridir. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Kırım'daki modernleşme hareketlerinin bir parçası olarak yayımlanan gazetenin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Hürriyet |
Milliyet |
Ahval |
Şerait |
Tercüman |
1883’te Bahçesaray’da yayımlanmaya başlanan Tercüman gazetesi.
5.Soru
Beytü's Sefa adıyla bir şairler meclisi kuran edebiyatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Seyit Azim Şirvani. |
Heyran Hanım. |
Gasımbey Zakir. |
İsmailbey Kutkaşınlı. |
Mirze Şefi VAZEH. |
Seyit Azim Şirvani. Cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk Dilini yazarken Arap Alfabesi kullanılmasının olumsuz sonuçlarından biridir?
Her sesin karşılığının olmaması |
Basılı yayın yapmanın zorluğu |
Okur yazar sayısının azlığı |
Arap Alfabesinin yetersizliği |
Yazabilen kişi sayısının az olması |
Arap harfleriyle herhangi bir şey basma, Arap harflerinin yapısı itibarıyla uzun zaman alıyor, dizgi işleri basım masrafının büyük bir kısmını oluşturuyordu. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Rıza Han’ın kurduğu “Pehlevi” hanedanın ortadan kalktığı İran İslâm Devrimi kaç yılında gerçekleşmiştir?
1975 |
1976 |
1977 |
1978 |
1979 |
Rıza Han’ın kurduğu “Pehlevi” hanedanı, 1979’da “İran İslâm Devrimi” ile ortadan kaldırılmıştır.
8.Soru
Azeri edebiyatında, Dede Korkut Dünyası adlı incelemesiyle konuya tamamen yeni bir gözle bakmış ve Dede Korkut araştırmaları
üzerindeki Sovyet yasak ve korkusunun dağılmasına sebep olan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Anar |
Ferman Kerimzade |
Élçin |
Mövüd Süleymanlı |
İsi Melikzade |
Anar, çok yönlü bir yazar olarak dikkati çeker. Çok iyi bir öğrenim görmüş, mükemmel bir ortamda yetişmiştir. Sadece Azerbaycan’ın değil Rus ve Batı dünyasının da belli başlı eserlerini incelemiş, okumuş; geniş bilgi ve derin kültürü onun insan problemleri üzerinde yoğunlaşmasını sağlamıştır.Dede Korkut hakkında senaryo yazmış ayrıca Dede Korkut Dünyası adlı incelemesiyle, konuya tamamen yeni bir gözle bakmış, Dede Korkut araştırmaları üzerindeki Sovyet yasak ve korkusunun dağılmasına sebep olmuştur.
9.Soru
II. Dünya Savaşı’nın işlendiği belli başlı piyes ve yazarının eşleşmesinde hangisi doğrudur?
Sabit Rehman/ Hücum Davam Édir
|
M. Said Ordubadî/Dumanlı Tebriz
|
İlyas Efendiyév/ İşıglı Yollar
|
C. Mecnunbeyov/Böyük Mehebbet
|
Süléyman Rüstem/Gaçag Nebi
|
10.Soru
Azeri^ şiirinde Va^kıf ve Vidadi^ ile başlayan realizm çığırının, mahalli^leşme cereyanı- nın XIX. yüzyıldaki en önemli temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?
Azeri^ şiirinde Va^kıf ve Vidadi^ ile başlayan realizm çığırının, mahalli^leşme cereyanı- nın XIX. yüzyıldaki en önemli temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?
G·asımbey Za^kir |
Mirze S¸efi |
İ. Grigoryev |
İsmail Bey Kutkaşınlı |
Abbasg·uluağa Bakıhanov G·üdsi^ |
G·asımbey Za^kir, Azeri^ şiirinde Va^kıf ve Vidadi^ ile başlayan realizm çığırının, mahalli^leşme cereyanının XIX. yüzyıldaki en önemli temsilcisidir. Sözlü edebiyattaki “a^şık tarzı şiir”den başarıyla yararlanmıştır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1910’lı yıllardan itibaren açık açık Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne süren Türk aydınlarından biridir?
Aşağıdakilerden hangisi 1910’lı yıllardan itibaren açık açık Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne süren Türk aydınlarından biridir?
Hüseyin Cahit Yalçın |
Ahmet Cevdet Paşa |
S¸emsettin Sami |
Ebüzziya Tevfik |
S¸inasi |
1910’lı yıllardan itibaren Hüseyin Cahit Yalçın, Celal Nuri İleri, Abdullah Cevdet, Kılıçzade Hakkı gibi Türk aydınları açık açık Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne sürdüler.
12.Soru
1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastıran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastıran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Ibıray Altinsarin |
Mirze Feteli Ahundzade |
Mirza Kazım Bey |
Münif Efendi |
İsmail Gaspıralı |
Bazı Türk aydınları da misyonerlerin etkisinde kalarak ve eğitimde kolaylık sağlaya- cağına inanarak Kiril alfabesini kullanmaya başladılar. Kazaklardan Ibıray Altinsarin 1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastırdı.
13.Soru
Aşağıdaki yazar, eser eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
Neriman Nerimanov -Gözel Bahar |
Celil Memmedguluzade- Arşın Mal Alan |
Ebdürrahim Bey Hagvérdili- Yoldaş Koroğlu |
Üzéyir Hacıbeyli-Aldanmış Ulduzlar |
Abdulla Şaig- Anamın Kitabı |
Celil Memmedguluzade ile aynı dönemde eserler veren Ebdürrahim Bey Hagvérdili (1870-1933) de “Molla Nesreddin” ekolü mensuplarındandır. Küçük yaşlarından itibaren sahne tecrübesi edinmiş, Tiflis ve tahsilini tamamladığı Petersburg’da tiyatro görgüsünü geliştirmiştir. On beşten çok tiyatro eseri yazan Hagvérdili’nin en tanınmış eserleri arasında Dağılan Tifag (1896), Behtsiz Cavan (1900), Ağa Mehemmed Şah Gacar (1907), Millet Dostları (1905) ve 1920’de Azerbaycan Sovyet Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra yazdıkları arasında da Ağaç Kölgesinde, Edalet Gapıları, Yoldaş Koroğlu sayılabilir.
14.Soru
Celil Memmedg·uluzade’nin edebiyat anlayışını, siyasi^-sosyal görüşlerini bütün açıklığıyla ortaya koyan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Celil Memmedg·uluzade’nin edebiyat anlayışını, siyasi^-sosyal görüşlerini bütün açıklığıyla ortaya koyan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Anamın Kitabı |
La^l |
Deli Yığınçağı |
Danabaş Kendinin Mektebi |
C¸ay Destga^hı |
Anamın Kitabı, Celil Memmedg·uluzade’nin edebiyat anlayışını, siyasi^-sosyal görüş- lerini bütün açıklığıyla ortaya koyar. Piyesteki üç kardeş, üç ayrı memlekette okumuştur: Biri Türkiye’de, biri Rusya’da ve biri de İran’da. Bacıları ise Azerbaycan’da annelerinin yanında terbiye görmüştür. Kardeşler tahsillerini tamamlayıp ana ocağına dönünce geçinemezler, ne yapacaklarını şaşırırlar. U¨ç ayrı insan, üç ayrı dünya görüşü karşı karşıyadır. Kızkardeşleri doğru olan yolu bulur; yani Azerbaycan’ın yolunu. Bu yazarın kendisinin de benimsemiş olduğu bir sentezdir.
15.Soru
Yazdığı manzume Güney Azerbaycan edebiyatını canlandırmış, Türk dünyasında geniş yankılar uyandırmış, kendisine nazireler yazılmıştır. Yukarıda kendisinden söz edilen şair ve manzumesi aşağıdakilerden hangisidir?
Semed Behrengi-Pare Pare
|
Sehend- Sazımın Sözü
|
Şehriyar- Heydar Babaya Salam
|
Yahya Şeyda-Edebiyat Ocağı
|
Selamullah Cavit- Dostlar Görüşü
|
16.Soru
Kırım’daki modernleşme hareketlerini başlatan gazetedir?
Kırım |
Gafur Gulam |
Lenin Bayrağı |
Yıldız |
Tercüman |
Kırım’daki modernleşme hareketleri, doğrudan doğruya İsmail Gaspıralı’nın 1881’de
yayımlanan Rusya Müslümanları adlı eseriyle ve 1883’te Bahçesaray’da yayımlamaya başladığı
Tercüman gazetesiyle başlar.
17.Soru
1879’da Tiflis’te Rusça ve Azerbaycan Türkçesiyle “Tekmilleştirilmiş Müselman Elifbası” ve 1902’de de “Savti^ S¸ark Elifbası” adlı kitaplarını bastıran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
1879’da Tiflis’te Rusça ve Azerbaycan Türkçesiyle “Tekmilleştirilmiş Müselman Elifbası” ve 1902’de de “Savti^ S¸ark Elifbası” adlı kitaplarını bastıran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Mehemmedağa S¸ahtahtlı |
Mirze Feteli Ahundzade |
Ibıray Altinsarin |
Ebüzziya Tevfik |
S¸emsettin Sami |
1879’da Tiflis’te Mehemmedağa S¸ahtahtlı, Rusça ve Azerbaycan Türkçesiyle “Tekmil- leştirilmiş Müselman Elifbası” ve 1902’de de “Savti^ S¸ark Elifbası” adlı kitaplarını bastırır.
18.Soru
Türk boyları dünyadaki coğrafî dağılımlarına göre Güneybatı, Kuzeybatı, Doğu vb olarak gruplandırılırken, aşağıdakilerden hangisi merkez olarak kabul edilmektedir?
Altay Dağları |
Hazar Denizi |
Gobi Çölü |
Balkaş Gölü |
Tanrı Dağları |
Türk boyları, dünyadaki coğrafî dağılımlarına göre basit bir şekilde Güneybatı Türklüğü, Kuzeybatı-Kuzeydoğu Türklüğü ve Doğu Türklüğü olmak üzere üç büyük grupta toplanabilir. Bu değerlendirme yapılırken Hazar Denizi merkez alınmaktadır. Doğru yanıt B’dir.
19.Soru
Necef Bey, 1896’da yazdığı ilk trajedinin adı nedir?
Müsibet-i Fehreddin |
Év Terbiyesinin Bir Şekli |
Gemi Lövbersiz Olmaz |
Adı Var Özü Yoh |
Pehlivan-ı Zemâne |
Necef Bey, 1896’da ilk trajedi (facia) olan Müsibet-i Fehreddin’i yazdı. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Türk Dilini yazarken Arap Alfabesi'nin ıslahına karşı çıkan kişi kimdir?
Namık Kemal |
Mirze Feteli Ahundzade |
Mirza Kazım Bey |
Münif Efendi |
Mirza Melküm Han |
Mirza Kazım Bey Kiriş Alfabesi ile yazmanın yaygınlaştırılmasına katkı sağlamıştır.Azerbaycan’da 1857’de Mirze Feteli Ahundzade, Türkiye’de 1862’de Münif Efendi bir konferansında bu meseleyi ele aldı. Kısa bir süre sonra, İngiltere’de İranlı Mirza Melküm Han, Arap harflerinin aslî biçimlerini koruyarak onları Latin harfleri gibi tek tek yazmayı ve metinleri bu şekilde basmayı teklif etmişlerdir.Namık Kemal Arap harflerinin ıslahına yönelik bu hareketlere şiddetle karşı çıkmıştır. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ